۸ مرکز اقدام مجرمانه فساد علمی شناسایی شد/ مدرک دانشجویان متخلف باطل می‌شود

رضا صابری، معاون حقوقی وزارت علوم در گفت‌وگو با خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره اقدامات وزارت علوم برای جلوگیری از پایان نامه فروشی و مدرک فروشی در سطح کشور، اظهار کرد: چالش تقلب‌های علمی در کشور به میزانی در کشور اهمیت پیدا کرد که برای جلوگیری از شیوع گسترده آن چاره‌ای جز قانون گذاری نداشتیم تا از این طریق به آن ورود پیدا کنیم تا دستگاه‌های مسئولیت پذیر نسبت به این امر پاسخگو باشند.

وی افزود: تقلب‌های علمی و فروش پایان نامه و مدرک دانشگاهی تنها محدود به خیابان انقلاب و در سطح شهر نیست، بلکه متخلفان از طریق کانال‌های مجازی هم به این کار مشغول هستند، اخیرا وزارت علوم تصمیم گرفت تا روش‌هایی را که متخلفان برای انجام این کار در نظر می‌گیرند را برای شناسایی آنها بکار بگیرد. مثلا، همکاران وزارت علوم به عنوان فردی که متقاضی دریافت مدرک است مجبور شدند در شهر تهران راه افتاده تا به شناسایی مدرک فروشان اقدام کنند.

صابری تصریح کرد: تعدادی از مدرک فروشان و پایان نامه فروشان را شناسایی کردیم و ۳ هفته گذشته حکم قضایی برای ورود به ۸ مکان را پیدا کردیم؛ چرا که باید بازی حوزه فرهنگ و رسانه را متقاعد می‌کردیم که ادله وزارت علوم برای دریافت حکم ورود به این مراکز کافی است.

معاون حقوقی وزارت علوم ادامه داد: در اولین مرحله با هماهنگی و همراهی دستگاه انتظامی به ۲ مرکز مدرک فروشی ورود پیدا کردیم و در یک مرکز کاملا قانونی این روند را پیش گرفتیم، در این ۲ مورد مجموعه‌ای از مستندات را جهت اثبات پایان نامه نویسی و تقلب در کار‌های علمی به دست آوردیم، این مستندات ضبط شدند و به وزارت علوم منتقل کردیم و پس از بررسی‌های لازم آن را برای قاضی فرستادیم.

صابری گفت: یکی از افرادی که در پیگیری‌های جدید به عنوان متخلف علمی شناخته شده است، در گذشته هم این تخلف را انجام داده است و مجدد محکوم شده است. این موضوع نشان می‌دهد که تنها از منظر اقدام قانونی حل نمی‌شود، بلکه گزارشی را تنظیم کرده ایم و گردش کاری در وزارت علوم انجام داده ایم که نشان می‌دهد در مسئله برخورد با تقلب علمی صرفا ورود به میدان عمل و پلمپ مکان‌های متخلف کافی نیست، اخیرا به این نتیجه رسیدیم که باید اقدامات قانونی پس از آن را انجام دهیم، یعنی در قانون پیش بینی شده است که اگر پایان نامه‌ای به روش غیر قانونی نوشته شده باشد باید مدرک فرد متقاضی باطل شود. حتی باید نسبت به استادانی هم که وظیفه رصد داشتند، اما کوتاهی کردند اقداماتی صورت گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: معاونت پژوهشی وزارت علوم هم باید همانند معاونت حقوقی وزارت علوم هر گونه اقدامی که در راستای شناسایی و رصد متخلفان علمی انجام داده است را انجام دهد و نسبت به مستندات شناسایی شده که کدام فرد در کدام رشته و کدام دانشگاه تقلب علمی انجام داده است را بررسی کند.

صابری با بیان اینکه روند شناسایی مکان‌های متقلبان علمی با هماهنگی دستگاه‌های قضائی قطعا ادامه می‌یابد؛ تاکید کرد: این فضا از لحظ کسانی که مبادرت به انجام آن می‌کنند و همچنین افرادی که به جای تحمل چراغ سبز علمی تقلب می‌کنند، نباید به هیچ عنوان محیط امنی محسوب شود و بدانند که روزی شناسایی می‌شوند و مدرک تحصیلی شان باطل خواهد شد.

وی گفت: تاکنون ۸ مکانی که اقدامات مجرمانه فساد علمی را انجام می‌دهند را شناسایی کرده ایم و با ورود به ۲ مرکز بر اساس حکم قضائی مستنداتی دریافت کرده ایم و در دادگاه حتما به جریمه‌هایی که قانون پیش بینی کرده است، محکوم می‌شوند.

معاون حقوقی وزارت علوم اضافه کرد: قصد ورود به مرحله دوم را داریم، یعنی به سمتی حرکت کنیم که قانون پیش بینی کرده است حالا باید وزارت علوم هم اقداماتی انجام دهد، این مرحله مهم‌تر مرحله قبلی است و تاکنون مدرکی باطل نشده است؛ چرا که اقدام مرحله دوم انجام نشده است، یعنی اگر شناسایی کنیم که در دانشگاه‌ها چه تخلفات علمی صورت گرفته است، حتما مدرک تحصیلی دانشجویان را باطل خواهیم کرد.