ماجرای حبس محمدرضا فروتن در پارکینگ سینما چه بود؟/ نجفی: حق شکایت ما محفوظ است

گروه فرهنگ خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید مرتضی حسینی ـ قرار بود شامگاه جمعه ۳۰ تیرماه اکران مردمی فیلم سینمایی «فصل ماهی‌سفید» ساخته قربان نجفی با حضور کارگردان و جمعی از عوامل این اثر در مجتمع سینمایی شهر آفتاب شیراز برگزار شود، اما ساعتی مانده به برگزاری این مراسم به شکلی غیرمنتظره اعلام شد که امکان دیدار عوامل با مخاطبان در قالب اکران مردمی وجود ندارد.

توضیح آنچه که اتفاق نیفتاد!

در همین ارتباط، قربان نجفی کارگردان فیلم «فصل ماهی‌سفید» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا درباره آنچه در شیراز اتفاق افتاد عنوان کرد: راستش بهتر است درباره «آنچه اتفاق نیفتاد» صحبت کنم! هنوز هم بعد از گذشت چند روز برای من مشخص نیست که چه موضوعی باعث شد تا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی شیراز این اکران مردمی را لغو کند، درحالی‌که همه هماهنگی‌های مرسوم در این زمینه انجام شده بود.

نجفی گفت: نه محتوای فیلم ما و نه عواملی که قرار بود در اکران مردمی حاضر شوند، هیچ مشکل و شبهه‌ای نداشتند؛ پیش از این هم تذکر، نکته، توصیه و یا هشداری به ما داده نشده بود. ظاهر و پوشش عوامل هم مشکلی نداشت، چراکه ما قبلاً هم در اکران مردمی در تهران حاضر بودیم و تقریباً با همین جمع  در یک نشست خبری هم شرکت کردیم.

کارگردان فیلم سینمایی «فصل ماهی‌سفید» اظهارکرد: برای شرکت در این مراسم، من به عنوان کارگردان و آقایان و خانم‌ها محمدرضا فروتن، نازنین مُهیمنی، نورالدین جوادیان، المیرا دهقانی و پریا مردانیان از گروه بازیگران و خانم ثمره برازنده به‌عنوان طراح گریم به شیراز رفته بودیم. حدود ساعت دو بعدازظهر جمعه بود که به ما اعلام شد فقط فیلم اکران خواهد شد و امکان حضور عوامل در سالن سینما وجود ندارد. هر چقدر هم که پیگیری کردیم پاسخ درستی به ما داده نشد و فقط می‌گفتند نمی‌شود و نمی‌توانید!

حضور تعدادی از «عوامل فصل ماهی‌سفید» در خبرگزاری آنا - از راست به چپ: نیلوفر عباسی (بازیگر)، قربان نجفی (کارگردان) محمدرضا فروتن (بازیگر)، ثمره برازنده (طراح گریم) نازنین مهیمنی، پریا مردانیان و نورالدین جوادیان (بازیگران)

حبس در پارکینگ به جای دیدار با مردم

وی گفت: فقط رونوشت نامه‌ای از وزارت ارشاد را به ما ارائه کردند که عنوان کرده بود امکان حضور عوامل وجود ندارد. ناراحتی من از این است که هیچ دلیل روشن و قانع‌کننده‌ای برای این موضوع مطرح نشد. از طرف دیگر، من به همراه عوامل فیلم مجبور شدیم بیش از دو ساعت در پارکینگ مجتمع سینمایی و داخل یک ون باشیم! تصور کنید در زمان پخش فیلم و پس از آن، عوامل آن اثر به جای حضور در سالن و صحبت با مخاطبان، در پارکینگ سالن سینما محبوس بودند! فقط یکی دو بار مسئول سالن به ما سر زد. تماشاگران مشتاقی هم که انصافاً با حضورشان سنگ تمام گذاشتند، حیران و بی‌خبر از همه جا به دنبال عوامل فیم می‌گشتند.

نجفی افزود: درنهایت با پیگیری و اصرار من فقط این امکان فراهم شد که با همان حال بدی که داشتم در کمتر از یک دقیقه با تماشاگران صحبت کنم و بگویم که ما آمدیم، اما نگذاشتند پیش شما باشیم.

وی گفت: مردم استان فارس همیشه به مهمان‌نوازی شهره بوده‌اند. من خودم اهل این خطه و از ایل قشقایی هستم و هیچ‌گاه ریشه‌های خودم را فراموش نمی‌کنم. در آن روز هم جمعیت قابل‌توجهی برای تماشای فیلم آمدند به گونه‌ای که در هر سه نوبت پخش فیلم، سالن پرشد. بعد از توضیحات من نیز بسیار منطقی و شعورمندانه و در کمال آرامش سالن را ترک کردند.

نجفی عنوان کرد: علاوه بر مردم فهیمی که واقعاً شرمنده آن‌ها شدیم، باید از تک‌تک عواملی که در این سفر همراه من بودند تشکر کنم.به ویژه محمدرضا فروتن بزرگوار هم تشکر کنم. بازیگری که با آن کارنامه درخشان و پربار در مواجهه با این حرکت توهین‌آمیز صبوری به خرج داد. در آن شرایط سخت واقعاً مایه دلگرمی من و سایر عوامل بود. فضا را مدیریت کرد و نگذاشت فشار روانی فراوانی که روی من بود باعث شود تا حرف تندی بزنم یا اقدام تندی بکنم.

سازنده فیلم «فصل ماهی‌سفید» اظهار کرد: من در طول حدود سه دهه فعالیت در عرصه هنری همواره کارهایم را با منطق، گفت‌وگو و آرامش پیش برده‌ام، اما شوربختانه باید بگویم فضای سینمای ایران با شما کاری می‌کند که نمی‌توانید این رویکرد را برای همیشه حفظ کنید.

ضعیف‌کشی و تبعیض در اکران و تبلیغات

این بازیگر و کارگردان سینما گفت: گاهی فکر می‌کنم این مأخوذ به حیا بودن و تکیه بر روش‌های مرسوم و قانونی باعث می‌شود تا ضعیف‌کشی و تبعیض پررنگ‌تر شود. این خیلی برای سینمای ما بد و مایه ننگ است. یک فیلم جدی با عوامل حرفه‌ای و درجه یک می‌سازیم، اما در جریان تبلیغات و اکران به بدترین شکل با آن برخورد می‌شود؛ هیچ‌گونه امکانات تبلیغی اعم از رادیو، تلویزیون و بیلبورد‌های شهری و محیطی و... در اختیار ما نیست. ما هم فرزندان این مملکت هستیم و از جای دیگری نیامده‌ایم.

کارگردان فیلم سینمایی «فصل ماهی‌سفید» افزود: در حالی که این اکران مردمی در کنار مردم خونگرم شیراز می‌توانست خاطره شیرینی برای ما رقم بزند، اما این اقدام عجیب و غریب کام ما را تلخ کرد.

نجفی عنوان کرد: البته این را هم بگویم که همان شب آقای سهرابی (مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی) در پاسخ به تماسی که با ایشان داشتم، به من زنگ زدند و قول پیگیری دادند؛ اما هنوز پاسخی دریافت نکرده‌ام. ضمن این که هیچ مسئولی از استان فارس در این زمینه توضیح نداده است. هیچ کس نیامد بپرسد که درد شما چیست؟

پیگیری و شکایت برای احقاق حق

وی تأکید کرد: من حتماً این موضوع را پیگیری می‌کنم  و حق شکایت برای ما محفوظ است، چون احساس می‌کنم حقی از ما ضایع شده است. سرمایه‌گذار خصوصی این فیلم هزینه کرده و این برنامه را تدارک دیده و جمعی از عوامل این فیلم از وقت خودشان برای حضور در این مراسم گذاشته‌اند. از همه این‌ها مهم‌تر، مردمی بودند که مشتاقانه در آن هوای گرم به سینما آمدند و در نهایت نتوانستند با بازیگران این فیلم دیدار کنند.

کارگردان فیلم «فصل ماهی‌سفید» گفت: اقای کیانفر به‌عنوان سرمایه‌گذار همواره پشتیبان فیلم و عوامل بودند و در این قضیه هم از ما حمایت کردند، اما طبیعی است که فعالان بخش خصوصی با دیدن این گونه برخوردها دلسرد می‌شوند و دیگر سمت کارهای فرهنگی نمی‌آیند. 

نجفی افزود: ضعیف‌کشی و تبعیض در این سینما بیداد می‌کند؛ وقتی این فیلم به جشنواره‌های معتبر خارجی ارائه کردیم دوستانی که مسئول بردن فیلم و پیگیری‌های اداری بودند به من گفتند که فیلم بسیار خوبی است، اما نمی‌شود روی آن کار کرد. وقتی دلیلش را پرسیدم گفتند «فصل ماهی‌سفید» تصویر شیک، رنگارنگ و قشنگی از ایران ارائه می‌دهد که خیلی مورد پسند جشنواره‌های خارجی نیست و در دستور کار آن‌ها قرار ندارد. من هم در پاسخ گفتم که من نگاه خودم را دارم و نمی‌توانم به اصطلاح «گداگرافی» کنم تا نظر یک عده جلب شود.

این کارگردان و بازیگر سینما عنوان کرد: جالب است که مسئولان سینماهای حوزه هنری هم به آقای اسماعیلی که مسئولیت پخش فیلم را دارد گفته بودند که این فیلم را در سینماهای پایین شهر اکران نمی‌کنیم، چون خیلی شیک است! گویا نگاه جشنواره‌‌های خارجی که به دنبال آثار سیاه هستند با برخی متولیان فرهنگی ما یکی بوده و ما تا به حال از این موضوع خبر نداشتیم!

وی افزود: این فیلم درون‌مایه انسانی و اخلاقی دارد و به دنبال احیای اخلاق و محیط زیست است، اما دیدید که در کشور خودمان چگونه با آن برخورد می‌شود. فیلمی که بعد از فیلم ما اکران خود را آغاز کرده، ۲۵۰ سالن در اختیار دارد و ما کمتر از ۱۲۰ سالن داریم که بخش عمده آنها  تک‌سانس هستند؛ نه تبلیغات داریم  و نه بیلبوردی در اختیار ما گذاشته شده است. در چنین فضای سرشار از تبعیض ما باید چکار کنیم؟

لازم به یادآوری است، فیلم سینمایی «فصل ماهی‌سفید» به کارگردانی قربان نجفی و تهیه‌کنندگی آرش سجادی حسینی و علی گلبهاران این روز‌ها در سینما‌های سراسر کشور در حال اکران است.

«فصل ماهی‌سفید» اقتباسی آزاد از نمایشنامه «باغ آلبالو» اثر آنتوان چخوف محسوب می‌شود. این فیلم قصه یک خانواده متمول در شمال کشور را روایت می‌کند که از سال‌ها قبل در آن منطقه، شالیزاری داشته‌اند. بهرام بزرگ‌نیا (محمدرضا فروتن) در کنار خواهرش ناهید (لادن مستوفی) که مدتی است در پاریس سکونت دارد، وارث این شالیزار و ثروت خانواده بزرگ‌نیا هستند، اما مدتی است که به دلیل مشکلات مالی، اداره این امور با چالش‌های جدی مواجه شده است. ناهید به خانه پدری خود بازمی‌گردد تا در کنار بهرام چاره‌ای برای این وضعیت پیدا کند؛ ضمن این که سایر اعضای خانواده و خدمتکاران و اطرافیان این خاندان هم با مسائلی دست به گریبان هستند که در بستر این مشکل بزرگ خودنمایی می‌کند. این دو خواهر و برادر برای حل مشکلات مالی و رهایی از ورشکستگی از روش‌هایی استفاده می‌کنند که سرانجام مشخصی ندارد و ...

قربان نجفی در اولین تجربه سینمایی خود در مقام کارگردان، یک فیلم اجتماعی و خانوادگی را ساخته که در آن بازیگرانی همچون محمدرضا فروتن، لادن مستوفی، میلاد کی‌مرام، المیرا دهقان، بهزاد خداویسی، پریا مردانیان، نورالدین جوادیان، نازنین مهیمنی، نیلوفر عباسی، عیسی حسینی، بیژن بنفشه‌خواه، ناصر سجادی حسینی، رها خدایاری و شقایق دهقان ایفای نقش کرده‌اند. ضمن این که ژاله علو بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون و جواد زرینچه بازیکن سابق تیم ملی و باشگاه فوتبال استقلال هم نقش‌های کوتاهی را در این فیلم ایفا کرده‌اند.