نتیجه انتخابات ترکیه تغییر ژئوپلیتیکی محسوسی ایجاد نخواهد کرد

به گزارش گروه جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا، روزنامه «گاردین» در تحلیلی به موضوع انتخابات ترکیه پرداخته و از همان آغاز با انتخاب عنوانی مشخص، مخاطب را به این برداشت می‌رساند که پیروزی به نام هر یک از دو نامزد اصلی رقابت ریاست جمهوری رقم بخورد، تغییر ژئوپلیتکی چندانی در پی نخواهد داشت.

گاردین در این باره می‌نویسد: به استثنای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، رقابت‌های انتخاباتی اندکی هستند که به اندازه انتخابات یکشنبه آینده ترکیه، توجه محافل بین المللی را به خود جلب کنند و این خود شاهدی مبنی بر اهمیت این کشور به عنوان حلقه اتصال شرق و غرب تلقی می‌شود.

با این حال، این روزنامه انگلیسی زبان، اختلاف سیاست‌های اعلامی «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور فعلی و «کمال قلیچدار اوغلو» رقیب وی از ائتلاف اپوزیسیون را در حدی نمی‌بیند که به ارائه تفسیری متفاوت در تأمین منافع ملی ترکیه منجر شود.

با این همه، در بحث دیپلماسی، لحن بیان احساسات تاثیری شگرف بر روابط خارجی می‌گذارد و از این منظر، به رغم آنکه در صورت پیروزی هر یک از این دو نامزد، به هر حال ترکیه ناگزیر از تداوم سیاست موازنه قوا میان شرق و غرب است، آمریکا قطعا قلیچدار اوغلو را که لحنی ملایم‌تر نسبت به اردوغان در تعامل با غرب دارد، ترجیح می‌دهد.

برای مثال، پیروزی قلیچدار اوغلو می‌تواند مانع ایجاد شده از سوی اردوغان برای پیوستن سوئد به ناتو را از میان بردارد. استکهلم متهم به پناه دادن به کرد‌های پ ک ک است که از سوی آنکارا یک گروه تروریستی تلقی می‌شود و به همین دلیل نتوانست موافقت اردوغان برای پیوستن به ناتو را جلب کند. 

در این میان، قلیچدار اوغلو به رغم حفظ سیاست های کلی آنکارا در قبال پ ک ک، از حمایت کرد‌های ترکیه برخوردار شده و احتمالا سطح تنش با گروه‌های مسلح کرد را نیز کاهش خواهد داد.

اما حتی اعتراف قلیچدار اوغلو به اینکه قصد دارد ترکیه را به عضوی از جامعه غربی بدل کند، قادر به تغییر این واقعیت نیست که آنچه بر زبان می‌آید با آنچه که در عمل رخ می دهد، بسیار متفاوت خواهد بود.

رقیب اردوغان با توجه به وابستگی ترکیه به اقلام صادراتی روسیه، توانایی خروج از مدار جاذبه مسکو را ندارد. در خصوص سوریه هم، غرب سیاست قلیچدار اوغلو را لزوما هم راستا با سیاست های خود نمی بیند

برای مثال درحالی که وی از اردوغان به دلیل دامن زدن به تنش‌ها با آمریکا بابت خرید اس-۴۰۰ روسیه انتقاد دارد، حاضر به چشم پوشی از این پدافند روسی هم نیست.

علاوه بر این، رقیب اردوغان با توجه به وابستگی ترکیه به اقلام صادراتی روسیه، توانایی خروج از مدار جاذبه مسکو را ندارد. از زمان آغاز جنگ اوکراین، تجارت میان ترکیه و روسیه بیش از ۱۱۰ درصد افزایش داشته است.

درخصوص سوریه نیز، غرب سیاست قلیچدار اوغلو را لزوما هم راستا با سیاست‌های خود نمی‌بیند. 

فراموش نکنیم که هر دو نامزد اصلی انتخابات ترکیه، خواستار بازگشت پناهجویان سوری به کشورشان هستند، اما اپوزیسیون برای تحقق این وعده یک ضرب الاجل دو ساله تعیین کرده است.

درست است که اردوغان اغلب از رقیب خود به اتهام نرمش در برابر گروه‌های کرد مسلح انتقاد می‌کند، اما او هم به نوبه خود در تلاش برای تعامل با «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه، به نوعی به دنبال حل و فصل مسئله یگان‌های کردی مدافع خلق است.

با این اوصاف چه اردوغان در رأس قدرت بماند و چه میدان را به قلیچدار اوغلو واگذار کند، مسائلی در سیاست خارجی ترکیه هست که این دو رقیب برخورد چندان متفاوتی با آن نخواهند داشت.

از منظر داخلی نیز، چنانچه اردوغان ببازد، اختلاف آرای چندانی با رقیب نخواهد داشت و همین مسئله جامعه ترکیه را به شدت دچار دوگانگی خواهد کرد به ویژه آنکه احتمالا انتخابات پارلمانی که به طور همزمان با رقابت ریاست جمهوری برگزار می شود، به نفع «عدالت و توسعه» حزب متبوع اردوغان تمام می شود و ائتلافِ قلیچدار اوغلو را از رسیدن به اکثریت مطلق باز می دارد.

بعد از ۲۰ سال زمامداری، اردوغان در حفظ میراث خود مبنی بر اسلام گرایی و افزایش بُرد بین المللی و منطقه ای ترکیه کوشا خواهد بود و اجازه نخواهد داد که دوره ریاست جمهوری برای قلیچدار اوغلو آسان بگذرد.