ساخت یک واکسن جدید با به دام انداختن ویروس زنده در هیدروژل

به گزارش خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری آنا، دانشمندان چینی با به دام انداختن ویروس زنده در هیدروژل، استراتژی واکسن جدیدی را توسعه دادند
که برای فعال کردن سریع پاسخ ایمنی بدن موثر است.

نتایج پژوهش آن‌ها در آخرین ویرایش مجله Nature Biomedical Engineering منتشر شده است.  

تهدید شیوع ویروسی جدید نیاز به واکسن‌های ایمن و موثر آماده را  تشدید کرده است. با این حال، استراتژی‌های واکسن کامل ویروس، مانند غیرفعال‌سازی آن‌ها باعث کاهش ایمنی، نگرانی‌های ایمنی و فرآیند‌های تولید زمان‌بر می‌شود و کاربرد گسترده را با مشکل مواجه می‌کند.

محققان دانشگاه ژجیانگ و موسسه بیوتکنولوژی پکن یک واکسن آزمایشی متشکل از ویروس زنده نوع وحشی زیکا و یک ویروس RNA تک رشته‌ای که توسط پشه منتقل می‌شود را در هیدروژل به دام انداختند.

آن‌ها ویروس را در یک هیدروژل با داربست‌های کیتوزان به دام انداختند که می‌تواند از خروج ذرات ویروسی از طریق فعل و انفعالات الکترواستاتیکی جلوگیری کند، اما اجازه عبور سلول‌های ایمنی را می‌دهد.

بر اساس مطالعه منتشر شده در آخرین ویرایش مجله مذکور نشان داده شده است، واکسنی که در زیر پوست موش‌ها تزریق شده است، فعال شدن پاسخ‌های ایمنی ذاتی را فعال می‌کند که منجر به ایمنی هومورال و سلولی موثر و محافظت از جوندگان در برابر عفونت کشنده زیکا می‌شود.  

این مطالعه اثبات مفهومی را نشان داد که سویه‌های ویروس بدخیم می‌توانند مستقیماً با مهندسی ریزمحیط‌های محصور در ویروس به واکسن تبدیل شوند.

به گفته محققان، این یک استراتژی امیدوارکننده برای محافظت در برابر بیماری‌های عفونی نوظهور است. خیلی از واکسن‌ها زیاد موثر نیستند و این موضوع بخاطر مدت زمان فعال بودن آن‌ها در بدن است. با این حال، یک هیدروژل تزریقی جدید می‌تواند به آن‌ها اجازه دهد برای مدت زمان بیشتری عمل کنند و آن‌ها را قوی‌تر کند.

دانشمندان اکنون می‌خواهند ببینند که فناوری هیدروژل تا چه اندازه در محافظت از گیرندگان در برابر بیماری‌های خاص موثر است.

** چرخه توسعه واکسن

چرخه توسعه واکسن یک فرآیند شش مرحله‌ای متشکل از مراحل اکتشافی، پیش‌بالینی، کارآزمایی بالینی، تایید مجوز، تولید انبوه و کنترل کیفیت است. مراحل اول و دوم (اکتشافی و پیش‌بالینی) در آزمایشگاه انجام می‌شود. مرحله کارآزمایی بالینی خود به تنهایی در سه زیرمرحله انجام می‌شود. زیرمرحله اول، بر ایمنی تمرکز دارد و ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر از افراد سالم، واکسن آزمایشی را دریافت می‌کنند. در این زیرمرحله، پژوهشگران به بررسی ارتباط مقدار واکسن با میزان عوارض جانبی می‌پردازند. در زیرمرحله دوم، مطالعه کارآزمایی بالینی آغاز و واکسن به افرادی با ویژگی‌های مشخص تزریق می‌شود (در این مرحله ممکن است اطلاعات اضافی در مورد عوارض جانبی کوتاه مدت و سنجش مقدار واکسن ایمنی دهنده ارایه شود). در نهایت، به منظور ارزیابی ایمنی و اثربخشی در زیرمرحله سوم، واکسن به هزاران نفر تزریق می‌شود (در این مرحله افراد واکسینه شده با افرادی مقایسه می‌شوند که دارونما یا واکسن دیگری دریافت کرده اند، بنابراین محققان می‌توانند در مورد ایمنی و اثربخشی واکسن جدید اطلاعات بیشتری کسب کنند و عوارض جانبی متداول را شناسایی کنند). در صورت تایید ایمنی و اثربخشی در این مرحله (کارآزمایی بالینی)، واکسن تاییدیه و مجوز سازمان غذا و دارو را دریافت می‌کند. بعد از مرحله چهارم، سازمان‌های نظارتی پایش عوارض جانبی و بالقوه واکسن را که ممکن است در کارآزمایی‌های بالینی نشان داده نشده باشد، مورد ارزیابی قرار می‌دهند.  

** نتیجه‌گیری

تولید واکسن یک فرایند طولانی مدت و شش مرحله‌ای است که طی آن واکسن از نظر ایمنی و اثربخشی بر روی صد‌ها داوطلب و نیز جمعیت عمومی مورد آزمایش و پایش قرار می‌گیرد و پس از دریافت مجوز از سازمان‌های دارای صلاحیت، وارد تولید انبوه‌ می‌شود.