طرحی فناورانه برای سبک‌سازی ساختمان و کاهش عناصر زلزله
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ سیاست سبک‌سازی ساختمان‌ها چند سالی است از سوی کشورهای مختلف دنبال می‌شود.
ساختمان‌ها در گذشته با آجر، سنگ و خشت ساخته می‌شدند و مصالحی که برای این کار استفاده می‌شد، مقاومت بسیار خوبی مقابل گرما و سرما داشت و ساکنان این ساختمان‌ها از شرّ سرما در امان بودند؛ اما معایبی که ساختمان‌های آجری، سنگی و خشتی داشت، ناایمن بودن آنها در برابر زلزله، سیل، توفان و ... بود.
با پیشرفت روزافزون علم و تکنولوژی ابتکارهایی برای سبک‌سازی ساختمان‌ها در نظر گرفته شد و کشورها با حرکت به سمت این فناوری بیش از پیش مردم را از خطرات ناشی از زلزله محفوظ نگه داشتند.
مزایای سبک‌سازی ساختمان‌ها فقط مختص به حفظ آنها در برابر بلایای طبیعی نیست و کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در مصرف انرژی از دیگر مزایای این پروژه است.
برای سبک‌سازی ساختمان‌ها از مصالح ساختمانی سبک و مدرن استفاده می‌شود و همچنین وزن اسکلت استفاده شده برای ساختمان‌ها پایین است؛ هرچند بتن استفاده شده نیز از نوع سبک و مدرن است که به وفور در کشور یافت می‌شود.
بر این اساس، اصغر انوری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه با طرح پژوهشی و فناورانه «سیستم کامپوزیت چوب‌بتن» به سبک‌سازی مصالح و ارائه تکنولوژی‌های نوین در ساخت و ساز اقدام کرده است.
این طراح، فناور و پژوهشگر با طرح سیستم کامپوزیت چوب‌بتن در صنعت ساختمان اقدامات مثبتی انجام داده و از مصالح سبک برای ساخت ساختمان استفاده کرده است.
خبرنگار خبرگزاری آنا در این راستا گفت‌وگویی را با نوری مدیر این طرح فناورانه ترتیب داده است که در پی می‌آید:
**روشهای ساختمان‌‌سازی سبک و مدرن از نگاه یک کارشناس
آنا: ابتدا درباره طرح فناورانه خود توضیح دهید، چه شد به سمت سبک‌سازی مصالح و تکنولوژی نوین در صنعت ساختمان رفتید؟
انوری: از چند سال پیش وزارت مسکن و شهرسازی مانند سایر کشورها، سیاست سبک‌سازی ساختمان‌ها را در اولویت قرار داده است؛ چراکه با سبک بودن ساختمان، عناصر زلزله‌بر کاهش یافته و صدمات زلزله کمتر خواهد بود.
از سوی دیگر با کاهش وزن ساختمان، ابعاد فونداسیون‌ها و ستون‌ها کاهش، مصرف مصالح کمتر، هزینه‌ها پایین‌تر و زمان اجرا کوتاه‌تر خواهد بود.
آنا: چه روش‌هایی برای سبک‌سازی ساختمان وجود دارد؟
انوری: برای سبک‌سازی روشهای متفاوتی وجود دارد که ساخت و طراحی پانل‌های کامپوزیت چوب‌بتن در اجرای سقف‌ها و دیوارها، میتواند علاوه بر سبک‌سازی، نقش سازه‌ای قابل قبولی داشته و با وجود چوب در پانل‌ها، ترک‌های ناشی از نیروهای خمشی به حداقل خواهد رسید.
پیش ساخته‌سازی ساختمان‌های بتنی به‌عنوان یکی از روشهای صنعتی‌سازی ساختمان، خواسته‌های جدید مهندسی را با کمترین زمان به دلیل پیش‌ساخته بودن مهیا می‌کند.
امروزه فناوری پیش‌ساختگی در سازه‌ها به‌خصوص سازه‌های بتنی، توسعه چشمگیری یافته است.
آنا: فناوری پیش‌ساختگی چه مزایایی دارد؟
انوری: از مزایای پیش‌ساختگی می‌توان سرعت اجرا، امکان اجرای آسان‌تر کار در شرایط نامناسب جوی، کاهش هزینه‌های تجهیز کارگاه، کنترل کیفیت، تولید انبوه، اقتصادی بودن ساخت، انعطاف‌پذیری زیاد در تقسیم‌بندی فضاهای داخلی و قابلیت اجرای طرح‌های متنوع را ذکر کرد.
روشهای متعددی برای تولید صنعتی ساختمان به وجود آمده که رایج‌ترین این روش‌ها، صنعت پیش‌ساخته به‌خصوص پیش‌ساخته بتنی است و در این صنعت مراحل بتن‌ریزی و عمل‌آوریِ تمام یا تعدادی از اجزای سازه‌ای ازجمله فونداسیون، ستون، تیر، دال و دیوار برشی در کارخانه انجام شده و قطعات پیش‌ساخته پس از انتقال به محل کارگاه به یکدیگر متصل شده و سازه کامل خواهد شد.
آنا: درباره بتن سبک و معایب آن توضیح دهید و بگویید چگونه می‌توان بر معایب آن غلبه کرد؟
انوری: بتن سبک یکی از عمده‌ترین مصالح مورد استفاده در ساخت سازه‌های بتنی بوده و از معایب اصلی آن می‌توان مقاومت فشاری، خمشی و کششی کم آن را نام برد.
از روشهای غلبه بر این مشکل مسلح کردن بتن به میلگرد یا الیاف مناسب است. بتن سبکدانه الیافی میتواند به‌عنوان یکی از مناسب‌ترین مصالح در ساخت عناصر سازه‌ای و غیرسازه‌ای کاربرد داشته باشد.
در هسته پژوهشی مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد مراغه، مشخصات مکانیکی پانل‌های پیش‌ساخته بتن سبکدانه الیافی با قاب‌بندی چوبی مورد بررسی قرار می‌گیرد و مناسب بودن این پانل‌ها برای کاربرد در ساخت عناصر ساختمانی به‌صورت پیش‌ساخته به‌عنوان سقف و دیوارهای سازه‌ای عایق صوت و حرارت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
پیش‌بینی می‌شود این نوع بتن سبکدانه الیافی دارای مقاومت فشاری، خمشی و شکل‌پذیری کافی بوده و برای ساخت اجزای ساختمانی پیش‌ساخته به‌کار روند.
**مزایای استفاده از پانل برای سبک‌سازی ساختمان
آنا: نقش میلگرد یا الیاف در سبک‌سازی ساختمان‌ها چیست و ویژگی‌های طرح بتن سبک را چه می‌دانید؟
انوری: استفاده از بتن سبک به همراه میلگرد یا الیاف در این پانل‌ها علاوه بر نقش سبک‌سازی در افزایش عایق صوتی و حرارتی هم مؤثر است.
ویژگی‌های طرح بتن سبک عبارت است از درجه بالای پیش‌ساختگی و مونتاژ سریع در محل، عایق صوتی و حرارتی و حساسیت کم به لرزش، وزن بار مرده کم و کاهش حساسیت به تغییر شکل (در مقایسه با سقف بتن مسلح).
آنا: توجیهات اقتصادی طرح سبک‌سازی ساختمان‌ها با رویکرد تولید محصول و تجاری‌سازی آن را تشریح کنید.
انوری: در طرح پژوهشی و فناورانه «سیستم کامپوزیت چوب‌بتن» موضوع اقتصادی در مقابل اهمیت سازه‌ای در اولویت دوم قرار دارد و با جایگزینی چوب به جای بتن و فولاد در اجرای سقف با این کامپوزیت‌ها، هزینه معادل پایین‌تری خواهد داشت.
از سویی استفاده از این پانل‌ها، منجر به کاهش ابعاد ستون‌ها و فونداسیون در نتیجه کاهش هزینه مصالح و هزینه اجرا خواهد شد و قطعات پیش‌ساخته منجر به کاهش مدت زمان ساخت شده و هزینه‌های غیرمستقیم به‌طور محسوسی کاهش می‌یابد.
آنا: زمینه‌های موجود برای انجام طرح‌های تحقیقاتی برون‌دانشگاهی با رویکرد تحلیل بازار، صنعت و جامعه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
انوری: وجود آزمایشگاه مصالح ساختمانی و آزمایشگاه بتن در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، وجود کارگاه چوب، کارگاه جوشکاری، کارگاه قالب‌بندی و آرماتور، وجود فضای سرپوشیده مناسب برای تخصیص انبارهای مواد اولیه و محصول، وجود بیش از ۱۶ هیئت علمی خبره رشته عمران در گرایش‌های مختلف مهندسی عمران و تکنسین‌های کاردان، حمایت مسئولان واحد مراغه از پژوهش و طرح‌های برون‌دانشگاهی و تولید دانش‌بنیان، وجود رشته تحصیلی عمران با بیش از ۳۰ سال سابقه در مقاطع کاردانی، کارشناسی، ارشد و دکتری تخصصی در گرایش‌های سازه، زلزله، آب، خاک و مدیریت ساخت مهم‌ترین رویکردها برای پیوند بازار، صنعت و جامعه است.
آنا: و سخن پایانی ...
انوری: امیدوارم روزی فرا برسد که فناوری سبک‌سازی ساختمان‌ها تبدیل به پروژه‌ای در کشور شود و ساختمان‌ها از حالت ساخت قدیمی خارج شوند.
گفتگو از کریم شجاعی
انتهای پیام/