باید نگرش‌ها درباره حمایت از کسب‌وکارهای ایرانی تغییر کند/ حل مشکلات صنعت فناوری اطلاعات با تعامل بخش خصوصی و دولتی
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان، توسعه ابزارهای فناوری و گسترش دسترسی عموم مردم به دستگاه‌های هوشمند در یک دهه اخیر تحولی بزرگ را در شیوه زندگی و اقتصاد خانواده‌ها ایجاد کرده است. هم‌اکنون جمعیت قابل توجهی از مردم کشورهای مختلف دنیا برای کسب درآمد از فضای مجازی و گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند. در حقیقت امروزه شبکه‌های اجتماعی نه‌تنها اپلیکیشنی برای ارتباط با دوستان و آشنایان بلکه محل راه‌اندازی کسب‌وکار تلقی می‌شوند.
در هیاهوی ایجادشده به وسیله کسب‌وکارهای اینترنتی صنعت فناوری اطلاعات به عنوان یکی از صنایع مادر در کشور اهمیت خود را بیش از گذشته نشان داده است. شرکت‌های دانش‌بنیان و مجموعه‌های تحقیقاتی فعال در این صنعت با تولید ابزارهای پیشرفته شرایط زندگی و کار را برای عموم مردم تسهیل کرده و زمینه توسعه اقتصادی کشور را فراهم می‌کنند. هم اکنون در سراسر دنیا صنعت فناوری اطلاعات به عنوان پایه اقتصاد دیجیتال شناخته می‌شود و دولت‌های برای افزایش درآمدزایی در این حوزه و بالا بردن سطح درآمد ناخالص ملی برنامه‌ریزی دقیقی انجام می‌دهند. مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم با حمایت از صنعت فناوری اطلاعات بومی قصد دارند زمینه ایجاد تحول در این صنعت مهیا ساخته و جایگاه منطقه‌ای و جهانی اقتصاد دیجیتال کشور را ارتقاء دهند.
بیشتر بخوانید:
جلوی فعالیت بی‌قیدوشرط اپلیکیشن‌های خارجی را بگیریم/ پرهیز از رویاپردازی درباره شبکه ملی اطلاعات
در همین رابطه با رضا قربانی، کارشناس صنعت فناوری اطلاعات گفت‌وگو کردیم. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مشاهده می‌کنید:
دولت حمایت خود از کسب‌وکارهای ایرانی را به جهان نشان دهد
آنا: در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال استفاده از ابزار دیپلماسی فناوری تا چه میزان بر ارتقای بازدهی صنعت فناوری اطلاعات مؤثر است؟
قربانی: دیپلماسی فناوری نقش بسیار مهمی در زمینه ارتقای جایگاه صنعت فناوری اطلاعات دارد. باید این سؤال مطرح شود که سفارتخانه‌های ایران در کشورهای مختلف دنیا تا کنون چند کسب‌وکار ایرانی را به مردم کشور میزبان خود معرفی کردند؟ در واقع باید عملکرد سفارتخانه‌های ایرانی در کشورهای دیگر با فعالیت همین سفارتخانه‌های خارجی در ایران مقایسه شود. بسیاری از دیپلمات‌های خارجی حاضر در ایران در برنامه‌های مختلف کسب‌وکارهای بومی کشور خود را معرفی و مردم را به استفاده از آن‌ها تشویق می‌کنند. در زمینه حمایت از صنعت فناوری اطلاعات ملی در دستگاه دیپلماسی کشور باید تغییر اساسی ایجاد شود.
یعنی دستگاه دیپلماسی کشورمان باید کسب‌وکارهای ایرانی را در سراسر دنیا تبلیغ کند. متأسفانه دیدگاه اشتباهی در کشور وجود دارد که بر اساس آن عده‌ای معتقدند نباید تبلیغی برای کسب‌وکارها صورت گیرد و یا اسمی از آن‌ها برده شود. چنین تصوری به طور کل اشتباه است. وزارت امور خارجه باید فضا را برای همه فعالانی که تمایل دارند در اقتصاد بین‌المللی حضور داشته باشند باز کند. در چنین فضایی کسب‌وکارهای گوناگون می‌توانند در برنامه‌ها و رویدادهای جهانی حضور پیدا کرده و محصولات ایرانی را به کشورهای مختلف معرفی کنند. در واقع سفارتخانه‌های کشورمان باید حامی کسب‌وکارهای داخلی باشند.
وقتی می‌خواهیم به هاب ارتباطی منطقه تبدیل شویم ابتدا باید مسائل و مشکلات داخلی را حل کنیم و تصور اینکه با تبدیل شدن به هاب مشکلات صنعت فناوری اطلاعات حل می‌شود اشتباه است.
این روند باید از پایین‌ترین لایه دیپلماسی کشورمان یعنی سفارتخانه‌ها آغاز شود و اگر بخواهیم موضوع را از طریق طرح‌های کلان دنبال کنیم فرصت معرفی صنعت فناوری اطلاعات ایران به دنیا از بین می‌رود. وقتی دولت ایران این پیام را به کشورهای مختلف بدهد که در عمل حامی کسب‌وکارهای بومی است و از آن‌ها حمایت می‌کند قطعاً شرکت‌های خارجی هم سریع‌تر و راحت‌تر همکاری خود با کسب‌وکارهای ایرانی را آغاز می‌کنند.
تبدیل شدن به هاب ارتباطی منطقه بدون رفع چالش‌های زیرساختی امکان‌پذیر نیست
آنا: به نظر شما ظرفیت و توان کافی برای تبدیل شدن صنعت فناوری اطلاعات کشور به هاب ارتباطی منطقه تا سال ۱۴۰۴ با اتکا به تجهیزات داخلی وجود دارد؟
قربانی: قطعاً چنین ظرفیتی در کشور وجود دارد ولی وقتی صحبت از هاب شدن می‌کنیم باید به تمامی زیرساخت‌های موجود در کشور توجه شود و ممکن است در حال حاضر بخشی از این زیرساخت‌ها وجود نداشته باشد. هرگونه ادعایی در شرایطی که زیرساخت‌های لازم در کشور وجود ندارد مبتنی بر واقعیت نیست. صنعت فناوری اطلاعات هم اکنون با چالش‌هایی مواجه است که بیشتر از جنس سیاسی هستند. موضوعات مثل تحریم‌ها و مذاکرات بی‌نتیجه موجب شده شاغلان صنعت آی‌سی‌تی(ICT) برای تعامل با شرکت‌های بزرگ جهانی مشکل داشته باشند. کشور در چند سال گذاشته از نظر اقتصادی دچار سوء مدیریت بوده و این موضوع آسیب‌های زیادی به اقتصاد تمامی صنایع از جمله صنعت فناوری اطلاعات وارد کرده است. به‌ویژه در خصوص سیاست‌گذاری‌های بانک مرکزی و افزایش حجم نقدینگی در کشور دچار مشکلات جدی هستیم.
از نظر اجتماعی نیز اعتماد عمومی نسبت به صنایع داخلی خدشه‌دار شده و این‌ها چالش‌های بزرگی است که هم اکنون وجود دارد. وقتی می‌خواهیم به هاب ارتباطی منطقه تبدیل شویم ابتدا باید مسائل و مشکلات داخلی را حل کنیم و تصور اینکه با تبدیل شدن به هاب مشکلات صنعت فناوری اطلاعات در داخل کشور حل می‌شود اشتباه است. باید منابع کافی برای حل مشکلات اساسی صنعت فناوری اطلاعات اختصاص یابد و اجماع عمومی در این خصوص وجود داشته باشد. گاهی مشکلات موجود در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال دقیقاً مرتبط با فضای کسب‌وکار نیست ولی رفع آن‌ها تحقق بخشیدن به اهداف تعیین شده در سند معماری شبکه ملی اطلاعات را امکان‌پذیر می‌سازد. توجه داشته باشیم که تمامی ادعاهایی که می‌کنیم مبتنی بر واقعیت‌های موجود باشد.
برای دستیابی به مدل‌های ذهنی مشترک در حوزه صنعت فناوری اطلاعات هم بخش‌های خصوصی و هم دستگاه‌های دولتی باید به‌طور دائم تعامل داشته باشند. قطعاً در مورد مسائل زیادی تضاد منافع و اختلاف دیدگاه وجود دارد ولی نرفتن به‌سمت گفت‌وگو هیچ مشکلی را برطرف نمی‌کند.
پیش از اینکه بخواهیم چیزی را به دنیا بفروشیم خودمان باید آن را داشته باشیم. وقتی می‌خواهیم هاب ارتباطی منطقه بشویم باید خودمان در کشور امکانات لازم برای راه‌اندازی شبکه ارتباطی و فناوری اطلاعات داخلی را داشته باشیم. امروز فضای دیپلماسی فضای آمال و آرزو نیست بلکه دنیای واقعیت‌هاست. حتی اگر در حوزه‌ای ضعف داریم باید آن را شناسایی کرده و برای رفعش برنامه‌ریزی کنیم. با رفع مشکلات اساسی به مرور به سمتی حرکت می‌کنیم که جایگاه واقعی صنعت فناوری اطلاعات ایران در جهان مشخص می‌شود.
فرصت برای شنیده شدن صدای کسب‌وکارهای خرد فراهم شود
آنا: راه‌اندازی نهادهای تخصصی مانند کمیته فناوری اطلاعات در فراکسیون راهبردی مجلس و برگزاری همایش‌هایی نظیر کنفرانس ظرفیت شبکه ملی اطلاعات تا چه میزان تسهیل‌کننده دستیابی به اهداف تعیین شده برای صنعت فناوری اطلاعات است؟
قربانی: به اعتقاد بنده اینگونه اقدامات تأثیر مثبتی دارد. از صنعت فناوری اطلاعات(آی‌سی‌تی) نباید فقط «سی‌تی» دیده شود بلکه باید به «آی‌تی» نیز توجه کنیم. بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ هم اکنون در ایران مشکل اساسی ندارند و باید به کسب‌وکارهای خرد و کوچک توجه شود. اگر راه‌اندازی کمیته و کنفرانس‌هایی که اشاره کردید منجر به این شود که کسب‌وکارهای کوچک بتوانند با نهادهای تأثیرگذار مثل مجلس ارتباط برقرار و مشکلات خود را در حوزه‌های رگولاتوری، خدماتی و مالیاتی بیان کنند قطعاً مفید است. در صورتی که کمیته فناوری اطلاعات به پل ارتباطی بین مجلس و بدنه بخش خصوصی صنعت آی‌سی‌تی تبدیل شود اتفاق بسیار بزرگی است.
بیشتر بخوانید:
بنده معتقدم برای رفع مشکلات موجود در صنعت فناوری اطلاعات هیچ راه چاره‌ای جز گفت‌وگو وجود ندارد. در ۱۰ سال گذشته احتمالاً رگولاتور از بسیاری از چالش‌های صنعت آی‌سی‌تی آگاهی نداشت ولی اکنون همه چیز مشخص است. بنابراین اکنون بخش خصوص نمی‌تواند بگوید تمامی مشکلات را خودمان برطرف می‌کنیم و کاری با دولت نداریم. برای دستیابی به مدل‌های ذهنی مشترک هم بخش‌های خصوصی و دولتی باید به‌طور دائم تعامل داشته باشند. قطعاً در مورد مسائل زیادی تضاد منافع و اختلاف دیدگاه وجود دارد ولی نرفتن به‌سمت گفت‌وگو هیچ مشکلی را برطرف نمی‌کند. دولت به بخش خصوصی به معنای واقعی اعتماد کند و در این شرایط راه‌حل مناسب برای رفع بسیاری از مشکلات ارائه می‌شود.
انتهای پیام/۴۱۴۴/پ
انتهای پیام/