ادغام آموزشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای با چه چالش‌هایی مواجه است؟ | لزوم تسهیل در قرارداد و تفاهم‌نامه‌های دانشکده مهارت
گروه استان‌های خبرگزاری آنا، دوازدهم بهمن ۹۹ با صدور بخشنامه‌ای، نظام‌نامه «نظام آموزش فنی، حرفه‌ای و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی» -که به تصویب شورای گسترش دانشگاه رسیده بود - ابلاغ شد که براساس آن، آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی در دانشگاه آزاد اسلامی براساس رویکردهای «تدوین استانداردهای آموزشی مبتنی بر شایستگی‌های حرفه‌ای»، «برنامه‌ریزی گسترش انواع آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و مهارتی بر اساس تقاضای بازار کار»، «توسعه رشته‌ها در قالب خوشه‌های حرفه‌ای، متناسب با آمایش ملی و استانی»، «گنجاندن پرورش روحیه کارآفرینی در تمامی شئون برنامه‌های آموزش» و «آموزش توأمان نظری و عملی برای افزایش توانایی سرمایه انسانی» برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.
خرداد ۱۴۰۰ «آیین‌نامه نحوه تأسیس و اداره امور دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی» به رؤسای استانی و واحدهای ویژه دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ و تأکید شد؛ این آیین‌نامه که به‌تفصیل در اختیار واحدهای دانشگاهی قرار گرفته، شامل مواردی از جمله مقدمه و تعاریف، تأسیس دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی، اداره امور دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی، آموزش‌های کوتاه مدت و... است.
بیشتر بخوانید:
واحدهای دانشگاهی براساس بندهای این آیین‌نامه و بنا به مقتضیات سند مأموریت و آمایش، برنامه‌ریزی و کارآفرینی دانشگاه و شرایط ناحیه‌ای با تأمین امکانات می‌توانند دانشکده مهارت و کارآفرینی تأسیس کنند. در این راستا طبق مصوبه شورای دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی در واحدهای دانشگاهی راه‌اندازی شدند و آموزشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای سما در این دانشکده ادغام و وظایف جدیدی برعهده گرفتند.
معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی هم اعلام کرد که برای اجرایی‌کردن مصوبه شورای دانشگاه علاوه بر ظرفیت‌های سایر بخش‌های دانشگاه، آموزشکده‌های سما به دانشکده مهارت و کارآفرینی تبدیل می‌شوند و متولی اصلی اجرای آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی در واحدهای دانشگاهی خواهند بود و مدارس عالی مهارت هم به زیرمجموعه دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی منتقل می‌شوند.
دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها با انجام طرح ادغام خطاب به رئیس واحدهای دانشگاهی باشد و از صادر کردن بخشنامه به طور مستقل برای دانشکده مهارت پرهیز شود تا رویه مشارکت همه حوزه‌ها انسجام داشته و همکاری شود.خبرنگار خبرگزاری آنا با توجه به نقش مهم مهارت در اشتغال فارغ‌التحصیلان و اقدام دانشگاه آزاد اسلامی در ایجاد دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی و آغاز ادغام آموزشکده‌ها طبق بخشنامه از شهریور ۱۴۰۰ با مسئولان دانشگاه و معاونان آموزش‌های عمومی و مهارتی واحدهای دانشگاهی گفت‌وگو کرده است که در این شماره از پرونده خبری «دانشجو، مهارت، اشتغال» گفت‌وگو با دلاور اسماعیل‌وندی معاون آموزش‌های عمومی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز را می‌خوانیم.
آنا: ایده بازنگری در ساختارهای قبلی نظام مهارت‌آموزی دانشگاه آزاد اسلامی (ادغام آموزشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای) و تولد دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی را چگونه ارزیابی می کنید؟
اسماعیل‌وندی: ایده خوبی است که نیاز به کار بیشتر برای رسیدن به نتیجه مطلوب دارد. با توجه به اینکه رشته‌های دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی با رشته‌های فعال و با پذیرش بالای واحدهای دانشگاهی اغلب به صورت یکسان است، این ویژگی باعث می‌شود تا رشته‌های پرطرفدار به این دانشکده‌ها منتقل نشوند؛ بنابراین احتمال دارد که فعالیت این دانشکده‌ها به نتیجه مطلوب نرسد.
نگرانی واحدهای دانشگاهی برای هزینه‌ها و حقوق از چالش‌های ادغام آموزشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای است
آنا: آیا در واحد اهواز پروژه ادغام صورت گرفته و دانشکده مهارت و کارآفرینی از مهر ۱۴۰۰ دانشجو جذب می‌کند و اینکه اکنون چه تعداد دانشجو در آموزشکده‌های سما مشغول به تحصیل هستند؟
اسماعیل‌وندی: در سمای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز پروژه ادغام آموزشکده‌ها و ایجاد دانشکده مهارت و کارآفرینی در حال انجام است، حسب نظام‌نامه و آیین‌نامه تأسیس و اداره دانشکده، تمام مراحل در سطح سازمان مرکزی و استان خوزستان در حال پیگیری بوده و اکنون با آغاز سال تحصیلی جدید این پروژه به سرانجام رسیده است.
تمام رشته‌های آموزشکده‌های قدیم با کد واحد مادر در دفترچه‌ها ثبت شده است؛ بنابراین تمام رشته‌های کاردانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز پس از ثبت نام به دانشکده مهارت و کارآفرینی انتقال داده می‌شوند و اکنون بیش از ۷۰۰ دانشجوی فعال در این دانشکده مشغول تحصیل هستند.
آنا: طرح ادغام آموزشکده‌ها چه چالش‌هایی برای واحدهای دانشگاهی دارد؟ چه ملاحظاتی باید در اجرای طرح لحاظ کرد تا این طرح موفق شود.؟
اسماعیل‌وندی: یکی از اصلی‌ترین ملاحظات و چالش‌هایی که در این مورد باید مورد توجه قرار گیرد، موضوع هیئت علمی‌های موجود در رشته‌های مشترک است، در صورتی که رشته مورد نظر به واحد یا دانشکده تعلق داشته باشد، موجب می‌شود هیئت علمی‌های آن رشته‌ها بلاتکلیف باشند، از دیگر چالش‌های این طرح نگرانی واحدهای دانشگاهی برای هزینه‌ها و حقوق است.
کاهش رشته‌های کاردانی و کارشناسی دانشکده‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی و کشاورزی که به دانشکده‌های مهارت داده می‌شود و با کاهش دانشجو برای واحدهای دانشگاهی همراه است از دیگر چالش‌هاست. نبود دستورالعمل واضح و مشخص را نیز باید جزء چالش‌های این طرح محسوب کرد.
به نظر می‌رسد اگر سیاست‌ها، اهداف و مأموریت دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی، فنی و مهندسی را در یک دانشکده فنی و مهارت ادغام و مأموریت‌های کارآفرینی و مهارتی را نیز با حوزه پژوهشی تلفیق و با عنوان نام مشترک ایجاد کرد تا این مأموریت مهم با رفع نگرانی‌های واحدهای دانشگاهی اجرا شود از پراکندگی امور و برنامه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری جلوگیری می‌شود.
آنا: اهداف نظام‌نامه نظام آموزش فنی، حرفه‌ای و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی چیست؟
اسماعیل‌وندی: مهارت‌آموزی، کارآفرینی و آموزش‌های لازم فنی و مهارتی با توجه به نیاز بازار کار، آموزش‌های همزمان نظری و عملی به فراگیران و دانشجویان تمام مقاطع و دانشجویان رشته‌های کاردانی و کارشناسی مشغول به تحصیل در دانشکده مهارت و کارآفرینی، توسعه رشته‌های کاردانی حرفه‌ای و فنی و کارشناسی فنی‌وحرفه‌ای، ارائه گواهینامه‌های معتبر ملی و بین‌المللی و مدارک آموزش‌های فنی و مهارتی به‌صورت آموزش‌های رسمی و غیررسمی و تربیت نیروی انسانی فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی از اهداف اصلی در ایجاد کسب و کار مناسب برای علاقه‌مندان در دانشکده مهارت و کارآفرینی و مدارس عالی مهارتی... است.
آنا: آیا تفاهم‌نامه‌ای در حوزه مهارت و کارآفرینی سما با دیگر ادارات منعقد شده، این تفاهم‌نامه‌ها در چه راستایی است؟
اسماعیل‌وندی: تفاهم‌نامه‌ای با مرکز فنی‌وحرفه‌ای استان خوزستان منعقد شده است که در صورت ادغام و نهایی‌شدن با هماهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز با دیگر ادارات اجرایی می‌شود.
بیشتر بخوانید:
آنا: در محورهای فعالیت دانشکده مهارت و کارآفرینی دوره‌های کوتاه‌مدت نیز دیده شده است، منظور از این دوره‌ها چیست و آیا اقدامی کرده‌اید؟
اسماعیل‌وندی: دوره‌های کوتاه‌مدت به عنوان دوره‌هایی با جذابیت بالا برای مخاطبانی که تصمیم دارند به سرعت جذب بازار کار شوند از سال‌های گذشته تاکنون مطرح بوده است، آموزشکده سمای اهواز در زمینه دوره‌های کوتاه‌مدت فعالیت‌های مؤثری داشته و دوره‌هایی را در این راستا تدوین کرده که با استقبال مناسبی روبه‌رو شده است.
آنا: فعالیت مدارس سما در مهارت و کارآفرینی به چه شکلی است و آن را چگونه ارزیابی می‌کنید.؟
اسماعیل‌وندی: مدارس سما در زمینه مهارت و کارآفرینی فعالیت‌های محدود به ارائه کارهای مختصر مشابه با آنچه تاکنون صورت می‌گرفته دارد که لازمه پویاتر شدن آن انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی با مراکز رشد و...است و در صورت استقبال اولیا و رفع محدودیت‌های کرونایی بهتر می‌شود.
دوره‌های کوتاه‌مدت به عنوان دوره‌هایی با جذابیت بالا برای مخاطبانی که تصمیم دارند به سرعت جذب بازار کار شوند از سال‌های گذشته تاکنون مطرح بوده است.آنا: بایدها و نبایدهای حوزه مهارت، کارآفرینی و اشتغال سما را چه چیزهایی می دانید؟
اسماعیل‌وندی: باید از موازی‌کاری با حوزه‌های دیگر واحدهای دانشگاهی جلوگیری و از تمام ظرفیت‌های واحد دانشگاهی با ادغام و کاهش هزینه‌ها و از تمام نیروی انسانی و دانشجویان واحدهای دانشگاهی و سما استفاده شود.
با انجام ادغام، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها خطاب به رئیس واحدهای دانشگاهی باشد و از صادرکردن بخشنامه به‌طور مستقل برای دانشکده مهارت پرهیز شود تا رویه مشارکت همه حوزه‌ها انسجام داشته باشد.
از اصلی‌ترین نکاتی که باید به آن توجه کرد، موضوع تسهیل در امر قراردادهای مربوط و انعقاد تفاهم‌نامه‌ها در دانشکده‌های مهارت است و مهم‌ترین نکته‌ای که نباید از نظر دور داشت، میزان اختیارات و قدرت مانور مدیران در زمینه این موضوع است.
خودداری از ایجاد مجموعه کارگاه و آزمایشگاه به‌صورت مستقل برای دانشکده مهارت و کارآفرینی
آنا: دانشگاه مدتی است به راه‌اندازی مدارس عالی مهارت هم اقدام کرده است. مأموریت این مدارس با مأموریت دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی تداخلی ندارد؟ و آیا واحد اهواز مدرسه عالی مهارتی راه‌اندازی کرده است؟
اسماعیل‌وندی: از نظر مأموریتی مدارس عالی مهارتی تداخلی با دانشکده‌ها ندارند. سمای اهواز در زمینه مدرسه عالی مهارتی، موضوع حسابداری را مدنظر دارد که طرح توجیهی آن تهیه و به سازمان مرکزی ارائه شده است.
آنا: و کلام آخر...
اسماعیل‌وندی: سیستم آموزشیار سما از نظر کد شناسه باید با سیستم آموزشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مادر یکی شود، برنامه‌ریزی ترم‌های تحصیلی و استادان برای دانشجویان دانشکده مهارت و کارآفرینی مشترک و موازی و از استادان تمام‌وقت واحد دانشگاهی استفاده شود تا دغدغه‌ای برای کاهش هزینه‌ها وجود نداشته باشد.
باید چارت مشخص برای حوزه معاونت و مدارس تنظیم و ابلاغ شود. با وجود ادغام میان مجموعه دانشکده و مجموعه واحد دانشگاهی فاصله به وجود نیاید و دانشکده در دل دانشگاه با هدف تکریم دانشجو، فراگیری مطلوب، انجام هزینه‌های کمتر و استفاده بهتر از امکانات کارگاهی دانشگاه مستقر شود.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که برای دانشکده مهارت و کارآفرینی از ایجاد مجموعه کارگاه و آزمایشگاه به‌صورت مستقل خودداری شود؛ زیرا بیشتر سماها امکانات کارگاهی ندارند و یا اگر دارند، محدود و ضعیف است.
انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/پ
انتهای پیام/