تغییرات اقلیمی در کمین زمین/ به فجایع آب‌وهوایی عادت کنیم!
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، آب‌وهوای یک منطقه می‌تواند تأثیر مستقیمی روی اقتصاد، شغل و سایر عوامل مردم آن داشته باشد. ازاین‌رو طوفان، سیل، خشک‌سالی و غیره می‌تواند برای مردم و محیط‌زیست فاجعه‌بار باشد و پیامدهای مختلفی به بار بیاورد. برای نمونه کافی است بدانید سازمان ملل تخمین زد که حوادث و فجایع آب‌وهوایی در سال ۲۰۲۰، منجر به مرگ ۱۵ هزار نفر و خسارت اقتصادی ۱۷۰ میلیارد دلاری شد. اما آیا این حوادث در حال افزایش است؟ چه عواملی روی آن تأثیر می‌گذارد؟ در ادامه بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید:
کدام کشورها بیشتر در معرض خشک‌سالی قرار دارند؟
فجایع آب‌وهوایی چیست؟
فجایع آب‌وهوایی به معنای حوادث آب‌وهوایی است که برای مکان و زمانی که در آن قرار دارد نادر است؛ مانند طوفان برفی در جزیره هاوایی. همچنین می‌تواند به معنای آب‌وهوایی باشد (مانند طوفان‌های شدید و خشک‌سالی) که زندگی روزمره را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. کولاک، سیل، خشک‌سالی، طوفان، گردباد و امواج گرما از دیگر فجایع آب‌وهوایی هستند. برای درک اینکه آیا این شرایط آب‌وهوایی در حال تغییر هستند، کارشناسان می‌گویند این امر بسته به نوع رویداد آب‌وهوایی متفاوت است.
«گریت جان ون اُلدنبورگ» متخصص علوم اقلیم از موسسه هواشناسی سلطنتی هلند، می‌گوید: برخی از انواع رویدادهای آب‌وهوایی در حال شدیدتر شدن هستند، مانند موج‌های گرما یا بارش‌های شدید.
شدت دیگر رویدادهای آب‌وهوایی مانند موج‌های سرما در حال کاهش است. و بسیاری نیز دراین‌بین قرار می‌گیرند؛ برای مثال در بعضی مناطق خشک‌سالی شدیدتر می‌شود و در بعضی مناطق کمتر.
چه شواهدی وجود دارد که فجایع آب‌وهوایی در حال افزایش هستند؟
«مایکل ونر» متخصص اقلیم‌شناسی از آزمایشگاه ملی لارنس برکلی در ایالات‌متحده می‌گوید، انواع خاصی از فجایع آب‌وهوایی در حال حاضر به دلیل تغییرات آب‌وهوایی ناشی از فعالیت انسان شدیدتر شده است. انتظار می‌رود با گرم شدن اقلیمی انواع دیگر فجایع آب‌وهوایی شدیدتر شوند، اما به‌طورقطع تاکنون تغییراتی مشاهده نشده است.
انواع فجایع آب‌وهوایی که مشاهده شده شدیدتر شده‌اند شامل موج گرما، خشک‌سالی و بارش شدید است. درحالی‌که شدت و ایجاد طوفان‌های برفی و کولاک به‌احتمال‌زیاد رو به کاهش است.
برای انواع دیگر فجایع آب‌وهوایی مانند طوفان، شواهد دقیق‌تر هستند. دانشمندان انتظار طوفان‌های شدیدتر، بزرگ‌تر و با دوام بیشتر را دارند اما در کل طوفان‌های کمتری اتفاق خواهد افتاد. البته این طوفان‌های بزرگ‌تر ممکن است بارندگی‌های بیشتری نیز ایجاد کنند.
«ونر» می‌گوید، گردبادها و طوفان‌های گرمسیری به‌طور گسترده موردمطالعه قرار گرفته‌اند و میزان بارندگی آنها نیز بالا پیش‌بینی شده است. همچنین انتظار می‌رود سرعت باد طوفان‌های شدید نیز بیشتر شود. اندازه‌گیری و سنجش برخی از اشکال آب‌وهوایی بسیار دشوار است، به‌طوری‌که نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که شدیدتر می‌شوند یا خیر. «ونر» در ادامه توضیح می‌دهد: طوفان‌های منطقه‌ای خاص مانند تورنادو (گردبادها)، طوفان‌های مقیاس متوسط و طوفان‌های «درچو» محدود به داده‌ها هستند، بنابراین تشخیص و نسبت رسمی آنها هنوز انجام نشده است.
پروفسور «کوین ترنبرت» دانشمند برجسته جوی نیز در رابطه با این موضوع تمایز مهمی قائل شده و می‌گوید: یک نکته اساسی در اینجا این است که این حوادث آب‌وهوایی بیشتر تکرار نخواهند شد بلکه حوادثی که اتفاق می‌افتد با شدت بیشتری همراه خواهند بود، برای مثال شدت گرما بیشتر خواهد بود و نیز چرخه آب تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
چرا فجایع آب‌وهوایی در حال افزایش است؟
کاملاً ثابت شده است که فجایع آب‌وهوایی به دلیل تغییرات اقلیمی افزایش می‌یابد و ادامه خواهد داشت. دکتر «والتر رابینسون» یک متخصص علوم اقلیمی از دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی در ایالات‌متحده می‌گوید: با گرمایش اقلیمی، جای تعجب نیست که ما بیشتر و بیشتر شاهد وقایع شدید گرما باشیم.
این گرمایش با اثراتی همراه است. دکتر رابینسون توضیح می‌دهد: ازآنجاکه گرمای شدید باعث افزایش تبخیر می‌شود، خاک و گیاهان نیز سریع‌تر خشک می‌شوند. بنابراین، امواج گرما اغلب با خشک‌سالی همراه هستند.
جالب اینجاست که آب‌وهوای گرم‌تر هم موجب بارش شدید و هم خشک‌سالی می‌شود. رابینسون ادامه می‌دهد، با افزایش دما، مقدار بخار آب در هوا افزایش می‌یابد (به‌عبارتی‌دیگر جو می‌تواند بخار آب بیشتری را نگه دارد). این یک اثر قوی است؛ درواقع به ازای هر درجه سانتی‌گراد افزایش دما، تقریباً ۷ درصد افزایش بخار آب را شاهد خواهیم بود. ازآنجاکه بخار آب جوی در ابرها به باران تبدیل می‌شود، با گرم شدن آب‌وهوا انتظار داریم باران‌های شدید، شدیدتر از گذشته شود. شواهد قوی وجود دارد که نشان می‌دهد این اتفاق در حال رخ دادن است.
افزایش دما همچنین بر طوفان‌های شدید نیز تأثیر می‌گذارد. رابینسون می‌گوید؛ هنگامی‌که بخار آب در ابرها متراکم می‌شود، گرما آزاد می‌کند. این گرمای نهان موجب ایجاد انواع طوفان‌ها می‌شود: طوفان‌های استوایی و رعدوبرق‌های معمول و شدید. بنابراین به‌احتمال‌زیاد برخی از طوفان‌ها با گرم شدن آب‌وهوا شدیدتر می‌شوند؛ به‌عنوان‌مثال به نظر می‌رسد شدت طوفان‌های استوایی در حال افزایش است.
نتیجه‌گیری
فجایع آب‌وهوایی مانند موج‌های شدید گرما، خشک‌سالی و بارندگی‌های شدید در اثر تغییرات اقلیمی بیشتر می‌شود. دیگر وقایع مانند طوفان‌های برفی، به‌احتمال‌زیاد کمتر می‌شوند. طوفان‌ها هم بزرگ‌تر و بادوام‌تر می‌شوند، اما درواقع تعداد آنها کمتر خواهد شد.
انتهای پیام/۴۱۱۲/
انتهای پیام/