تلاش کردیم تاریخ مغفول جنگ و دوران سازندگی را بگوییم/ یک مستند متفاوت از سال‌های ۶۵ تا ۷۵ +فیلم

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، مستند «مجمع عقلا» جدیدترین تولید مرکز مستند سفیر فیلم است که به تازگی از آن رونمایی و اکران آن در اینترنت نیز آغاز شده است. در همین ارتباط سید مهدی دزفولی کارگردان این مستند در گفت‌وگویی با خبرنگار خبرگزاری آنا به معرفی این اثر پرداخته است.

آنا: از محتوای مستند بگوئید و اینکه چرا در این مقطع آن را منتشر کردید؟

دزفولی: مستند درباره مقطع مهمی از انقلاب اسلامی است که تا حد زیادی هم مغفول واقع شده است. به هر حال اتفاقات اواخر جنگ و پس از جنگ مقطع مهمی است که به هر دلیلی در این سال ها بر روی آن کار ویژه و خاصی نشده است و تقریبا فراموش شده است. در این سال ها فقط برای پایان جنگ، مستند اتاق جنگ آقای مصطفی حریری تولید شد که انصافا هم مستند خوب و خوش ساختی است و سریال آن هم که مستند نیمه پنهان جنگ بود ساخته و پخش شد. کتاب هم که کتاب آقای کامران غضنفری است با عنوان راز قطعنامه که آن هم پر فروش و جریان ساز شد و در این مستند هم با ایشان صحبت و مصاحبه کردیم. دیگر در این سال ها خیلی کار خاص و ویژه ای درباره پایان جنگ و قطعنامه ۵۹۸ نشد. درباره بعد از جنگ هم که دولت سازندگی است کار خاص و مفصلی نشد به جز چند مستند محدود همانند مستند شورش علیه سازندگی آقای مصطفی شوقی و مستند هاشمی زنده است آقای طادی که آن هم کاری از سفیر فیلم بوده است.

ما در سفیر احساس کردیم که فاصله بین سال های ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ سال های مهم و حساسی است که باید به صورت ویژه روی آن کار کرد. سال هایی که ریل گذاری انقلاب اسلامی تغییر کرد. امام مرحوم شدند، آیت الله خامنه ای به رهبری رسیدند و آیت الله هاشمی رفنسجانی هم رئیس جمهور شدند. به همین دلیل باید روی آن تمرکز و کار ویژه کرد و آن دوران را تحلیل و نقد کرد. برخی ها معتقدند انحراف در مسیر انقلاب اسلامی از دوران سازندگی و به اسم توسعه آغاز شد. ما در این مستند همین مساله را هم مورد بحث و بررسی قرار دادیم.

آنا: دلیل دیگری هم داشته است؟

دزفولی: دلیل دیگر که حقیقتش اول بحث علاقمندی خود من بر روی کار پژوهشی تاریخی درست و متمرکز بر روی سوژه ها و مقاطع کلیدی و حساس هست که به نظرم آن یک دهه که اشاره کردم واجد این شرایط است. بحث بعدی هم مشابهت آن دوران با امروز ماست.

به هر حال ما غیر مستقیم هم در مستند گفتیم که اتفاقات آن سال ها با اتفاقات سال های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ مشابهت های زیادی دارد. آدم هایی که به قدرت می رسند، تفکر حاکم بر کشور و اعتراضات گسترده مردمی تماما در آن ایام هم رخ داد اما درباره این ها کار جدی و وسیعی نشده است. این ضعف است و ما سعی کردیم این ضعف را برطرف کنیم.

نسل امروز به هر حال نسلی است که حافظه تاریخی از دهه شصت و هفتاد ندارد. بچه های امروز بچه هایی هستند که شرایط دوران جنگ و بعد از جنگ در دهه هفتاد را هم یا اصلا درک نکردند یا خیلی کم درک کردند. خود من متولد سال آخر جنگ هستم و زمانی که دولت آقای هاشمی هم به اتمام رسید ۹ سالم بود! پس باید درباره این سال ها کار کرد و عبرت گرفت از آن اتفاقات و جلوی تکرار آن ها را گرفت. من در این مستند تلاش کرده ام این کار را انجام بدهم.

آنا:مشکلی برای تولید نداشتید؟

دزفولی: مشکل که به آرشیوهای تصویری و مکتوب باز می‌گشت اینکه افراد کلیدی حاضر به صحبت نبودند. ما سال ۹۵ قبل از فوت آقای هاشمی تلاش کردیم با ایشان صحبت کنیم اما موفق نشدیم و در نهایت هم ایشان مرحوم شدند. با خیلی های دیگری هم تلاش کردیم صحبت کنیم اما موفق نشدیم. همانند آقایان ولایتی و ظریف و جواد لاریجانی و روحانی و ... . اما به نسبت وزن افراد حاضر در مستند خوب است و امیدوارم تاریخ نگاری خوبی را انجام داده باشیم.

آنا: جلوی کار شما گرفته نشد؟

دزفولی: نه مشکل خاصی نبود. فقط به دلیل برخی از ملاحظه ها این مستند در سال ۹۶ منتشر نشد و به امسال رسید. تهیه و انجام کار کتاب هم از سال ۹۶ تا ۱۴۰۰ طول کشید تا مصاحبه ها تکمیل و ویراستاری و نهایی شود.

برای کسانی که بخواهند این مستند را ببینید چه برنامه‌ای دارید؟

این مستند در سایت سفیر فیلم به آدرس tamasha.safirfilm.ir در دسترس است و در سایت عماریار هم الان موجود است که فروش دانلودی هم دارد. به امید خدا از چند روز آینده هم سایت فیلمگردی مستند را در دسترس قرار می دهد.

آنا: مستند شما حرف جدیدی دارد که در مستندهای دیگر بیان نشده باشد؟

دزفولی: تمرکز ما در این مستند بر روی دو بحث عمده است. یکی بحث مجمع عقلا و اینکه اینها چه افرادی بودند و چطور شرایط سیاسی کشور را تغییر دادند و بعدا هم چطور در کشور حاکم شدند. این برای اولین بار در یک مستند تصویری به صورت جدی و مفصل مطرح و پرداخته شده است. بحث بعدی هم بحث شکست مذاکرات ایران و آمریکا در دوره آقای هاشمی است که به مذاکرات پیکو و بعد مذاکرات نفتی و تحریم های داماتو پرداختیم.

انتهای پیام/۴۱۰۴/