خیز اتیوپی برای آبگیری مرحله دوم سد النهضه

به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، میان حساسیت مصری‌ها و سودانی‌ها به آبگیری سد النهضه و تنش‌های چندین ساله دراین‌باره از اتیوپی خبر می‌رسد که این کشور بدون توجه به این اختلاف‌ها برای آبگیری مرحله دوم سد النهضه خیز برداشته است.

نخست‌وزیر اتیوپی در اوج این حساسیت‌ها و بدون توجه به تبعات منفی این کار اعلام کرد که کشورش تسلیم فشارهای داخلی و خارجی نمی‌شود و آبگیری مرحله دوم سد النهضه (رنسانس) در زمان مقرر انجام خواهد شد.

آبی احمد در اظهاراتی که روز گذشته (شنبه) مطرح شد تأکید کرد که با وجود همه فشارهای خارجی و داخلی مرحله دوم آبگیری سد النهضه در زمان مقرر انجام می‌شود و دراین‌باره تسلیم هیچ تهدیدی نخواهد شد.

سد النهضه که در ۱۵ کیلومتری مرز اتیوپی با سودان به روی رود نیل ساخته‌شده در صورت آبگیری کامل و راه‌اندازی، بزرگ‌ترین نیروگاه برق‌آبی آفریقا و هفتمین سد بزرگ جهان خواهد بود.

دو کشور مصر و سودان در پایین‌رود نیل از مخالفان جدی سد النهضه به شمار می‌روند و از چند سال گذشته تاکنون درباره عواقب آبگیری کامل این سد به اتیوپی هشدار داده‌اند.

آبگیری کامل این سد تهدید جدی علیه حیات مصر است به‌طوری‌که در همین پیوند نیز عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور این کشور پیش‌تر گفته بود که آبگیری یک‌طرفه سد النهضه تأمین آب ۱۰۰ میلیون مصری را تهدید می‌کند.

السیسی آذر ۹۹ در اظهاراتی که در پایان سفر خود به فرانسه داشت در مصاحبه اختصاصی با روزنامه فیگارو گفته بود که رود نیل برای مصر حیاتی است و اختلافات با اتیوپی بر سر ساخت سد رنسانس یا النهضه بسیار طولانی شده است.

او تأکید کرده بود که لازم است تا یک راه‌حل عادلانه در آبگیری سد النهضه و بهره‌برداری از آن تعریف شود به‌طوری‌که از منافع مصر، اتیوپی و سودان نیز محافظت شود.

رئیس‌جمهوری مصر در تازه‌ترین اظهارنظر خود درباره سد النهضه که ۱۸ فروردین ۱۴۰۰ عنوان شد، با دیگر اتیوپی را تهدید کرد و خطاب به آدیس‌آبابا گفت که به سهمیه ما از آب رود نیل دست‌درازی نکنید زیرا همه گزینه‌ها مطرح است.

السیسی که در آیین گشایش یکی از ایستگاه‌های تصفیه آب در کشورش سخن می‌گفت، با تأکید بر این نکته که موضعش را تغییر نخواهد داد، اظهار کرد که اتیوپی حق رشد و توسعه دارد اما حق ندارد حق مصر را نادیده بگیرد و قاهره می‌کوشد به هر قیمتی که شده از فرصت‌ها برای استفاده از سهمیه آب خود از رود نیل استفاده کند.

وی با اشاره به اینکه مصری‌ها حق دارند نگران سهمیه خود از آب رود نیل باشند تأکید کرد که مذاکره با اتیوپی در مورد موضوع سد النهضه بهترین گزینه است و مشورت با مقامات سودان در خصوص این پرونده پیچیده میان قاهره و خارطوم ادامه دارد.

قاهره به دنبال شکست آخرین دور مذاکرات کنگو در مورد سد النهضه بار دیگر هشدار داد که تمامی گزینه‌ها در خصوص حمایت از سهمیه خود از آب رود نیل مطرح است.

از سوی دیگر وزیر آبیاری سودان نیز یک هفته پیش‌ازاین اظهارت السیسی، توضیح داد که هیئت مصری از پیشنهاد سودان در خصوص انتخاب و تعیین ناظران بین‌المللی در خصوص این پرونده حمایت و پشتیبانی کرد.

اواسط فروردین گذشته نشستی میان مقام‌های مصر، سودان و اتیوپی در کینشازا پایتخت کنگو برگزار شد که هیچ دستاوردی برای طرفین نداشت.

وزارت خارجه اتیوپی در پی این نشست با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که حاضر نیست وارد توافقنامه‌ای شود که حق این کشور از سهمیه آب رود نیل را در حال حاضر و آینده نادیده بگیرد.

این در حالی است که وزارت خارجه مصر، اتیوپی را به سرسختی و مخالفت با قوانین بین‌الملل متهم کرد و با صدور بیانیه اعلام کرد که هیئت اتیوپی پیشنهاد مشارکت اتحادیه اروپا و آمریکا و سازمان ملل در مذاکرات را نپذیرفت و همچنین تلاش‌های کنونی اتحادیه آفریقا و سایر پیشنهادها را نپذیرفت.

مریم الصادق المهدی وزیر خارجه سودان نیز به‌نوبه خود گفت: اتیوپی اصرار دارد تا به تحرکات یک‌جانبه خود و همچنین به دومین مرحله پر کردن سد النهضه ادامه دهد و در واقع با این رویکرد خود در حال نقض قوانین بین‌الملل است.

مصر در تأمین ۹۰ درصد از آب آشامیدنی خود به رود نیل متکی است و هرگونه کاهش حقابه این کشور، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ویرانگری بر قاهره خواهد داشت، این در حالی است که آدیس‌آبابا تأکید دارد که سد النهضه با سرمایه‌گذاری ۴.۶ میلیارد دلاری در تبدیل این کشور به قطب انرژی منطقه نقش‌آفرین است و می‌تواند علاوه بر درآمدزایی منجر به ریشه‌کنی فقر در این کشور شود.

از سوی دیگر سودان نیز برنامه اتیوپی برای آغاز مرحله دوم آبگیری سد النهضه را تهدید مستقیم علیه امنیت ملی خود می‌داند.

یاسر عباس وزیر منابع آبی سودان بهمن ۹۹ گفته بود که اگر دومین آبگیری سد رنسانس در ژوئیه ۲۰۲۰۱ به پایان برسد این تهدید مستقیم برای امنیت ملی ما است.

وی افزود: این موضوع نیمی از جمعیت ساکن در سودان مرکزی را ازنظر آبیاری پروژه‌های کشاورزی و تولید برق از سدهای رصیرص و مروی تهدید خواهد کرد.

عباس گفت: در صورت عدم توافق الزام‌آور در مورد مقدار آب جاری از سد رنسانس و تبادل اطلاعات روزانه بهره‌برداری از سد رصیرص غیرممکن خواهد بود و سد مروی نیز ۳۰ درصد از انرژی الکتریکی تولیدشده خود را از دست می‌دهد که این بر ایستگاه‌های آب آشامیدنی تأثیر منفی می‌گذارد.

آدیس‌آبابا نیز اعلام کرد که به هدف خود برای پر کردن سد در نخستین سال آن رسیده است و این کار را بدون اینکه منتظر توافق با خارطوم و قاهره در مورد این موضوع بحث‌برانگیز باشد، ادامه می‌دهد.

اتیوپی در مرحله نخست، آب‌گیری این سد را به حجم ۴.۹ میلیارد مترمکعب به اتمام رساند.

سودان، مصر و اتیوپی نزدیک به یک دهه است که در مورد مدیریت و پر کردن مخزن سد النهضه که آدیس‌آبابا بر رود نیل ساخته در حال مذاکره هستند اما تاکنون توافقی بین طرفین حاصل نشده است.

این پروژه که در سال ۲۰۱۱ به بهره‌برداری رسید در صورت تکمیل و آبگیری کامل بزرگ‌ترین تأسیسات برق‌آبی در آفریقا خواهد بود. دو کشور پایین‌دست یعنی سودان و مصر از اینکه این سد تأسیسات آن‌ها را تهدید کند هراس دارند.

سودان میانجیگری سازمان ملل، اتحادیه آفریقا و ایالات‌متحده را در این مورد پیشنهاد می‌کند. تاکنون چندین دور مذاکره دراین‌باره میان آدیس‌آبابا، قاهره و خارطوم با میانجیگری و ابتکار کشورهای مختلف ازجمله آمریکا، کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس و اتحادیه عرب انجام‌شده اما تاکنون به هیچ نتیجه مثبتی نرسیده است.

مصر پیش‌تر نیز از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواسته بود که مانع اقدامات یک‌جانبه‌ای شود که می‌تواند فرصت دستیابی به یک توافق را تحت‌الشعاع دهد.

باوجوداین اختلاف‌ها و در میان حساسیت‌های دو کشور مصر و سودان، نخست‌وزیر اتیوپی روز گذشته (شنبه) تأکید کرد مرحله دوم آبگیری سد النهضه در موعد مقرر انجام خواهد شد.

آبی احمد در سخنانی گروه‌های داخلی و خارجی را به کوشش برای تهدید ثبات اتیوپی متهم و تأکید کرد: این فشارها مانع از آبگیری سد النهضه نخواهد شد.

وی گفت که علیرغم همه توطئه‌ها و فشارها، آدیس‌آبابا مصمم به آغاز مرحله دوم آبگیری سد النهضه در زمان مقرر است.

انتهای پیام/۴۱۰۶/