ژورنالیسم علم چه خدمتی به علم می‌کند؟
به گزارش خبرنگار حوزه رسانه گروه اجتماعی خبرگزاری آنا از medium.com، علم به جزئیات، موضوعات غیرشخصی، فنی، ماندگار و عدد و رقم اهمیت می‌دهد در حالی‌که ژورنالیسم به اختصار، موضوعات شخصی، داستان و کلمات ارزش می‌دهد.
با توجه به این‌که رسانه‌های جمعی در قرن حاضر به اثرگذارترین رسانه قرن بیست و یک تبدیل شدند و از سوی دیگر تداوم فعالیت‌های علمی نیازمند جلب افکارعمومی بود رشته‌ای با عنوان روزنامه‌نگاری علم مطرح شد تا بتواند علم را به کانون توجهات تبدیل کند.
روزنامه‌نگاری علم از کجا آغاز شد؟
تاریخ روزنامه‌نگاری علم را می‌توان در اواخر قرن نوزدهم یافت. شاخص‌ترین فرد در این زمان جیمز جرالد کراوتر است؛ فردی که برای خواندن ریاضی و فیزیک به کمبریج رفت اما خیلی زود کار را رها کرد و در سال 1924 به عنوان نماینده انتشارات دانشگاه آکسفورد متخصص در نشریات علوم شد.
کراوتر با استفاده از پیشینه علمی خود مدتی در گاردین قلم زد و در این مدت نقش مهمی در خوش‌بینی علمی و تمایل عمومی به علم ایجاد کرد. از آن زمان به بعد علم به‌عنوان بخشی اساسی در زندگی روزمره مردم تبدیل شد.
روزنامه‌نگاری علم چگونه به علم خدمت می‌کند؟
روزنامه‌نگاری علم اکوسیستم علمی رسانه‌ای جدیدی را اجرا می‌کند که در آن دانشمندان و ناشران علمی به جای گذراندن مراحل انتشار رسمی که شامل زبان پیچیده و حرفه‌ای علمی است مستقیماً اکتشافات اصلی را برای عموم مردم عرضه می‌کند.
اهمیت این شاخه از ژورنالیسم این است که علم را به داستان خبری تبدیل کرده و برای مردم جذاب می‌کند. با وجودی‌که این موضوع چندان مورد توجه دانشمندان نیست و نسبت به این موضوع اظهار تمایل نمی‌کنند ولی مسأله مهم این است که دانش تنها وقتی دارای ارزش است که به اشتراک گذاشته شود.
تفاوت علوم عمومی و آزمایشگاهی چیست؟
دانشمندان ممکن است 10 سال برای تولید یک واکسن زحمت بکشند اما هنگامی‌که خبر آن در قالب یک مطلب خبری منتشر می‌شود هرگز نمی‌تواند سختی کار و سرمایه‌ای که برای به ثمر نشستن آن صرف شده را نشان دهد.
با توجه به اهمیت موضوع توجه به برخی از تفاوت‌های عمده بین علوم عمومی و آزمایشگاهی حائز اهمیت است که بخشی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- مخاطبان علوم عمومی بسیار متنوع هستند و تمایل دارند تا محتوا به ساده‌ترین و کوتاه‌ترین شکل ممکن به آنها منتقل شود در حالی‌که علوم تخصصی و آزمایشگاهی مخاطبانش خاص و زبان استفاده شده برای انتقال محتوا تخصصی و پیچیده است.
- تفاوت اصلی بین داستان‌های خبری روزنامه‌نگاران علم و دانشمندان این است که ژورنالیست‌ها، داستان را در قالب یک تصویر بزرگ و کلی ارائه می‌دهند در حالی‌که محتوای ژورنال‌های علمی با جزئیات و ارجاعات و در قالبی رسمی منتشر می‌شود.
- در مواردی سوءتعبیرهایی در ارتباط با چگونگی عملکرد یک فرآیند علمی به‌وجود می‌آید که حتی باتجربه‌ترین روزنامه‌نگاران هم نمی‌توانند آن را کنترل کنند در حالی‌که دانشمندان بر اهمیت کارشان و نحوه انتقال آن حساسیت داشته و نسبت به انتقال واقعیت به مخاطبان خاصشان در ژورنال‌های تخصصی حساسیت دارند.
چرا دانشمندان به ژورنالیسم علم بی‌اعتمادند؟
همواره دانشمندان این نگرش را در ارتباط با روزنامه‌نگاری علم تقویت می‌کنند که ژورنالیسم به سادگی تنها آنچه دانشمندان می‌گویند را رونویسی می‌کند در حالی‌که آنچه در واقع وجود دارد این است که روزنامه‌نگار دارای مسئولیت اجتماعی بوده و مهم‌ترین رسالتش در آگاهی و آموزش مردم تعریف می‌شود.
علی‌رغم این‌که ژورنالیسم یکی از مهم‌ترین حوزه‌های فعال در میان رسانه‌های جمعی است اما روزنامه‌نگاری علم نقش مربی و آموز‌ش‌دهنده را دارد و تلاش می‌کند آن را به‌عنوان بخشی از زندگی مدرن نشان دهد.
در این میان ژورنالیست‌های علم همواره باید به این موضوع توجه داشته باشند که محتواهای تولیدی آنها چه تبعات اجتماعی را می‌تواند در پی داشته باشد و در مواردی می‌تواند نسبت به سوگیری مردم در ارتباط با یک موضوع علمی مؤثر بوده و حتی مسیر فعالیت‌های علمی را نیز تغییر دهد.
انتهای پیام/4105
انتهای پیام/