مشکلات پسماند به بی‌اطلاعی چند مدیر و عضو شورا ارتباط ندارد / طرح جامع پسماند تهران از زمستان آغاز می‌شود

علیرضا شریفی‌فرد در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در ارتباط با زمان اجرای طرح جامع پسماند در تهران و تأخیرهای به‌وجودآمده در آن اظهار کرد: اخباری که  به صورت پراکنده در ارتباط با اجرای طرح‌های کاهش پسماند و یا تفکیک از مبدأ مطرح می‌شود که به‌صورت پایلوت در مناطق مختلف تهران در حال انجام است ارتباطی با طرح جامع مدیریت پسماند ندارد.

وی با بیان این‌که طرح جامع طرحی است که باید جامعیت داشته و به‌صورت یکپارچه تمام شهر را در برگیرد، عنوان کرد: ذیل این طرح، طرح تفصیلی باید توسط شوراها به تصویب برسد.

تهران در سال 88 نیز طرح جامع پسماند داشته است

این کارشناس حوزه مدیریت پسماند در ارتباط با تأخیر به‌وجودآمده در بحث تکمیل برنامه جامع مدیریت پسماند شهر تهران، گفت: طرح جامع در حال تدوین بوده و در حال طی کردن مراحل آخر آن است ولی با شیوع کرونا در چند ماه اخیر مرحله نمونه‌برداری آن به تعویق افتاد و بر همین اساس مدیریت شهری در ارتباط با تأخیر آن پاسخگو خواهد بود.

شریفی‌فرد ادامه داد: قانون مدیریت پسماند در سال 1383 به تصویب شد که براساس آن کلانشهرها را مکلف می‌کند طرح جامع را حداکثر تا پایان سال 92 تهیه کنند. شهرداری تهران در سال 88 طرح جامعی برای برای مدیریت پسماند تهیه کرده و به تصویب شورای شهر رسانده است.

وی تصریح کرد: آن طرح جامعی که در سال 88 به تصویب رسید از جامعیت لازم برخوردار نبوده است. عناوینی که به‌عنوان یک برنامه اقدام می‌توان شناخت آن‌طور که باید نتوانست در طرح سال 88 مسئله پسماند شهر تهران را رفع کند.

شرکت مشاور اولیه برای تدوین طرح جامع پسماند تهران خارجی بوده است

این کارشناس حوزه مدیریت پسماند با بیان این‌که به هر حال براساس الزام قانونی طرح جامعی در تهران تهیه شده و اصلاً این‌گونه نیست شهرداری تهران چنین موضوعی را در دستور کار خود قرار نداده باشد، عنوان کرد: با توجه به جامع نبودن طرح جامع اولیه برای مدیریت پسماند شهر تهران، در سال 96 اقدامات اولیه برای انتخاب مشاور انجام و در سال 97 مهندس مشاور آن انتخاب، قرارداد منعقد و شروع به کار شده است.

شریفی‌فرد تصریح کرد: در رفت و برگشت‌های اداری برای انتخاب مشاور داخلی و یا خارجی زمان‌هایی صرف شد و پس از طی مراحلی مشاور خارجی انتخاب شد ولی متأسفانه این اقدام به‌دلیل تغییرات نرخ ارز و تبعات پس از آن موفقیت‌آمیز نبود و مجدداً فراخوان داده شد و مشاور داخلی که در حال حاضر مشغول به فعالیت است، انتخاب شد.

کرونا؛ عامل تأخیر در تکمیل طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران

این کارشناس حوزه مدیریت پسماند در خصوص تأخیر به‌وجودآمده در ارائه طرح جامع از سوی شرکت مشاور داخلی نیز گفت: قرارداد 18 ماهه بوده و مقرر شده بود تا در سی و یکم خرداد ماه امسال طرح جامع ارائه شود که به‌دلیل مسئله شیوع کرونا از اسفند ماه کار میدانی نمونه‌برداری متوقف شد و از این بابت در قرارداد ارائه طرح تمدیدی انجام شده است.

وی در ارتباط با فرآیند نمونه‌برداری در طرح جامع هم عنوان کرد: قاعدتاً مطالعات برنامه جامع بین 18 ماه تا دو سال زمان نیاز دارد به‌خصوص که اگر بخواهند به‌طور کامل در چهار نوبت نمونه‌برداری شود، این فرآیند باید در چهار فصل باشد. حداقل باید یک بهار تا زمستان نمونه‌برداری انجام شود و کارهای مطالعاتی هم به‌دنبال آن می‌آید.

شریفی‌فرد تصریح کرد: در حال حاضر چنین تعیین شده تا شرکت مشاور تا پایان آبان ماه سال جاری طرح جامع به شورای شهر برای تصویب ارائه شود که در صورت تصویب، شهرداری تهران و سازمان مدیریت پسماند می‌تواند از مباحث کلان آن آغاز کند هر چند براساس قانون مدیریت پسماند بعد از طرح جامع باید طرح تفصیلی برای آن تهیه و تصویب شود که آن هم یک مرحله‌ای است که ممکن است که تهیه آن برای مسائل مختلف زمان‌بر باشد.

الزامی برای اجرای طرح جامع مدیریت پسماند در دوره بعد نیست

شریفی‌فرد در پاسخ به این سؤال که اگر شورای شهر تهران به طرح جامع ایراد خاصی وارد نکرده و به سرعت به تصویب برسد، این طرح نیازمند طرح تفصیلی است و از آن جایی که این فرآیند بسیار زمان‌بر خواهد بود احتمالاً به مرحله اجرا نخواهد رسید و چه تضمینی برای اجرای آن در دوره جدید مدیریت شهری وجود خواهد داشت، گفت: هیچ تضمینی وجود ندارد که دوره بعدی مدیریت شهری چندان به اجرای آن الزام داشته باشد ولی نکته‌ای که برای پیشگیری از این موضوع در یکی دو ماه گذشته اتفاق افتاده این است که شورای شهر تهران الزام کرده که طرح جامع تا پایان آبان‌ماه ارائه شود و به موازات آن چند برنامه اجرایی (به‌عنوان طرح تفصیلی و یا بخش‌هایی از آن) به سازمان مدیریت پسماند ابلاغ شده تا به فوریت مورد اقدام قرار گیرد.

این کارشناس در ارتباط با نتایج بررسی‌های طرح جامع مدیریت پسماند تهران گفت: بخشی از خروجی‌های این طرح در کوتاه‌مدت و برخی نیز در بلندمدت قابل بررسی و اجرا است. یکی از برون‌دادهای متعدد طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران می‌تواند به اصلاح نظام جمع‌آوری پسماند باشد که این موضوع آغاز شده و به‌زودی پس از ارائه طرح جامع می‌توانیم شاهد آن باشیم. یکی دیگر از این خروجی‌ها می‌تواند اصلاح ساختار مدیریت پسماند شهر تهران باشد که آن نیازمند مصوبات بعدی و پیگیری در مراحل بعد است چرا که ما در حال حاضر یک سازمان مدیریت پسماند داریم که در گذشته به‌عنوان یک سازمان مستقل بوده و در حال حاضر با استقلال کامل کار نکرده و ذیل معاونت خدمات شهری به فعالیت می‌پردازد.

وی تصریح کرد: ساختار جدید پیشنهاد شده برای سازمان مدیریت پسماند با ساختار فعلی می‌تواند متفاوت باشد که این موضوع باید در مجامع مختلف مصوبه خود را دریافت کند، در طرح تفصیلی پذیرفته شود و اعتبارات آن جابجا شود که این موضوع فرآیندی زمان‌بر است که قطعاً به دوره جدید مدیریت شهری می‌رسد.

بخش‌هایی از طرح جامع مدیریت پسماند در زمستان امسال قابل اجرا است

این کارشناس حوزه مدیریت پسماند اذعان کرد: همان‌طور که به این موضوع اشاره شد بخش‌هایی از  اجرای طرح جامع مدیریت پسماند از پاییز امسال آغاز شده و در صورت تصویب در شورای شهر در زمستان سال 99 قابلیت عملیاتی شدن بخش‌هایی از آن را دارد.

شریفی‌فرد با اشاره به این‌که طرح جامع مدیریت پسماند تهران به خروجی‌های خوبی رسیده است، عنوان کرد: آنچه پس از مرحله تدوین برنامه جامع مدیریت پسماند مهم است التزام پیگیری به‌منظور تحقق آن مهم است که باید منتظر بود و دید در زمستان چه بخش‌هایی از آن اجرا و مدیریت شهری جدید با آن چه خواهد کرد.

وی در پاسخ به سؤال آنا مبنی بر این‌که آیا این امکان وجود دارد که به‌دلیل عدم تخصص کافی اعضای شورای شهر برنامه جامع مدیریت پسماند در آن تغییراتی انجام شود و یا حتی ماهیت آن زیر سؤال رود نیز گفت: قاعدتاً اعضای شورای شهر نمی‌توانند در این خصوص تخصص لازم را داشته باشند ولی در کمیسیون‌ها افراد با تخصص‌های نزدیک با استفاده از ظرفیت کارشناسان تصمیم‌گیری می‌کنند. نکته‌ای که برای کل کشور و نه صرفاً تهران و شورای شهر مطرح است این است که موضوع بحث علمی مدیریت پسماند چندان در کشور سابقه ندارد و ما چه در حوزه علمی و دانشگاهی و چه اجرایی از پیشینه چندان غنی در این زمینه برخوردار نیستیم.

در دو دهه گذشته آزمون و خطاهای زیادی در مدیریت پسماند انجام شده است

این کارشناس حوزه مدیریت پسماند با اشاره به این مطلب که در دو دهه‌ای که قرار بوده به مدیریت پسماند نگاه جدی شود آزمون و خطاهای زیادی صورت گرفته است، گفت: اشتباهات بزرگ ما در این حوزه این است که از کشورهای مختلف بدون مطالعات کافی و بومی‌سازی الگو گرفته و کارهای نادرست انجام داده‌ایم؛ به‌عنوان مثال در یک اقلیمی در شمال کشور شاید زباله‌سوز به‌واسطه رطوبت بالا و نوع خاص پسماند بهترین گزینه باشد و در نقاطی مثل حاشیه کویر مثل یزد و کرمان بشود به‌راحتی مسئله کمپوست را اجرا کرد ولی در مواردی مشاهده شد که حتی در شمال کشور ما به کمپوست روی آوردیم.

شریفی‌فرد اذعان کرد: مشکلات مدیریت پسماند ما صرفاً به بی‌اطلاعی چند مدیر و عضو شورا ارتباطی ندارد. ما در موضوع مدیریت پسماند به آن غنای لازم نرسیدیم و نکته مهم‌تر این‌که داده‌های لازم برای مدیریت پسماند به‌طور کامل تولید و جمع‌آوری نمی‌شود و همین موضوع باعث می‌شود تا داده‌های کاملی نداشته باشیم همین مشکلات بارها و بارها تکرار شود.

سرانه تولید پسماند در کشور بالا نیست

وی با بیان این‌که این اطلاعات و داده‌های ناقص در گفتار برخی از مسئولین خود را نشان می‌دهد، گفت: مثلاً برخی می‌گویند سرانه تولید زباله در کشور بالا است در حالی‌ که این‌گونه نیست. هر قدر جامعه و افراد برخوردار و ثروتمندتر می‌شوند زندگی مصرفی‌تر و پسماند بیشتری تولید می‌شود و مؤلفه دیگر این‌که هر قدر مدیریت پسماند فرهنگی‌تر شود می‌توان انتظار کاهش پسماند را داشت که برآیند آنها عددی می‌شود که نشان می‌دهد سرانه تولید زباله در کشور ما با خاورمیانه یکسان است.

این کارشناس حوزه مدیریت پسماند در پایان در این‌ خصوص که آیا طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران در بحث جمع‌آوری داده از مبنای مناسبی استفاده کرده، عنوان کرد: تلاش‌ها در این راستا انجام شده ولی صد درصد نیست.

انتهای پیام/4105/پ