برنامه‌ای برای تأمل بیشتر و نوعدوستی با محوریت خانواده/ افطار امسال هم در شبکه یک‌سیما «دعوت» داشتیم
گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، سیّد مرتضی حسینی؛ در یک عصر اردیبهشتی که هنوز رگه‌هایی از خنکای فروردین را در خود دارد، به محل ضبط برنامه تلویزیونی «دعوت»، ویژه‌برنامه افطار شبکه یک سیما می‌رویم. یک سالن ورزشی بزرگ در شمال غرب تهران که بخشی از آن مدتی است به‌عنوان استودیوی «دعوت» مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کمتر از یک ساعت به آغاز پخش برنامه باقی‌مانده است که به محل ضبط می‌رسیم. تعداد نفرات داخل سالن بسیار کمتر از آن است که توقع داشتیم؛ آخرین هماهنگی‌ها در حال انجام است. نیروهای تدارکات درحال آماده‌سازی دکور هستند و سایر عوامل نیز به‌تدریج وارد فضای استودیو می‌شوند. با حضور تصویربرداران سرعت و تراکم رفت‌وآمدها بیشتر می‌شود.
تصویربرداران دوربین‌ها و صدابردار میکروفون‌ها را کنترل می‌کنند؛ مهمانان هم از راه رسیده‌اند و در گوشه‌ای از استودیو نشسته بر روی مبل‌های راحتی سفیدرنگی که برای آنها در نظر گرفته شده، منتظر آغاز برنامه هستند.
وقتی لحظات افطار رنگ ایثار و بوی شهادت گرفت
قرعه «دعوت» در هشتمین غروب ماه مبارک رمضان به نام خانواده شهدای مدافع سلامت افتاده؛ شهدایی که در لباس سپید پزشکی در روزهایی که ویروس ناشناخته کرونا نفس هموطنان را تنگ کرده و جان عزیزانی را گرفته است، جان‌برکف و مخلصانه به یاری بیماران شتافته‌اند. از جمع طبیبان دلسوز و زحمتکش، گروهی نیز در این دیر مقرّب‌تر بودند و جام بلا بیشتر نصیبشان شد تا در همان لباس خدمت به دیدار معبود بشتابند.
استودیوی دعوت با حضور خانواده این عزیزان رنگ و بویی دیگر گرفته بود. خانم دکتر «شیرین نیرومنش»، همسر شهید دکتر «حبیب‌الله پیروی» به همراه پسر جوانش حامد و خانم «رقیه کرمی»، همسر شهید دکتر مهدی وریجی به همراه دو فرزندش امیرعلی و زهرا آمده بودند تا از خاطرات خود با این خوبان ایثارگر بگویند.
حجت‌الاسلام محمد برمایی، مجری‌ـ‌کارشناس «دعوت» به همراه مجتبی کشاورز، تهیه‌کننده و جمعی دیگر از عوامل برنامه نیز وارد استودیو می‌شوند. ورود آنها به معنای نزدیک شدن زمان پخش و در نتیجه تکاپوی بیشتر عوامل است؛ با این حال برخلاف بسیاری از برنامه‌های زنده دیگر، سردبیر و مجری و تهیه‌کننده و عوامل فنی همچنان با آرامش و خونسردی آماده آغاز برنامه هستند.
برمایی وارد دکور برنامه شده و متنی را مرور می‌کند تا برای ضبط پلاتو آماده شود. رفت‌وآمدهای متعدد روی دکوری که کف آن به رنگ مشکی براق است باعث شده تا نیروهای خدماتی مدام کف‌پوش‌ها را تمیز کنند و البته بعد از دقایقی باز همان آش است و همان کاسه! مهمانان برنامه از سمت دیگر سالن به صندلی‌های نزدیک دکور راهنمایی می شوند. بین آنها و برمایی احوالپرسی گرم و صحبت‌های کوتاهی رد و بدل می‌شود.
محمد پیوندی آخرین توضیحات را درباره ترتیب ورود مهمانان و کنداکتور برنامه بیان می‌کند. او همچنین از همگی می‌خواهد موبایل‌ها را در حالت بی‌صدا قرار داده و سکوت را رعایت کنند؛ نور صحنه تنظیم می‌شود تا در پرتو آن، جذابیت دکور بیشتر خودش را نشان دهد. دکوری که طراحی و اجرای آن به عهده پیمان قانع بوده است. ترکیب معماری مساجد اسلامی با هلال ماه و آسمان پرستاره، فضایی معنوی و دوست‌داشتنی و البته شیک و جذاب را شکل داده.
جوان بودن گروه سازنده و خلوتی و آرامش پشت‌صحنه از نکات جالب‌توجه «دعوت» است
دعوت؛ برنامه‌ای بدون حامی مالی
با برقراری سکوت، انگار آرامش این دکور بیش از پیش خودش را نشان می‌دهد. دکوری که مجتبی کشاورز می‌گوید پیمان قانع برای طراحی و اجرای آن زحمت زیادی کشیده است: «من هم این دکور را خیلی می‌پسندم. به هزینه‌ای که برخی برنامه‌های مشابه برای این بخش در نظر گرفته‌اند کاری ندارم، چون اصولاً مقایسه را درست نمی‌دانم، اما با توجه به تجربه خودم می‌توانم بگویم برای دکور هزینه معقولی داشته‌ایم.یعنی یک هزینه کارشناسی‌شده و در چارچوب قواعد و برآوردهای سازمانی؛ اصولاً «دعوت» به نسبت حجم تولید و عواملی که درگیر آن هستند، با هزینه‌ای منطقی و معقول روی آنتن بود چراکه سعی ما این بوده است که با حداقل هزینه حداکثر کیفیت را داشته باشیم».
تهیه‌کننده «دعوت» در ادامه می‌گوید: «ما اسپانسری هم در برنامه نداشتیم. هیچ حمایت مالی خارج از مجموعه سازمان صداوسیما از «دعوت» صورت نگرفت. وقتی اسپانسر وجود ندارد، مکلف هستید که با حداقل هزینه‌ها کار کنید. البته تلاش ما این بود که این مدیریت هزینه به کیفیت کار لطمه نزند».
دقایقی بیشتر به آغاز برنامه باقی نمانده و کشاورز در بین صحبت‌ها گاهی مجبور است نگاهش را از من بدزدد و آخرین وضعیت دکور و برنامه را کنترل کند. از او تشکر کرده و ادامه این صحبت را به آغاز پخش برنامه و یا پس از پایان آن موکول می‌کنم.
مهمانان برنامه به درخواست سردبیر روی سن قدم می‌زنند و بر صندلی مهمان می‌نشینند تا با فضا آشنا شوند. امیرعلی و زهرا، فرزندان نوجوان شهید مدافع سلامت مهدی وریجی، به درخواست عکاس برنامه روی سن می‌مانند و دست در گردن هم عکس یادگاری می گیرند. در این میان، اختلاف قد امیرعلی و زهرا کار را سخت می‌کند؛ به‌ویژه برای زهرا که بعد از چند لحظه طاقتش طاق شده و به برادرش اعتراض می کند که چه خبر است؟! گردنم را شکستی! این اعتراض خواهرانه با خنده و تشویق حاضران همراه شده و فضای استودیو را لحظاتی قبل از آغاز پخش پرنشاط می‌کند.
رضا صادقی هم امسال در «دعوت» بود
با اجرای پلاتوی حاج آقای برمایی، برنامه رسماً آغاز شده و موسیقی تیتراژ با صدای رضا صادقی روی آنتن می‌رود. خواننده مشکی‌پوش با همان سوز همیشگی و البته گرما و صمیمیتی که از او سراغ داریم می‌خواند:
دست بکش رو سرِ دل من که سراب تو دریاشه
تو که پشتمی، رو به روم هرچی می‌خواد باشه
پشت سکوتم پر صدائه چشای بستم پر نگاهه
من‌و ببین....
این «من‌و ببین» ترجیع‌بندی است که گویا هر بار شنیدن آن برای عوامل برنامه مثل آماده‌باش و شمارش معکوس برای روی آنتن رفتن است. مجتبی کشاورز چند روز مانده به آغاز پخش دعوت، از تیتراژ امسال به عنوان یک اثر ماندگار از رضا صادقی یادکرده بود که با استقبال مخاطبان مواجه خواهد شد. شاید با توجه به همین گفتگوی قبلی بود که با آغاز موسیقی ابتدایی، از دور نگاهی به من انداخت تا نظرم را بداند. نظرخواهی‌ای لبخند و تکان دادن سر به نشانه تأیید از سوی من همراه شد.
یادگاران شهدای مدافع سلامت و غمی که همراه با افتخار است
از جمع مهمانان، دو همسر شهید رو‌به‌روی مجری ـ کارشناس برنامه نشسته‌اند. با شمارش معکوس محمد پیوندی، تقریبا در فاصله 55 دقیقه مانده به اذان مغرب، دعوت روی آنتن می‌رود. برمایی، خانم دکتر شیرین نیرومنش، استاد بازنشسته رشته جراحی زنان و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران و همسر شهید دکتر حبیب‌الله پیروی را معرفی کرده و از آشنایی خود با دکتر پیروی در دانشگاه شهید بهشتی می‌گوید.
رقیه کرمی، سرپرستار اورژانس بیمارستان آیت‌الله مصطفی خمینی و همسر شهید مدافع سلامت دکتر مهدی وریجی (مسئول درمانگاه منطقه 21 شهرداری تهران) نیز دیگر مهمانی است که مقابل مجری ـ کارشناس برنامه نشسته‌اند.
برمایی از این خانواده‌ها به عنوان عزیزترین چهره‌ها برای ملت ایران در این روزها یاد می‌کند. بعد از سلام و احوالپرسی و صحبت‌های اولیه، کلیپ کوتاهی از صحبت‌های دکتر وریجی در روزهای درمانش پخش می‌شود. بیان خاطرات این دو همسر شهید مدافع سلامت که خودشان نیز در همین سنگر فعال بوده و هستند، فضای برنامه را به عطر ایثار و رشادت معطر می‌کند. عوامل برنامه تا آن جا که فاصله اجازه می‌دهد سراپا گوش شده و این خاطرات غم انگیز اما افتخارآمیز را به خاطر می‌سپارند.
فرزندان شهدای مدافع سلامت نیز به این جمع اضافه می‌شوند تا فضای برنامه قدری عوض می شود. هرچند خاطرات آنها نیز با سوزوگدازی همراه است که گاهی پشت خنده‌ها و لبخندها پنهان شده و گاهی با صدای بغض‌آلود و چشمان‌تر آنها فاش می‌شود.
از دکور و محیط ضبط برنامه فاصله می‌گیرم؛ از دور که به عوامل پشت صحنه نگاه می‌کنم میانگین سنی پایین آنها نظرم را جلب می‌کند. از ظواهر امر پیداست که اغلب آنها در در بازه سنی بین 25 تا 40 سال باشند و به جز یکی دو نفر از تصویربرداران که گرد نقره‌ای‌رنگ میان‌سالی بر موهایشان نشسته، بقیه در بازه سنی جوان می‌گنجند.
خلوتی و آرامش پشت‌صحنه نیز از نکات جالب توجه دیگر است. موضوعی که برای برنامه‌های این چنینی در حکم کیمیا است. با نزدیک‌شدن به اذان مغرب خستگی هم برمن غلبه می‌کند. در سالن کوچکی که در سمت راست وردی سالن برای پذیرایی افطار و استراحت عوامل در نظر گرفته شده می‌نشینم و ادامه «دعوت» امشب را از نمایشگری که خروجی برنامه را روی آنتن شبکه یک را نشان می‌دهد می‌بینم.
اتاق فکر 10نفره؛ پشتوانه پژوهشی «دعوت» امسال
کمتر از 10 دقیقه مانده به اذان مغرب، دعوت امشب هم به پایان می‌رسد. در فرصت کوتاهی که قبل از نشستن بر سفره افطار دست داد، از مجتبی کشاورز درباره تفاوت دعوت امسال با سال گذشته می‌پرسم و چنین می‌شنوم: «سال گذشته «دعوت» برنامه‌ای بود که شاید در یک بازه زمانی 10 تا دوازده روزه شکل گرفت. امسال با پیش‌تولید و محتوایی که فکر بیشتری روی آن شده بود، این برنامه را روی آنتن بردیم. دوستان ما در گروه تحقیق، بررسی‌های بیشتری کرده و محتوای کامل‌تری را آماده کردند و روی تک‌تک محورها کار شد».
کشاورز: ما برای دعوت حامی مالی نداشتیم و باید با حداقل هزینه‌ها کار می‌کردیم؛ تلاش ما این بود که این مدیریت هزینه به کیفیت کار لطمه نزند
تهیه‌کننده برنامه دعوت افزود: «ما یک اتاق فکر حدوداً 10 نفره داریم که اعضای آن در حوزه‌های مختلف تربیتی و فرهنگی، مسائل خانواده، آموزش و پرورش، جامعه‌شناسی، رسانه و سایر رشته‌های مرتبط تخصص دارند. جلسات مرتبی را بیشتر به صورت مجازی و در مواردی هم به صورت حضوری داشتیم که مسائل را در آنها بررسی و نهایی کردیم».
وی عنوان کرد: «ما از هم اکنون برای دعوت سال آینده هم مسئله‌یابی و نیازسنجی می‌کنیم. فکر کرده‌ایم که سال بعد چه کنیم تا بهتر از این باشیم؛ البته روشن است که وارد فاز اجرایی نمی شویم و فعلا روی «دعوت» امسال متمرکز شده‌ایم. امسال به واسطه شیوع ویروس کرونا و شرایط خاص کشور، محدودیت‌هایی هم داشتیم که امیدوارم سال بعد این محدودیت‌ها نباشد و به فضای کامل‌تر و ایده‌های جدیدتری فکر کنیم».
کشاورز گفت: دعوت در سال گذشته به مباحثی همچون شیوه‌های آشنایی منجر به ازدواج، امید در زندگی مشترک، تحکیم زندگی زوجین و ازدواج پایدار صحبت می‌کرد. امسال دامنه موضوعی گفتگوها وسیع‌تر شده و حفظ و تحکیم بنیان خانواده، محور آن است. ضمن این که نقش همه اعضای خانواده در رسیدن به این امر مهم مورد بررسی قرار می‌گیرد.
از نقد سازنده استقبال می‌کنیم و به حواشی بی‌توجهیم/ برمایی نسبت به انتقادات گارد بسته‌ای ندارد
تهیه‌کننده ویژه‌برنامه افطار شبکه یک سیما اظهار کرد:«از سوی دیگر با توجه به شیوع ویروس کرونا و شرایط خاصی که چند ماهی است دامنگیر مردم شده، دعوت هم به این موضوع از زاویه جدیدی نگاه خواهد کرد. صحبت‌های جذاب و شنیده‌نشده‌ای در دل این وضعیت وجود دارد که مطمئن هستم مردم دوست دارند آنها را بشنوند».
کشاورز درباره برخی حواشی در فضای مجازی که هفته گذشته درباره نحوه پوشش حجت‌الاسلام برمایی و یا رنگ لباس او و.... پیش آمد نیز گفت:«این گونه مباحث از نظر من ارزش پرداختن ندارد. ما همیشه به نقد سازنده توجه داشته‌ایم، اما این گونه حواشی کودکانه اصلاً نباید وقت برنامه‌‌سازان را بگیرد. کارهای مهم‌‍‌تری داریم که باید انرژی خودمان را برای آنها بگذاریم. امسال آقای برمایی به عنوان مجری ـ کارشناس با تکیه بر تجربه سال گذشته خود، حضور بسیار موثرتری در برنامه داشت. ضمن این‌که ایشان هیچ‌گاه نسبت به پیشنهادات و انتقادات گارد بسته ندارد و از ان استقبال می‌کند، اما به‌شرطی که واقعاً این انتقادات در مسیر بهتر شدن کلیت برنامه باشد».
پس از صرف افطاری مختصر در کنار عوامل برنامه، درحالی که بارش باران بهاری شب اردیبهشتی و معطر به عطر رمضان را شاداب‌تر ساخته است، محل ضبط دعوت را ترک می‌کنم. برنامه‌ای که دعوتی است برای تأمل و تحمل بیشتر. به لذت بردن از لحظه در عین درس گرفتن از گذشته و برنامه‌ریزی برای آینده. دعوتی به خویشتن‌داری و صبر؛ به نوعدوستی و مواسات. دعوتی برای احیای فضائل فراموش‌شده و به‌روزساختن شیوه‌های زندگی مفید گذشته و همه این بهانه‌ها برای دعوت، در پرتو مفهوم مقدس و پربرکت خانواده است که معنا پیدا می‌کند. نهادی که «دعوت» بدون آن از معنا و مفهوم خالی می‌شود.
انتهای پیام/4104/پ
انتهای پیام/