وقتی ویروس کرونا، تجارت الکترونیک را دگرگون کرد

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، رشد فروشندگان خرده‌فروشی آنلاین امسال نسبت به اواسط آوریل گذشته 68 درصد در آمریکا افزایش داشته است و تخمین زده می‌شود تقریباً 306 میلیون آمریکایی تحت تأثیر اقامت اجباری در خانه در این مدت سفارش آنلاین را تجربه کرده‌اند (نزدیک به 95 درصد از جمعیت مردم). این رقم قابل‌توجهی است و بلافاصله این سؤال پیش می‌آید که آیا بیماری کروناویروس جدید ممکن است برای همیشه خرده‌فروشی عادی را تغییر دهد یا خیر؟

هیچ‌کس شش ماه پیش تصور نمی‌کرد فروش آنلاین ناگهان چنین پیشرفتی داشته باشد. نمودار COVID 19 Commerce Insight، پروژه Emarsys با همکاری GoodData نشان می‌دهد که رشد درآمد تجارت الکترونیک در برخی نقاط جهان تا دو برابر شده است. تأثیر اولیه و ناگهانی خرده‌فروشی آنلاین در تجارت الکترونیکی باعث ایجاد چالش‌هایی در خدمات فروش آنلاین شد. یکی از اصول تجارت الکترونیک، عجله نکردن است و کارشناسان پیشنهاد می‌دهند کارهای پایه‌ای (همچون SEO، ارائه محتوا، شبکه‌های اجتماعی، آگهی و …) همگام با فروش آنلاین باید رشد داشته باشد، اما فرصت ناگهانی که شرایط اخیر برای تجارت الکترونیک فراهم کرده فراتر از حد تصور و حتی ظرفیتی است که این دسته از شرکت‌ها برای خود متصور بوده‌اند.

تلفن همراه

گوشی‌های هوشمند با فاصله، محبوب‌ترین دستگاه برای خرید آنلاین هستند. طبق آخرین مطالعاتی که توسط PYMNTS 2020 انجام شده 72 درصد از مصرف‌کنندگان از دستگاه‌های تلفن همراه برای خرید آنلاین استفاده می‌کنند. ضروری است که سرویس‌دهندگان، برنامه‌های خود را در پلتفرم‌های مختلف ارائه دهند تا مشتریان هم‌زمان بتوانند از سیستم‌عامل‌هایی همچون اندروید، ویندوز، iOS به برنامه دسترسی داشته باشند. مالتی پلتفرم بودن بسیار حائز اهمیت است. مالتی پلتفرم بدین معنی است که مشتری یا کاربر برای خرید اینترنتی تنها متکی به یک دستگاه یا برند خاص نباشد و بتواند از هر وسیله‌ای خرید خود را انجام دهد.

هرچند محدودیت‌های رفت‌وآمد و توصیه به اقامت در منازل، نهایتاً توسط دولت‌ها برداشته خواهد شد، اما شرکت‌های مبتنی بر تجارت الکترونیکی در ضمن، با میلیون‌ها مشتری مواجهند که عادات خرید آنلاین پیدا کرده‌اند و احتمالش کم است که بخواهند به‌سادگی از این تجربه کم دردسر دست بکشند. تمام چیزی که لازم دارید یک گوشی هوشمند است، پس چرا زحمت بیرون رفتن را به خود بدهید. درعین‌حال حتی با وجود کم شدن محدودیت‌ها، برای بسیاری از خانواده‌ها خرید مواد غذایی، وسایل ضروری، تحصیل کردن و ... تا زمانی که واکسن در دسترس نباشد، به همین منوال باقی خواهد ماند و به نظر نمی‌رسد بازدید از فروشگاه‌های بزرگ و مراکز تجاری تا آینده خیلی نزدیک به اندازه گذشته استقبال شود.

ترس همچنان حاکم است

بسیاری از مردم به دلیل ترس از بیمار شدن تمایلی به بازگشت به عادت‌های خرید قدیمی ندارند. یک مطالعه اخیر که توسط Morning Consult انجام شده نشان داد که 24 درصد از مردم تا شش ماه آینده با احساس راحتی پا در خیابان‌ها نمی‌گذارند. هرچند 16 درصد در این نظرسنجی گفته‌اند که امیدوارند تا سه ماه آینده شرایطی حاصل شود که بتوان احساس راحتی کرد. این نتایج از نظرسنجی میان 2200 فرد بزرگ‌سال انجام گرفت.

تا پیش‌ازاین بسیاری از کارشناسان معتقد بودند تجارت الکترونیک هنوز برای عموم مردم قابل‌اتکا نیست. واضح است که مهم‌ترین نقطه‌ضعف تجارت الکترونیک، فقدان امکان برای دیدن و لمس محصولات پیش از خرید است. هنوز راه‌حلی قطعی برای این مسئله وجود ندارد (هرچند واقعیت افزوده یا Virtual Reality در سال‌های آینده این شرایط را دگرگون خواهد کرد)، اما شیوع بیماری اخیر، این شرایط ایده‌آل را برای بازارهای این حوزه فراهم آورد تا بتوانند برنامه‌های خود را تست و ارزیابی کنند و یا پلتفرم‌های جدیدی راه‌اندازی کنند که پوشش‌دهنده حجم نیاز کاربران باشد.

تمام مسائلی که در سایر رویکردهای فضای مجازی مهم است در تجارت الکترونیک نیز حائز اهمیت است. توجه به شخصی‌سازی محتوای وب، پیشنهاد‌های آنلاین، تبلیغات متناسب و تنظیمات منحصربه‌فرد شخصی، توجه به سوابق، امنیت حساب کاربری، رعایت حریم شخصی و ... از جمله مسائلی است که در فروشگاه‌های آنلاین باید مورد توجه قرار بگیرد.

آیا تجارت الکترونیک قابل اعتماد است؟

گردآوری داده‌ها در مورد مشتریان و ایجاد بانک اطلاعاتی کاربران امری ضروری است. این داده‌ها برای شخصی‌سازی و شناسایی نوع کاربر، مشخصات دستگاهش، موقعیت جغرافیایی، علایقش به کار می‌روند. به‌عنوان‌مثال در یک کتاب‌فروشی آنلاین، باید به این نکته توجه شود اگر کسی امروز کتابی خاص را خرید، مثلاً ژانر علمی تخیلی علاقه دارد؛ بنابراین باید در ستون کناری، آثاری که به او پیشنهاد می‌شود در ژانر علمی تخیلی باشند. توجه به علایق کاربر، تجارت الکترونیک را موفق می‌کند.

یکی از رویکردهای خلاقانه برای به‌کارگیری این روش، استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای سفارشی کردن تجارب مصرف‌کنندگان است. درعین‌حال سفارشی‌سازی باعث می‌شود کلاه‌برداری به حداقل برسد. اگر حساب کاربری کاربر توسط کسی سرقت شود و هکر بخواهد با حساب کاربری فرد دیگری برای خود چیزی بخرد، سیستم تجارت الکترونیک بلافاصله خرید جدید را در کنار سایر خریدهای کاربر قرار خواهد داد و متوجه وقوع یک امر مشکوک می‌شود. درصورتی‌که هکر به فعالیت‌های مشکوک خود ادامه دهد (مثلاً مکان جغرافیایی‌اش هم فرق کند) ظن سرویس امنیتی فروشگاه آنلاین به یقین تبدیل خواهد شد. به این فرایند اصطلاحاً Kount Control گفته می‌شود. یکی از راهکارهای مرسوم در چنین شرایطی این است که دسترسی کاربر مشکوک مسدود شود.

معمولاً شرکت‌های تجارت الکترونیک دارای داشبوردی برای نمایش الگوهای تجزیه‌وتحلیل ورود به سیستم در طی دوره‌های خاص هستند و به این طریق می‌توانند کاربران خاص را فیلتر کنند.

جهان در شرایطی تازه

میلیون‌ها مشتری آنلاین در شرایط اخیر، به ناچار در حال تجربهٔ نوع جدیدی از خرید هستند که به‌غیراز ایمنی بهداشتی بیشتر، صرفه‌جویی در وقت و راحتی را به همراه دارد. هم‌زمان، این جهش ناگهانی مطالبات، فشار قابل‌توجهی را به خرده‌فروشان آنلاین وارد می‌کند. نحوهٔ رفتار فروشگاه‌های آنلاین و واکنش آن‌ها به شرایط تازه، آینده تجارت الکترونیکی را مشخص خواهد کرد. بااین‌حال، دست‌کم تغییرات رفتاری در حال حاضر، متناسب با تغییر جهت خرده‌فروشی و تجارت به‌طورکلی برای سال‌های آینده است. هر فروشنده و تاجری که از قبل زیرساخت‌های لازم برای تجارت الکترونیک را از قبل مهیا کرده باشد، در شرایط جدید سود کرده است و این حقیقت که فضای آنلاین نبض تجارت آینده خواهد بود، بیش‌ازپیش اهمیت خود را نشان می‌دهد.

انتهای پیام/4144/پ