تاریخچه و نقشه جامع شهر خمین در ویکی آنا

به گزارش خبرنگار حوزه سفر و گرشگری گروه اجتماعی خبرگزاری آنا, خُمِیْن یکی از شهرهای استان مرکزی است که در جنوبی‌ترین قسمت این استان و در فاصله ۳۲۰ کیلومتری از تهران واقع شده‌است. زبان منطقه بیشتر فارسی است گرچه لری و ترکی نیز به صورت معدود رواج دارد.همچنین این شهر زادگاه روح‌الله موسوی خمینی، رهبر انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی است.

شهری از جنس تاریخ، دستکند و سنگ نگاره

خمین از نظر دستکندها و شهرهای زیر زمینی در جایگاه ویژه ای است. تا کنون چند دستکند در روستاهای خمین کشف شده است که از جمله آنها می توان به دستکند تاریخی تهیق اشاره کرد.

سنگ‌نگاره‌های تیمره مربوط به 40 هزار سال قبل است، سنگ‌نگاره‌های روستای آشناخور و سنگ‌نگاره‌های جباده از دیگر جاذبه‌های تاریخی خمین است که اطلاع دقیقی از قدمت آن اعلام نشده است، اما قدمت بسیار بالایی دارند.

سنگ‌نگاره‌ها اکو موزه‌ها یا موزه‌هایی در دل طبیعت هستند و منطقه تیمره خمین از این دست اکو موزه‌هاست. این منطقه علاوه بر هوای خوب و چشم‌ انداز زیبا آثار کهن بسیاری دارد که در دنیا علاقمندان بسیاری داشته و برای افرادی که به رصد گذشته و تطبیق آثار در نقاط مختلف جهان علاقمند هستند، جذابیت ویژه‌ای دارد.

محمد ناصری‌ فرد پژوهشگر و مدرس دانشگاه در خصوص این میراث باستانی پیش از این به خبرنگار ایسنا گفته بود: منطقه تیمره از تقسیمات ایران باستان در دوره هخامنشیان است که دارای وسعتی در حدود 150 کیلومتر مربع و شامل تیمره سفلی و تیمره اولیاء بوده است و به نوعی سنگ‌ نگاره‌های این منطقه در مثلثی از استان لرستان، اصفهان و مرکزی جای گرفته است که بیشترین آنها نیز در خمین به ویژه در منطقه قیدو و مزاین کشف شده است.

این پژوهشگر ایران باستان در خصوص قدمت سنگ‌نگاره‌های جهان گفت: سنگ‌نگاره‌ها متعلق به دوران مختلف است که کهن‌ترین آنها به دوران پارینه‌ سنگی، میان‌ سنگی، نوسنگی و عصر فلز برمی‌گردد و شگفت‌انگیزتر اینکه برخی از سنگ‌نگاره‌ها ورای این دوران هستند و به عصر یخبندان تعلق دارند، مانند شیرهای تاسمانی و دندان خنجری و انسان‌هایی که دارای ظاهری متفاوت از انسان‌های امروزی‌اند.

ناصری‌ فرد با بیان اینکه خاستگاه اصلی انسان‌ها فلات ایران بوده است که چهل هزار سال قبل دست به مهاجرت زدند و به سمت اروپا حرکت کردند اضافه کرد: آثار، نقوش و سنگ‌نگاره‌هایی که در ایالات کالیفرنیا، نوادا، یوتا و همچنین کشور پرو کشف شده است با سنگ‌نگاره‌های ایران شباهت بسیار دارند و می‌توان گفت دلیل این شباهت مهاجرت انسان‌ها از فلات ایران به سایر نقاط دنیا بوده است که به خلق آثاری هم‌خوان و شبیه به هم منجر شده است.

نویسنده کتاب «موزه‌های سنگی، هنرهای صخره‌ای» کهن‌ترین خط فارسی با قدمت 2300 سال قبل از میلاد را متعلق به تیمره عنوان کرد و افزود: این خط در دره لوزدر خمین یافت شده است و امروز در کاخ نیاوران در معرض دید علاقمندان قرار داشته و خوشبختانه از خطرات احتمالی در امان است، اما باید در این راستا و برای حفاظت مابقی این آثار برنامه منطقی و سیستماتیکی داشت، چرا که در صورت نبود حفاظت، این سرمایه و سنگ‌نگاره‌ها از بین خواهد رفت و یا به سرقت می‌رود.

از 63 کتیبه خطی‌ کاخ نیاوران 21 مورد مربوط به تیمره استنا 

وی با بیان اینکه از 63 کتیبه خطی‌ای که در کاخ نیاوران موجود است 21 مورد آن مربوط به تیمره است ادامه داد: بیشترین تعداد این آثار و سنگ‌ نگاره‌ها در تیمره خمین در 31 محوطه قرار دارد و بیشترین نقوش در این مناطق نقش بز کوهی است.

20 مسیر سنگ‌نگاره‌ای ثبت ملی شده است

در استان مرکزی هشت شهرستان دارای سنگ‌نگاره وجود دارد و یکی از این شهرستان‌ها خمین است که بیست مسیر از این سنگ‌ نگاره‌ها در آن ثبت ملی و اصالت یابی شده و روی این مسیرهای ثبت شده نظارت اعمال می‌شود.

به گزارش ایسنا، خمین بزرگان بسیاری را به کشور تقدیم کرده است که شاخص‌ترین آنها رهبر کبیر انقلاب امام‌خمینی(ره) است، از دیگر بزرگان و مشاهیر می‌توان به آیت‌الله پسندیده (برادر امام‌خمینی(ره)) حاج‌آقا مصطفی و حاج احمدآقا خمینی (فرزندان امام خمینی(ره)) سیدخلیل کمره‌ای (روحانی مبارز) و محمدعلی مردانی (شاعر) اشاره کرد.