شبکه بانکی، فرمانده جبهه سوداگری مسکن/ بانک‌ها چگونه بازار مسکن را به خاک سیاه نشاندند؟

افشین پروین‌پور، کارشناس مسکن و رئیس مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت، در گفتگو با خبرنگار حوزه مسکن و شهرسازی گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، با تشریح  نقش بانک‌ها در سوداگری مسکن اظهار کرد: یکی از روش‌های بانک‌ها برای سوداگری، برج‌سازی در مناطقی با زمین‌های گران‌قیمت است.

وی در این‌باره افزود: آن‌ها با خالی نگه‌داشتن واحدهای ساخته شده، قیمت زمین را در هر منطقه‌ که بخواهند، افزایش می‌دهند. روش‌های دیگری نیز وجود دارد که بانک‌ها به وسیله آن به سوداگری در بازار مسکن می‌پردازند. برای نمونه با خرید املاک در منطقه‌ مورد نظر خود که در آن صاحب ملک هستند، قیمت را به طور کاذب افزایش می‌دهند. سپس اگر زمین در آن منطقه متری 30 میلیون تومان است، فرد تمامی املاک را با قیمت 40 میلیون تومان خریداری کرده که بدین صورت میانگین قیمت زمین در آن منطقه 10 میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند. این موضوع باعث می‌شود، تمامی املاک بانک در آن منطقه، به همان میزان، برای بانک سود به همراه داشته باشد.

پروین‌پور انجام معاملات نمایشی را روش دیگر بانک‌ها برای سوداگری در حوزه مسکن دانست و افزود: گاه بانک‌ها معاملات صوری انجام داده یا با یکدیگر معامله می‌کنند. به عنوان نمونه اگر برخی بانک‌ها، در یک منطقه املاکی داشته باشند، آن املاک را با یکدیگر معامله می‌کنند و به ترتیبی که پیش‌تر گفته شد، بارها پایه قیمت زمین را در مناطق افزایش می‌دهند.

وی ادامه داد: مردم و فعالان بخش خصوصی که از نمایشی بودن این معاملات مطلع نیستند، به خرید و فروش در آن منطقه می‌پردازند. پس از ورود سرمایه مردم و فعالان خصوصی، بانک‌ها سرمایه خود را از بازار خارج کرده و قیمت به صورت ناگهانی سقوط می‌کند. نهایتاً افرادی که به معامله در آن منطقه مشغول شده بودند، متحمل ضررهای سنگین می‌شوند اما بانک‌ها سود خود را کسب کرده‌اند. این اتفاقات در خیابان فرشته تهران به‌وضوح رخ داده است.

هولدینگ‌های بانک‌ها غیرقانونی است

این کارشناس مسکن ورود بانک‌ها به فعالیت اقتصادی را غیرقانونی توصیف کرده و ادامه داد: فعالیت‌های اقتصادی بانک‌ها عمدتاً به صورت هولدینگ‌‎ انجام می‌شود. این در حالی است که طبق قانون، بانک حق داشتن یک هولدینگ را نیز ندارد. بانک نباید بنگاه اقتصادی تأسیس کرده و کار اقتصادی انجام دهد اما بانک‌ها راه فرار از قانون را یاد گرفته‌اند. برخی مدیران بانک‌ها به دوستان و آشنایان خود برای تأسیس شرکت سرمایه داده و بدون مطرح شدن نام خودشان یا بانک، به فعالیت اقتصادی می‌پردازند.

وی با اشاره به قابل پیگیر بودن نام تعداد محدودی از هولدینگ‌های هر بانک در سایت همان بانک، تصریح کرد: البته شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی که علنی با سهام بانک‌ها ایجاد می‌شود، قابلیت رهگیری دارند و می‌توان از فعالیت آن‌ها جلوگیری کرد. در حال حاضر بانک‌ها وقیحانه اسامی شرکت‌های زیرمجموعه‌شان را در سایت‌ها درج کرده‌اند. حتی عنوان پروژه‌های بانک، با ارقام دقیق در سایت آن‌ها درج شده است. چند سال پیش سایت بانک ملت به صورت رسمی این اطلاعات را اعلام کرده بود. در آن سال‌ها بانک ملت  4 هزار میلیارد تومان پروژه برای ساخت و ساز داشت.

رئیس مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت، با تأکید بر اهمیت ساخت و ساز، سوداگری را محکوم کرده و گفت: زمانی که سوداگری بانک‌ها در بازار مسکن مهار و سودهای غیرمتعارف به دست سوداگران نرسد، سرمایه‌ها وارد حوزه ساخت و ساز شده و در نهایت مسکن تأمین می‌شود. این نوع از ورود به حوزه مسکن، می‌تواند ایجاد اشتغال کند اما سوداگری مانع اصلی دستیابی به این هدف مهم است. همه صاحبان سرمایه می‌توانند ساخت و ساز کنند و این موضوع ایرادی ندارد اما اجازه نمی‌دهیم کسی سوداگری کند.

مالیات بر خانه‌های خالی دست سوداگران را خواهد بست

وی با تأکید بر اهمیت اخذ مالیات بر خانه‌های خالی، این مالیات را بهترین مسیر برای ممانعت از سوداگری دانست و اضافه کرد: بهترین مسیر برای جلوگیری از سوداگری، اخذ مالیات بر خانه‌های خالی است. این مالیات، صرفه اقتصادی سوداگری را از بین خواهد برد. زمانی که با این مالیات‌های تنظیمی سوداگری در حوزه زمین و مسکن را مهار کنید، اگر شخصی با همین نیت، 200 خانه نیز بخرد، دیگر اصلاً اهمیت ندارد. چه کسی با وجود مالیات‌های سنگین اقدام به خرید و فروش مسکن می‌کند؟ اگر می‌خواهند، می‌توانند ساخت و ساز کنند اما سود غیرمنطقی در سوداگری وجود نخواهد داشت؛ باید تأکید کرد که مسیر اصلی مبارزه با سوداگری این است. حاکمیت و دولت باید مقابل بازار سوداگری و عمل سوداگرانه بایستند.

بیشتر بخوانید: وزارت راه‌وشهرسازی مقدمات دریافت مالیات از خانه‌های خالی را فراهم نکرد

پروین‌پور به روش‌های اجرایی کردن این نوع از مالیات اشاره کرد و اظهار داشت: پس از گرفتن پایان کار ملک ساخته شده، دولت باید به سازنده برای فروش ملک، 6 ماه فرصت بدهد. در صورت به فروش نرفتن ملک، پس از زمان تعیین شده باید از سازنده مالیات گرفته شود. چرا بانک‌ها سوداگری می‌کنند؟ طبیعتاً این عمل برای به دست آوردن سودهای کلان و بادآورده انجام می‌شود. زمین را به قیمت متری 12 میلیون تومان می‌خرند و متری 50 میلیون تومان به فروش می‌رسانند. در صورتی که این امکان از میان برود، نقدینگی به سمت تولید حرکت می‌کند. این موضوع رشد اقتصادی گسترده‌ای را به همراه خواهد داشت. در کشورهایی با رشد اقتصادی و سطح تکنولوژی بالا، کسی را نمی‌بینید که از طریق خرید و فروش ملک ثروتمند شود، زیرا همه این مسیرها توسط سیاست‌گذاران بسته شده‌اند.

وی در پایان گفت: اگر می‌خواهید اقتصاد به سمت رونق تولید حرکت کند، کنترل فعالیت‌های سوداگرانه بستر رونق تولید است. ابتدا سرمایه باید به سمت تولید برود، تولید که ارتقا پیدا کرد، به تولید فناوری منجر خواهد شد. اهمیت مسئله به این دلیل است که ابتدا باید سرمایه فعالان اقتصادی برای کسب سود به سمت تولید برود، وقتی سرمایه وارد این مسیر شد، سرمایه‌دار نیز راه کسب سود را در تولید جستجو خواهد کرد. فناوری کشورهای توسعه‌یافته از این طریق پیشرفت کرده است.

انتهای پیام/4129/پ