محصول دانش‌بنیان «آب‌شیرین‌کن خورشیدی»؛ کمک به بحران کم‌آبی، دوستی با محیط‌زیست
آرش رنجبران در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا درباره دستگاه آب‌شیرین‌کن خورشیدی ترکیبی که محصولی دانش‌بنیان و ساخته شده در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی است، اظهار کرد: «آب‌شیرین‌کن‌های خورشیدی آب شور را می‌گیرند و آب شیرین پس می‌دهند و به‌عنوان پساب نهایی آب بسیار شوری را خارج می‌کنند که برای محیط زیست زیان‌ده است؛ اما دستگاه آب‌شیرین‌کن ترکیبی دارای یونیت بازیابی است و این قابلیت را دارد که پساب خروجی را به نمک جامد تبدیل کند.»
ساختار و نحوه کارکرد دستگاه آب‌شیرین‌کن خورشیدی ترکیبی
وی با تشریح ساختار این دستگاه گفت: «این آب‌شیرین‌کن خورشیدی، هیبریدی ترکیبی و محصولی کاملاً دانش‌بنیان بوده که سال 1394 مراحل ساخت نمونه اولیه آن به پایان رسید و همان سال موفق شد در بیست و سومین کنفرانس انجمن مهندسی مکانیک ایران که در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد، حائز رتبه نخست آب‌شیرین‌کن خورشیدی شود.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی اظهار کرد: «مهدی نوروزی که دانشجوی فوق لیسانس این دانشگاه در رشته مکانیک تبدیل انرژی بود زیر نظر بنده این طرح را به‌عنوان پایان‌نامه کار کرد و با رتبه عالی هم فارغ‌التحصیل شد.»
رنجبران با بیان اینکه آب یکی از بزرگ‌ترین معضلات بعضی از کشورها ازجمله ایران است، گفت: «با وجود اینکه کشور ما به آب‌های آزاد دسترسی دارد؛ اما از نظر دسترسی به منابع آب شیرین با مشکل مواجه بوده و در تنگنا قرار داریم که استفاده از دستگاه آب‌شیرین‌کن راهکار حل این معضل است.»
وی انرژی‌های پاک تجدید‌پذیر امروز که در اولویت کاری تمام صنایع است را یادآور شد و خاطرنشان کرد: «آب‌شرین‌کن ساخت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی از نوع پاک است یعنی از نور خورشید در فرآیند شیرین کردن آب استفاده می‌کند و مهم‌ترین مزیتش این است که از انرژی خورشیدی بهره‌مند می‌شود.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی گفت: «طراحی دستگاه آب‌شیرین‌کن به‌گونه‌ای است که از سه بخش تشکیل شده، بخش اول از PTC یک آیینه سهموی بهره‌گیری شده که انرژی خورشید را برای پیش‌گرم کردن آب متمرکز می‌کند، بعد آب وارد بخش اصلی آب‌شیرین‌کن شده و در مرحله تقطیر در بخش دوم دستگاه انجام می‌شود و بخش سوم یونیت بازیابی است که پسماند حاصل از شیرین شدن آب را به نمک جامد تبدیل می‌کند.»
رنجبران با بیان اینکه کارکرد این دستگاه کاملاً دانش‌بنیان بوده و با تحقیقات برای ساخت این دستگاه به دستاوردهای علمی رسیدیم و دو مقاله نیز در زمینه ساخت آن در ژورنال‌های ISI چاپ شده است، خاطرنشان کرد: «اصلی‌ترین مزیت این آب‌شیرین‌کن که باعث شد با اختلاف بالا نسبت به بقیه رقبا مقام نخست رقابت‌های بیست و سومین کنفرانس انجمن مهندسی مکانیک ایران در دانشگاه امیرکبیر را کسب کند، دانش به کار رفته در طراحی آن بوده که از آخرین یافته‌های علمی برای ساخت استفاده شده است.»
وی افزود: «ترکیب سه واحدی که در ساختار آب‌شیرین‌کن خورشیدی استفاده شده به‌دلیل منحصربه‌فرد بودن، نمونه خارجی و ثبت شده نداشته است؛ بنابراین این دستگاه محصولی نوآرانه است و از سوی دیگر اصلی‌ترین هدف‌مان از این کار، اجرایی‌کردن طرح پایش است که باید پژوهش‌ها هدفمند باشد.»
کمک به معضل بحران آب در کشور
این استاد دانشگاه معضل بحران آب در کشور را یادآور شد و بیان کرد: «در تمام نقاط کشور و در استان‌های مختلف، بحران آب شدت و ضعف دارد. در استان آذربایجان‌شرقی نیز وضعیت آب بحرانی بوده و در انتقال آب از رودخانه‌های استان به جاهای دیگر، آسیب‌های محیط زیستی شکل گرفته است.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی یادآور شد: «بحران‌های آبی که در قسمت آذربایجان وجود دارد، این منطقه از کشور را درگیر کرده به‌طوری که درگیر چالش جدی کم‌آبی هستیم و خشک شدن دریاچه ارومیه و اینکه آب از مسیر اصلی خارج شده است همه و همه دست به دست هم داده و آب را در استان آذربایجان‌شرقی به بحران تبدیل کرده است.»
رنجبران افزود: «از سوی دیگر فقط برای آذربایجان کار نکردیم و نگاه ملی به این موضوع داشتیم و هدف اصلی ما قرار‌گیری در مناطقی مانند جنوب کشور است که دسترسی به آب‌های آزاد دارد و با این هدف کار کردیم تا بتوانیم با قیمتی معقول دستگاه آب‌شیرین‌کن ارائه دهیم که مردم به‌راحتی بتوانند آب شرب روزانه خود را به دست آورند.»
به گفته وی، پیش‌بینی شده که نخست در جنوب کشور در استان‌های حاشیه خلیج فارس در هر خانه‌ای یکی از این دستگاه‌ها قرار گیرد و تقریباً از یک متر مربع سطح خورشیدی بتوان روزانه 14 لیتر آب شیرین استحصال کرد.
این استاد دانشگاه استفاده از این دستگاه آب‌شیرین‌کن را یکی از راهکارهای مهم تولید آب شرب در کشور دانست که قابلیت تجاری‌سازی و برنامه توسعه‌ای نیز دارد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی یادآور شد: «با برآوردهایی که شد پی‌بردیم روزانه 6 ساعت انرژی مفید خورشیدی وجود دارد و با این بینش طرح دومی برای شیرین کردن آب در ساعاتی که نور خورشید نداریم، طراحی کردیم به این صورت که از مواد PCM که مواد تغییر فازدهنده هستند برای ذخیره انرژی خورشید استفاده کردیم تا شب‌ها هم آب شیرین داشته باشیم.»
رنجبران در تشریح این روند گفت: «در ساختار این دستگاه مخزنی طراحی شده که مواد PCM در آن جای گرفته و انرژی خورشیدی را جذب و ذخیره می‌کند، اینها موادی مانند پارافین هستند که در نتیجه تابش نور خورشید آب می‌شوند و انرژی گرمایی در خودشان ذخیره می‌کنند بعد که هوا خنک می‌شود از گرمای این مواد برای شیرین کردن آب استفاده می‌شود.»
استفاده از آب‌شیرین‌کن خورشیدی پساب ندارد و به محیط زیست کمک می‌کند
وی با توضیح کارکرد آب‌شیرین‌کن‌های معمولی اظهار کرد: «کار آب‌شیرین‌کن‌ها این است که آب دریا را می‌گیرند و فرایند شیرین‌کردن را انجام می‌دهند و یک پساب بسیار شور را وارد دریا می‌کنند که آسیب فراوانی به محیط زیست می‌زند، این باعث می‌شود آب دریا به تدریج شورتر شود و اکوسیستم را بر‌هم زند؛ بنابراین استفاده از این آب‌شیرین‌کن که پساب ندارد به محیط زیست نیز کمک می‌کند.»
به گفته این استاد دانشگاه، کار نمونه‌سازی، آزمایش و استفاده از این محصول انجام شده و برای تجاری‌سازی به سرمایه‌گذار نیاز است که خود دانشگاه آزاد اسلامی نیز می‌تواند سرمایه‌گذاری کند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی بیان کرد: «برای فروش این محصول دانش‌بنیان در مناطق جنوب کشور بازاریابی انجام داده‌ایم و قیمت تمام شده حدود 7 میلیون تومان پیش‌بینی شده و ممکن است اکنون عده‌ای بگویند که این مبلغ برای محصول زیاد است که باید گفت اگر خدایی ناکرده در بلندمدت در تهیه آب سالم و شیرین با بحران آب مواجه شویم، خرید این محصول مقرون به صرفه است.»
رنجبران درباره چگونگی تهیه این محصول به آنا گفت: «هموطنانی که تمایل دارند این محصول را خریداری کنند، می‌توانند برای سفارش با این واحد دانشگاهی تماس بگیرند و مطابق تفاهم زمانی تعیین‌شده در کمترین زمان ساخته می‌شود.»
انتهای پیام/4117/4062/
انتهای پیام/