صندوق‌های جسورانه ابزار مؤثر برای صاحبان ایده و نخبگان دانشگاهی
به گزارش خبرنگار حوزه بورس گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، سرمایه‌گذاری جسورانه (Venture Capital) یک مدل سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی کسب و کارهای نوپا و شرکت‌های کوچک با پتانسیل رشد بلندمدت است، در واقع این نوع سرمایه‌گذاری منبع بسیار مهمی برای راه‌اندازی کسب‌و‌کارهایی است که کوچک‌تر از آن هستند که بتوان دسترسی مناسب به بازار سرمایه یا بانک‌ها داشته باشند و عمدتاً از ریسک بالا و به‌تبع بازدهی مورد انتظار بالایی برای سرمایه‌گذار برخوردارند، در ادامه، گفتگو با علی سعیدی که پیش‌تر سابقه حضور در 2 دوره عضویت در هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار را در کارنامه خود دارد، در این باره می‌خوانید.
آنا: به نظر شما در بازار سرمایه برای حمایت از کارآفرینان راه حلی وجود دارد؟
سعیدی: همواره کسب وجوه مورد نیاز برای راه‌اندازی فعالیت‌های جدید، به‌عنوان یک چالش برای کارآفرینان مطرح بوده است، فرآیند به دست‌آوردن این نقدینگی، ممکن است ماه‌ها به طول انجامد و کارآفرینان را از ایجاد کسب‌وکارهای جدید منصرف کند. از سوی دیگر، بدون تأمین مالی کافی، کسب‌وکارهای نوپا هرگز به موفقیت نخواهند رسید و به عبارت دیگر کمبود نقدینگی مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری عاملی موثر در شکست بسیاری از کسب وکارهاست.
به همین علت صندوق‌های جسورانه در بازار سرمایه شکل گرفته و یک صندوق سرمایه‌گذاری است، اصولاً کسی که از بانک تسهیلات دریافت کند باید اقساط آنرا باز‌پرداخت کند و این روال متعارف اخذ تسهیلات از بانک است؛ از طرفی ریسک یک کار جدید بالاست زیرا این فقط یک ایده برای صاحبش است و هنوز برآورد ارزش‌گذاری روی آن انجام نشده است و از طرفی چون باید پول را برگرداند، بنابراین زیاد ریسک نخواهد کرد و در نتیجه آن ایده یا کار چندان جلو نخواهد رفت و اکثر موارد فرد با گرفتن تسهیلات فعالیت اقتصادی دیگری را انجام می‌دهد تا بتواند تسهیلات دریافتی را در زمان مقرر برگرداند و برای همین عملاً بخش اندکی از تسهیلات به آن طرح در حوزه کارآفرینی هزینه خواهد شد و از این حیث نیز ناخواسته آسیب‌هایی به پیشرفت طرح کارآفرین وارد خواهد شد.
آنا: مکانیزم اجرایی صندوق جسورانه چگونه است؟
سعیدی: صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه برای همین مدل کارها طراحی شده است که به مشارکت با کارآفرین می‌پردازد زیرا این قبیل طرح‌ها به مشارکت نیاز دارند نه وام دادن، این صندوق‌ها از قبل وجوهی را از افرادی که تمایل به سرمایه‌گذاری در چنین صحنه‌های پرریسکی دارند، جذب و در اختیار یک یا چند پروژه کارآفرینی قرار می‌دهند.
آنا: نحوه دریافت سرمایه از طریق صندوق جسورانه را برای مخاطبان توضیح می‌دهید؟
سعیدی: طرح‌ها توسط دفاتر شتاب‌دهنده در مراکز علمی و پارک‌های فناوری وجود دارند و کسانی که صاحب ایده هستند، ایده‌های خودشان را به این دفاتر می‌دهند و آنها بعد از برآورد اولیه روی طرح‌ها آن طرحی که قابلیت اجرایی بیشتری داشته باشد را با یک سرمایه‌گذاری اولیه به وضعیتی که قابل ارائه به صندوق جسورانه باشد می‌رساند و از این جا به بعد این صندوق جسورانه بازار سرمایه است که در آن سرمایه‌گذاری کرده و آن را تجاری‌سازی و مدیریت می‌کند و در صورتی که قابلیت ارائه در فرابورس داشته باشد در فرابورس در تابلو شرکت‌های کوچک و متوسط عرضه می‌شود.
آنا: مشارکت صندوق‌های جسورانه چگونه است؟
سعیدی: آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند، مانند اینکه شما یک ایده دارید و این صندوق روی ایده شما ارزش می‌گذارد. بعد با تعیین درصد شراکت، با صاحب ایده قرارداد می‌بندد و پول مورد نیاز طرح را تأمین می‌کند و در نهایت هم درآمد حاصله و ارزش آن شرکت بر اساس قرارداد سرمایه‌گذار و صاحب ایده تقسیم می‌شود و کارآفرین نیاز به درگیر شدن در تشریفات اداری برای گرفتن سرمایه نیست و حتی اقساطی هم در کار نخواهد بود. برای مثال تمام سرمایه را صندوق تأمین می‌کند و در نهایت ارزش حاصله طبق توافقی که وجود دارد مثلا 60 به 40 تقسیم می‌شود.
آنا: چگونه می‌توان کارآفرینان را به جذب مشارکت از بازار سرمایه ترغیب کرد؟
سعیدی: مشکلی که وجود دارد در واقع بیشتر مربوط به خود کارآفرین است زیرا عموماً افراد نوآور ارزش ایده خودشان را چیزی بیشتر از آنچه که واقعاً می‌ارزد، تصور می‌کنند و همین امر مانع از ارائه آن به بازار سرمایه و مشارکت با سرمایه‌گذار می‌شود، برای همین توصیه می‌شود افراد نوآور در هنگام عملی کردن ایده‌شان خویشتن‌دار باشند و با توجه به شرایط بازار روی ایده خودشان منصفانه ارزش‌گذاری کنند و رونق این بخش به فرهنگ مشارکت در بین ایده‌پردازان بستگی دارد.
در دانشگاه طرح‌های بسیار خوبی وجود دارد که صاحبانش حاضر به قبول شریک تجاری برای طرحشان نیستند و حتی این کار را به قیمت از بین رفتن آن ایده هم برای خودشان حفظ می‌کنند؛ در حالی که این عدم قبول سرمایه‌گذار برای ایده‌های قابل اجرا، همانند فرار مالیاتی باید نگاه شود؛ چرا که فرد با استفاده از امکانات عمومی که دولت فراهم کرده است تولید را راه‌اندازی می‌کنند؛ بعد در دادن سهم خودش از مصارف عمومی کشور فرار می‌کند. این ایده‌پردازان هم به نظر همین‌طور رفتار می‌کنند.
آنا: کارآفرینانی که برای مثال کارگاهی راه‌اندازی کرده و اساساً ایده‌نو در آنها نیست، چطور بازار سرمایه به آنها کمک می‌کند؟
سعیدی: اخیراً دستورالعملی به تصویب رسیده است که به تأمین مالی جمعی توجه دارد و در آن هر کسی که به سرمایه تا یک میلیارد تومان نیاز دارد از طریق نهادهای مالی پول‌های اندک مردم را جذب و به اجرای طرح کارآفرینی خودش اقدام می‌کند و برای طرح‌های بزرگتر نیز صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی در بازار سرمایه وجود دارند که به تأمین سرمایه افراد برای ایجاد طرح کارآفرینی‌شان کمک می‌کند.
آنا: در حوزه سیاست‌های بالادستی کشور، کجا باید نقش بازار سرمایه در تأمین سرمایه کارآفرینی را پررنگ کرد؟
سعیدی: متأسفانه مسئولان ما نسبت به تخصص‌ها و ابزار بازار سرمایه، آگاهی کافی ندارند و حتی با امور بانکی هم چندان آشنا نیستند و به همین دلیل هنگام تصمیم‌گیری قادر به استفاده از بهترین و کارآمدترین ابزار مالی نیستند.
آنا: آیا این ایراد به عملکرد سازمان بورس و اوراق بهادار هم مربوط می‌شود، زیرا آنها هم در شناساندن ظرفیتهای اجرایی خود چندان کوشا نبوده‌اند؟
سعیدی: خیر؛ این را باید قبول کرد که وقتی کسی مسئولیتی در حوزه اقتصادی کشور قبول می‌کند باید به همه ابزار و قوانین کشور کاملاً تسلط داشته باشد نه اینکه بازار سرمایه و سایر نهادهای مالی به دنبال آن باشند که خودشان را بشناسانند ضمن آنکه کدام ظرفیت را در چه زمان برای چه کاری پیشنهاد دهند هم خودش نکته‌ای است که عملاً تعامل شناساندن را غیرممکن می‌کند.
برای مثال زمانی قرار بود برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری آیین‌نامه تدوین شود و مسئولان به‌راحتی در مورد هیئت‌مدیره آن بحث می‌کردند غافل از اینکه اساساً صندوق سرمایه‌گذاری هیئت‌مدیره ندارد، برای شناساندن امور مالی به چنین افراد تقریباً غیرممکن است.
به گزارش آنا، وجود مشکلات مالی، بالا بودن هزینه‌های تولید، مطلوب نبودن توانایی در شناخت بازارها و دانش بازاریابی از جمله مسائل و مشکلات گریبان‌گیر کارآفرینان در ورود به بازار کسب و کار به شمار می‌آیند. در حالی‌که صندوق‌های جسورانه بازار سرمایه ظرفیتهای لازم برای بهبود محدودیت‌های اجرایی کارآفرینان را دارد.
انتهای پیام/4083/ن
انتهای پیام/