نقش خانواده‌ها در پیشگیری از آزارجنسی دانشآموزان/ چه کسی باید مراقب بچه‌ها باشد؟
خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا؛ در برخی کشورها، در حالی ارائه آموزش‌های باز در خصوص مسائل جنسی به کودکان مد نظر قرار می‌گیرد که آمارها از افزایش خطرات جنسی، پایین آمدن سن بلوغ و بروز مشکلات اجتماعی فراوان از شکست این آموزش‌ها حکایت دارد. آموزش باز مسائل جنسی به کودکان که در قالب آموزش‌های 2030 قرار بود در کشور ما نیز اجرایی شوند، علاوه بر اینکه با آموزه‌های ایرانی اسلامی ما تناسبی ندارند، در جوامع غربی خود باعث بروز آسیب‌های فراوان اجتماعی شده‌اند.
اما آموزه‌های اسلامی و فرهنگ ایرانی و نگاه به تجربه دیگر کشورها ارائه باز مسائل جنسی به کودکان نابالغ یا دانشآموزان نوبالغ را هرگز توصیه نکرده‌است. البته در این آموزه‌ها برای پیشگیری از وقوع فجایع اجتماعی راهکارهای دیگری مد نظر قرار گرفته که تا کنون مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند راهکارهایی مانند آموزش والدین.
در آموزه‌های ما بر این تاکید شده است که مادران و والدین باید آموزش‌های صحیح را به دختران و پدران هم اطلاعات لازم را به پسران ارائه کنند؛ در این بین نقش روحانیون و مربیان آموزش‌دیده و دارای صلاحیت هم می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. ماجرای آزار جنسی 16 دانش‌آموز یک مدرسه در منطقه 2 تهران به خوبی اثبات کرد که آموزش مسائل باز جنسی به دانش آموزان می‌تواند نتایج فاجعه باری در پی داشته‌باشد.
اما با همه این تفاسیر، آموزش کودکان برای پیشگیری از تجاوزات و آزارهای جنسی همچنان به خوبی صورت نمی‌گیرد. برای نمونه، در ماجرای آزار جنسی 16 دانش‌آموز یک مدرسه در منطقه 2 تهران، در حالیکه ماه‌های متوالی از آغاز سال تحصیلی تا اکنون که پایان سال تحصیلی است، این دانشآموزان در معرض خطر ناظم مدرسه قرار داشتند اما هیچ‌کدام موضوع را به موقع، به خانواده‌های خود منتقل نکرده بودند. این در حالی‌ست که اولیای یکی از دانشآموزان گفته بود که فرزندش از ماه‌ها قبل با تغییر رفتار، دچار پرخاشگری شده است و حتی او را نزد روانپزشک برده‌اند و در نهایت، فرزندشان اعلام کرده که چه بلایی بر سر او آمده است؟
عدم آموزش‌های صحیح مسائل جنسی هزینه سنگینی برای جامعه دارد
سهیل رضایی، پژوهشگر و مدرس روانشناسی در گفتوگو با خبرنگار با توجه به عواقب عدم ارائه آموزش‌های مسائل جنسی و حادثه‌ای که اخیرا در یکی از مدارس منطقه 2 تهران رخ داده است، می‌گوید: عدم ارائه آموزش‌های مسائل جنسی هزینه‌های سنگینی از جمله تجاوز به دانشآموزان را در پی دارد متاسفانه مسئولان و خانواده‌ها چشم خود را روی حقیقت بسته‌اند و همین امر موجب ترویج بیشتر آسیب‌ها می‌شود.
ضرورت آموزش مسائل جنسی به دانشآموزان
در ادامه، دکتر کیومرث عمجدیان، کارشناس مسائل آموزشی و مدرس دانشگاه نیز به خبرنگار آنا می‌گوید: خانواده‌ها و وزارت آموزش‌و‌پرورش می‌توانند با حفظ ارزش‌های اسلامی مسائل جنسی و جنسیتی را به دانشآموزان ارائه کنند تا آنها با حضور در جامعه و شرایط مختلف بتوانند از خود به خوبی مراقبت کنند.
وی می‌افزاید: برای مثال شاهد نشر خبری تحت عنوان تجاوز یکی از مربیان مدرسه‌ای واقع در منطقه 2 تهران بودیم. در این حادثه نمی‌توان صرفا دانش‌آموز یا مربی را مقصر دانست زیرا اگر این افراد به خوبی آموزش دیده بودند گرفتار چنین حادثه‌ای نمی‌شدند و می‌توانستند از خود مراقبت کنند. در چنین حوادثی عوامل مختلفی از جمله خانواده، مدیر مدرسه، مربی خاطی، دانشآموزان، جامعه و ... مقصر هستند زیرا هیچ یک نتوانسته‌اند نقش خود را به خوبی انجام دهند برای مثال مدیر مدرسه نتوانسته نظارت مناسبی بر فعالیت‌های مدرسه داشته باشد یا خانواده نتوانسته اطلاعات و منابع صحیح را در اختیار فرزندش قرار دهد.
بسیاری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس رسانه‌ای نمی‌شوند
عمجدیان می‌گوید: متاسفانه چنین حوادث تلخی در نقاط مختلف کشور رخ می‌دهد و هیچ کس از جزئیان آن اطلاع پیدا نمی‌کند. تنها موارد محدودی که عمق حادثه بسیار وسیع باشد و عواقب دیگری را در پی داشته باشد رسانه‌ای می‌شود.
وی با تاکید براینکه باید دانشآموزان نسبت به مسائل جنسی آشنا شوند، یادآور شد: اگر آموزش‌ها به درستی و به نحو مناسب ارائه شود دیگر شاهد آسیب‌های اجتماعی در مدارس نخواهیم بود.
مهمترین راه برای پیشگیری از وقوع چنین حوادثی آموزش صحیح در درجه اول به والدین و سپس به کودکان است در واقع افراد باید از کودکی حفظ حریم خصوصی را بیاموزند تا بتوانند در سنین بزرگسالی از خود به خوبی محافظت کنند.
ضرورت آموزش حفظ حریم شخصی به کودکان توسط والدین
دکتر سحر انصاری، روانپزشک در مورد اهمیت آموزش به کودکان به خبرنگار آنا می‌گوید: والدین باید از دو سالگی رعایت حریم خصوصی را به کودکانشان بیاموزند برای مثال به آنها بیاموزند که دوستان و آشنایان والدینش را عمو، دایی یا خاله خطاب نکنند. کودکان فقط باید خواهر مادر خود را خاله و بردار پدر خود را عمد خطاب کند و سایر افراد را با نام مورد خطاب قرار دهد. متاسفانه عدم رعایت مساله‌ای به این سادگی موجب می‌شود کودکان با سایر آشنایان احساس راحتی داشته باشند و همین امر آنها را در آینده در معرض خطر قرار می‌دهد.
وی می‌افزاید: هم‌چنین والدین باید به کودکانشان بیاموزند که تنها افرادی که آنها نام می‌برنند اجازه بوسیدن و گرفتن دست آنها را دارد و اگر سایر افراد قصد بوسیدن و یا گرفتن دست آنها را داشت آنها باید سریعا مساله را با والدین در میان بگذارند.
انصاری می‌گوید: هم‌چنین والدین باید به کودکانشان بیاموزند که هیچ کس جز والدین اجازه دست زدن به اندام‌های تناسلی آنها را ندارد. هم‌چنین باید بیاموزند اگر کسی به اندام‌های تناسلی آنها دست زد باید موضوع را والدینشان در میان بگذارند زیرا در این صورت نه تنها مورد تنبیه قرار نمی‌گیرند فقط از پیشیبانی آنها نیز برخوردار می‌شوند.
انجمن اولیا و مربیان باید فعال شوند
این عضو انجمن علمی روانپزشکان ایران هم‌چنین درباره وظایف نظام آموزشی در خصوص آموزش حفظ حریم خصوصی به دانشآموزان، می‌افزاید: دانشآموزان باید از دوره ابتدایی حفظ حریم خصوصی، محافظت از خود و ... را بیاموزند. البته انجمن اولیا و مربیان نیز می‌توانند نقش مهمی در را در آموزش ایفا کنند برای مثال انجمن می‌تواند جلساتی را با حضور والدین برای دانشآموزان برگزار کند. حضور اولیا باید در این جلسات اجباری باشد زیرا دانشآموزان باید احساس امنیت داشته باشند و از مطرح کردن سوالات خود احساس شرم و خجالت نداشته باشند.
وی می‌گوید: در این جلسات باید به دانشآموزان آموزش داده شود که در صورت قرار گرفتن در معرض خطر یا احساس ناامنی چگونه مساله را با والدین یا مسئولان مدرسه در میان بگذارند و به اولیا بیاموزند برخورد مناسب توام با پیشتبانی داشته باشند.
کودکان قربانی باید مورد حمایت قرار بگیرند
انصاری می‌افزاید: متاسفانه کودکان، نوجوانان و جوانان زمانیکه در معرض تجاوز و آزار جنسی قرار می‌گیرند به دلیل محکوم شدن یا احساس خجالت مساله را با اولیا و یا مسئولان مدرسه در میان نمی‌گذارند این در حالی است که بی‌توجهی به درمان این افراد آنها را طی سال‌های آینده در معرض اختلال اضطرابی و افسردگی‌های شدید قرار می‌دهد. در حال حاضر بسیاری از افراد به مطب‌های روانپزشکی مراجعه می‌کنند که اکنون خود صاحب نوه و فرزند هستند اما به دلیل اینکه در کودکی مورد تجاوز قرار گرفته‌اند دچار اختلال اضطرابی و اسفردگی قرار گرفته‌اند.
پیشگیری مهم‌‌تر از درمان است اما متاسفانه با وجود نگاه‌های ناقصی که در برخی خانواده‌ها و جامعه وجود دارد ما باید علاوه بر پیشگیری و فرهنگ‌سازی در خصوص آن به درمان قربانیان نیز بیاندیشیم.
انصاری، روانپزشک در این خصوص معتقد است که باید زمانیکه که احساس کردیم کودکانمان در معرض آسیب قرار دارد یا دچار حادثه شده به موقع به متخصصان سلامت روان، روانشناسان و روانپزشکان مراجعه کنیم زیرا در صورت عدم درمان آینده آنها در معرض خطر قرار می‌گیرد.
هشدار وزیر آموزش‌و‌پرورش!
سید محمد بطحایی، وزیر آموزش‌و‌پرورش پیش‌تر در ارتباط جنسی دانشآموزان که خانواده‌ها و جامعه نسبت به آن بی‌تفاوت شده‌اند هشدار داده بود.
وی که معتقد است با راه‌اندازی شبکه تعاملی آموزش‌و‌پرورش و خانواده‌ها شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی خواهیم بود، از پرداختن به مسائل سبک زندگی ایرانی-اسلامی، مهارت‌آموزی و ...در این شبکه اطلاع داده بود. با وجود هشدار وزیر آموزش‌و‌پرورش و مطرح کردن آن با نمایندگان مجلس متاسفانه تاکنون نه تنها هیچ اقدامی در مدارس انجام نشده است بلکه گاها شاهد اخبار نامناسب در این خصوص هستیم.
براساس این گزارش، با وجود اینکه شاهد بروز حوادثی از جمله تجاوز در مدارس هستیم اما متاسفانه هنوز عزمی جدی در مسئولان آموزشی کشور و خانواده‌ها برای آموزش‌های صحیح با حفظ حریم‌های دینی و در چارچوب فرهنگ ملی دیده نمی‌شود.
انتهای پیام/