مخالفت تدوینگر فیلم سینمایی «مجنون» با نسخه سریالی/ سینما تجربه‌ای منحصر به فرد است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، فیلم سینمایی «مجنون» ساخته مهدی شامحمدی گوشه‌ای از تاریخ دفاع مقدس و رشادت‌های شهیدان مهدی و مجید زین‌الدین در عملیات مهم خیبر را بازآفرینی کرده است. این فیلم محصول سازمان اوج است و بازیگرانی، چون سجاد بابایی، بهزاد خلج، شبنم قربانی، محمد رشنو، سید مهدی حسینی، افشین حسنلو، محمدرسول صفری و حسام منظور در آن ایفای نقش کرده‌اند. 

حمید نجفی‌راد درباره چگونگی همکاری با این پروژه اظهار داشت: گذشته از سابقه مشترکی که با مهدی شامحمدی، کارگردان در مستند و فیلم‌های کوتاه داشتم، مهم‌ترین دلیل حضورم در این پروژه به رفاقت دیرینه‌ام با او برمی‌گردد. ما سال‌هاست دوست و همکاریم و همیشه این رویا را داشتیم که در مراحل حرفه‌ای‌تر کاری، همچنان در کنار هم باشیم. وقتی متوجه شدم شامحمدی قصد دارد اولین فیلم سینمایی‌اش را بسازد، طبیعی بود که من هم در کنارش باشم. از طرفی علاقه شخصی‌ام به سینمای دفاع مقدس و تاثیری که سینمای فیلم سازانی، چون رسول ملاقلی‌پور و ابراهیم حاتمی‌کیا روی من گذاشته بودند، باعث شد «مجنون» برایم به پروژه‌ای کاملا جذاب تبدیل شود.

وی پیرامون به چالش‌های تدوین «مجنون» گفت: یکی از وجوه اصلی پروژه، بُعد مستند ماجرا بود؛ اینکه باید دقیق می‌دانستیم در عملیات خیبر چه اتفاقی افتاده است. وقتی تصویری از آن دوره در دسترس نیست، باید ابتدا ماجرا را دقیق متوجه می‌شدیم و سپس آن را بازآفرینی می‌کردیم. برای همین هم باید بگویم ما با چیزی شبیه به سینمای مستند مواجه بودیم، اما در قالب دراماتیک. اینجا تصاویر باید خلق می‌شدند، نه اینکه از آرشیو بیرون بیایند. وظیفه ما این بود که تاریخ و واقعیت را سینمایی کنیم، به طوری‌که مخاطب هم آن را باور کند و هم با شخصیت اصلی همراه شود.

نجفی‌راد با اشاره به تعامل خود با کارگردان افزود: بحث و گفت و گوی زیادی با کارگردان در زمان تدوین فیلم نداشتیم؛ چون به واسطه همکاری‌های گذشته، شناخت کاملی از یکدیگر پیدا کرده‌ایم. البته در مراحل اول، ترجیح می‌دادم با تصاویر، قصه، کاراکتر‌ها تنها باشم و بعد، همراه با مهدی شامحمدی به نسخه‌های نهایی رسیدیم.

او همچنین یادآور شد: برای من تدوین فقط یک فرآیند فنی نیست، بلکه ساخت درام و حفظ حال و هوای فیلم است. در طول چهار پنج ماهی که روی «مجنون» کار کردم، این مسیر برایم بسیار لذت بخش و تاثیرگذار بود. شخصا حس می‌کردم انگار به آرزوی قدیمی‌ام که همکاری با فیلم سازانی، چون ملاقلی‌پور بود، نزدیک شده‌ام.

نجفی‌راد با تاکید بر این که تدوین در خدمت بالا رفتن کیفیت نهایی «مجنون» بوده است، گفت: در فیلم‌هایی با پروداکشن سنگین و شخصیت‌های متعدد، تدوین نقش کلیدی در پالایش فیلمنامه و هویت سازی کاراکتر‌ها دارد. خیلی جا‌ها لازم بود از سکانس‌هایی که به شدت دوستشان داشتم بگذرم تا روایتی یک دست و دراماتیک شکل بگیرد. گاهی سکانس‌های اکشن که برای ساخت آنها زحمت بسیاری هم کشیده شده بود را مجبور به حذف شدیم تا به فرم درست برسیم و این تصمیم‌ها کار آسانی نبود.

او در پاسخ به این که آیا موافق تدوین یک نسخه سریالی از فیلم «مجنون» است یا نه، بیان کرد: کاملا مخالف این نگاه هستم که از یک پروژه هم فیلم ساخته شود هم سریال. مدیوم سینما و سریال زمین تا آسمان با هم فرق دارند. زاویه دید کارگردان، طراحی قاب، زبان بصری و حتی موقعیت تماشا و... در سینما تجربه‌ای یگانه‌اند. «مجنون» کاملا سینمایی است و نگاه سریالی به آن، به نظرم اشتباه است و در حال حاضر نسخه سینمایی کاملی از آن را داریم که می‌توانیم با دیدن آن در سینما لذت تمام ببریم.

نجفی‌راد در جواب این که تاثیرگذارترین لحظات فیلم «مجنون» را چه می‌دانید، گفت: سکانس خداحافظی شهید زین‌الدین با همسرش به شدت احساسی و دقیق درآمده است. همین‌طور سکانس مربوط به شهادت محرمعلی، با بازی افشین حسن‌لو که به عنوان یک شخصیت ترک زبان قوس دراماتیکی جذابی از ابتدا تا انتهای فیلم داشت و در نهایت نیز با شهادتش تاثیرگذاری‌اش را به انتها رساند.

این تدوینگر سینما در واکنش به عدم دریافت سیمرغ اظهار داشت: طبیعتا وقتی نامزد می‌شوید، انتظار هم دارید تا سیمرغ را نیز دریافت کنید. اما برای من بسیار جذاب بود در کنار عزیزانی که در زمینه تدوین استاد هستند قرار گرفتم. کسی مانند حسن حسن‌دوست یکی از استادان مسلم تدوین در سینمای ماست و اینکه ایشان برنده شدند، برای من به عنوان کسی که نزد ایشان شاگردی کرده‌ام باعث خوشحالی بود.

او نظر خود درباره سینمای دفاع مقدس را هم این طور عنوان کرد: نسل ما دیگر خاطره مستقیمی از دوران جنگ ندارد. ما با تصاویر مستند، فیلم‌ها و روایت‌های تاریخی این دوران را می‌شناسیم. به همین دلیل، نگاه ما بیشتر سینمایی و بازآفرینی شده است. از طرفی، سیاست گذاری‌ها گاهی دقیق نیستند و ساخت فیلم در این ژانر، به رغم پروداکشن بالا، کار آسانی نیست.

وی افزود: مردم نه فقط از ژانر دفاع مقدس، بلکه از سینما دور شده‌اند. در حالی که روزی پرفروش‌ترین فیلم‌های ما مانند «کانی‌مانگا» و «عقاب‌ها» متعلق به همین ژانر بودند. اما شرایط روحی جامعه باعث شده مردم اگر به سینما هم می‌آیند بیشتر به سمت کمدی بروند. با این حال، معتقدم فیلم سازی، چون مهدی شامحمدی توانایی و سواد این را دارد که در این ژانر فیلم‌های ماندگار بسازد.

نجفی‌راد درباره گیشه آثار دفاع مقدس تاکید کرد: با توجه به شرایط اجتماعی طی سال‌های گذشته، شاید انتظار فروش بالایی از این فیلم‌ها را نباید داشته باشیم. اما اگر مردم «مجنون» را ببینند، قطعا راضی از سالن بیرون می‌آیند. تبلیغات دهان به دهان نیز در این زمینه می‌تواند کمک کننده باشد. این فیلم صرفا یک اثر جنگی نیست، بلکه اثری انسانی است که با دل ساخته شده. پشت این فیلم، یک تیم فداکار ایستاده که با عشق و سختی بسیار آن را ساختند. برای من افتخار بزرگی بود که در فیلمی کار کردم که آخرین اثر استاد مجید انتظامی هم هست؛ همکاری با ایشان و دریافت سیمرغ در بخش موسیقی حق ایشان و برای همه ما غرورآفرین بود.

حمید نجفی‌راد در پایان گفت: همیشه آرزو داشتم زودتر به دنیا می‌آمدم تا در دهه ۶۰ و ۷۰ و دوران اصیل سینمای دفاع مقدس حضور می‌داشتم. اگر مردم امروز هم بخواهند تجربه‌ای شبیه به آن دوران داشته باشند، «مجنون» فیلمی است که می‌توانند با آن به گذشته برگردند.