رشد ۲۰۷ نفری پژوهشگران ایرانی در رتبهبندی یکساله پراستنادهای جهان
صمدنژاد ابراهیمی مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور پژوهشی وزارت علوم در گفتوگو با خبرنگار آنا، اظهار کرد: تازهترین دادههای بینالمللی نشان میدهد که حضور پژوهشگران ایرانی در فهرست 2 درصد برتر جهان بر اساس شاخصهای استنادی همچنان روندی صعودی دارد.
وی افزود: پایگاه معتبر«Updated science-wide author databases of standardized citation indicators» که نسخههای به روز شدهای از لیست رتبهبندی دانشمندان براساس شاخصهای استاندارد شده منتشر میکند، در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۵ (در هشتمین نسخهای که منتشر کرده است)، از رشد کمسابقه ایران در هر دو شاخص «عملکرد یکساله» و «دوران خدمت علمی» خبر میدهد.
رشد در شاخص عملکرد یکساله
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور پژوهشی وزارت علوم ادامه داد: طبق این گزارش، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد در شاخص عملکرد یکساله از ۲۳۲۶ نفر در سال ۱۴۰۳ به ۲۵۳۳ نفر در سال ۱۴۰۴ افزایش یافته است. این رقم بیانگر افزایش ۲۰۷ نفری نسبت به سال گذشته است و نشاندهنده ارتقای کیفیت و اثرگذاری تولیدات علمی کشور طی سال میلادی ۲۰۲۴ است.
رشد در شاخص دوران خدمت علمی
نژاد ابراهیمی تاکید کرد: همچنین، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد در شاخص طول دوره خدمت علمی (Career-long) نیز به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. بر اساس دادههای منتشرشده، این رقم از ۱۰۱۸ نفر در سال ۱۴۰۳ به ۱۲۰۱ نفر در سال ۱۴۰۴ رسیده است. بررسی روند پنجساله نشان میدهد که ایران از ۴۳۳ نفر در سال ۱۳۹۹ به این دستاورد چشمگیر رسیده و در این بازه زمانی نزدیک به سه برابر رشد را تجربه کرده است.
توضیح شاخصها
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور پژوهشی در توضیح این شاخصها گفت: شاخصهای طول دوره فعالیت (Career-long) به عملکرد علمی پژوهشگر در کل دوران فعالیت حرفهای او اشاره دارد. این شاخص تعداد کل استنادات دریافتشده توسط مقالات پژوهشگر را تا پایان سال ۲۰۲۴ ارزیابی میکند و معیارهایی همچون تعداد استنادها، شاخص h، و سهم پژوهشگر در مقالات مشترک را در بر میگیرد.
وی ادامه داد: شاخصهای یکساله (Single-year) تمرکز خود را بر استنادات دریافتی مقالات در یک سال میلادی مشخص میگذارد. در این گزارش، استنادات دریافتشده در سال ۲۰۲۴ مبنای رتبهبندی قرار گرفته است که نشاندهنده اثرگذاری علمی بهروز و توانایی پژوهشگر در تولید دانش نوین است.
جزئیات پایگاه داده
این مقام مسئول وزارت علوم اضافه کرد: این پایگاه داده با استفاده از اطلاعات اسکوپوس (Scopus) و شاخصهای علمسنجی استاندارد، دادههای دقیقی از جمله تعداد استنادها، شاخص h، شاخص ترکیبی (c-score) و استنادها در جایگاههای مختلف نویسندگی ارائه میکند.
اهمیت دستاورد
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور پژوهشی تأکید کرد: این پیشرفتها علیرغم محدودیتهای بودجهای، تحریمهای علمی و چالشهای زیرساختی حاصل شده است و نشان میدهد که ظرفیت علمی کشور در حال تثبیت جایگاه خود در سطح بینالمللی است.» وی افزود: «برای حفظ این روند صعودی، سرمایهگذاری پایدار در پژوهشهای بنیادی، حمایت از نخبگان و بهروزرسانی منظم پروفایلهای علمی ضروری است.
وی ادامه داد: این موفقیت، جایگاه علمی ایران را در نقشه جهانی علم و فناوری تقویت کرده و نویدبخش افزایش اثرگذاری بینالمللی و توسعه اقتصاد دانشبنیان در سالهای پیشرو است.
انتهای پیام/