نقش رسانه ملی در مقابله با قاچاق کالا و ارز

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال‌های اخیر به یکی از موضوعات مهم و مورد توجه دولت‌مردان، اقتصاددانان، تولیدکنندگان و عامه مردم در کشورمان تبدیل شده است. رسانه ملی، به عنوان یک نهاد فراگیر، می‌تواند نقش حیاتی در مقابله با این پدیده شوم ایفا کند.

پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی در مقاله‌ای با عنوان «ارائه یک مدل نوآورانه جهت بررسی نقش رسانه ملي در مقابله با  قاچاق کالا و ارز» به این موضوع پرداخته‌اند که قاچاق کالا و ارز یکی از چالش‌های بزرگ اقتصادی و اجتماعی کشور است که باعث کاهش درآمد‌های دولتی، افزایش بیکاری و نابرابری اجتماعی می‌شود. این پدیده همچنین موجب افزایش فعالیت‌های مجرمانه و فساد اداری می‌شود و اعتماد عمومی به نهاد‌های حکومتی را تضعیف می‌کند.

* تاثیر قاچاق کالا بر اقتصاد

 این پژوهش توضیح می‌دهد که قاچاق کالا پدید‌ه‌ای پیچیده و چند بعدی و بخشی از اقتصاد غیررسمی است که به دلیل ماهیت پنهان خود، در آمار‌های رسمی ثبت نمی‌شود و براین اساس، موجب پنهان ماندن بخشی از عملکرد اقتصاد کشور است.

این پژوهش‌ نشان می‌دهد که همچنین قاچاق کالا، یک واقعیت تلخ اجتماعی و معضل اقتصادی است که در سال‌های اخیر، که کشور با موضوع تحریم روبروست، با آسیب‌های بسیاری از جنبه‌های گوناگون اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی همراه بوده و آثار زیانباری برای کشور ایجاد کرده است.

{$sepehr_key_5021}

به زعم این پژوهش امروزه قاچاق کالا علاوه بر اثرات نامطلوب بر اقتصاد ایران، به عنوان یک چالش مهم اقتصادی و اجتماعی در سطوح منطقه‌ای، ملی و بین المللی مطرح است. روابط قاچاق و آثار سوء آن به عنوان عامل بازدارنده توسعه، اجرای طرح‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را مختل می‌کند.

*  نقش رسانه ملی در مقابله با قاچاق کالا و ارز

در این پژوهش آمده است که یکی از مهمترین دستگاه‌هایی که می‌تواند نقش بسزایی در فرآیند پیشگیری، مبارزه و مقابله با قاچاق کالا و ارز داشته باشد، رسانه ملی است. رسانه ملی با قدرت نفوذ و گستردگی پوشش خود، می‌تواند در ارتقای آگاهی عمومی و تغییر نگرش‌های جامعه نسبت به قاچاق، نقش مؤثری ایفا کند.

یکی از مهمترین دستگاه‌هایی که می‌تواند نقش بسزایی در فرآیند پیشگیری، مبارزه و مقابله با قاچاق کالا و ارز داشته باشد، رسانه ملی است

نکته قابل ذکر در این پژوهش این است که رسانه‌ها با تولید و پخش برنامه‌های آموزشی، مستندات و گزارش‌های تحلیلی، می‌توانند اطلاعات جامعی درباره پیامد‌های منفی قاچاق و ضرورت مقابله با آن به مخاطبان ارائه دهند.

به گفته این پژوهش رسانه‌ها می‌توانند با ارائه اطلاعات لازم به مخاطبان خود درباره مضرات کالاهای قاچاق و بیان منافع حاصل از مصرف تولیدات داخلی در مبارزه با گسترش قاچاق و ترویج فرهنگ مصرف محصولات ایرانی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی تأثیرگذار باشند.

 افزون بر این، رسانه‌ها می‌توانند با ترویج فرهنگ قانون‌مداری و تبیین قوانین و مقررات مربوط به قاچاق، به تقویت اعتماد عمومی به نهاد‌های قانونی و اجرایی کمک کنند.

در تبیین نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان این‌طور بیان کرد که رسانه ملی می‌تواند از طریق برنامه‌های خبری، گزارش‌های ویژه، مستندات و برنامه‌های آموزشی، به تبیین ابعاد مختلف قاچاق کالا و ارز و اثرات مخرب آن بر اقتصاد و جامعه بپردازد.

{$sepehr_key_5022}

در این پژوهش آمده است که رسانه‌ها می‌توانند با برجسته کردن موفقیت‌های نیرو‌های انتظامی و گمرکی در کشف و مقابله با قاچاق، روحیه همکاری و حمایت عمومی را افزایش دهند.  برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی با محتوای آموزشی و اطلاع رسانی می‌توانند نقش مؤثری در افزایش آگاهی عمومی نسبت به پیامد‌های قاچاق و اهمیت مبارزه با آن داشته باشند.

نکته قابل ذکر در این پژوهش این است که رسانه‌ها می‌توانند با ایجاد فضای بحث و تبادل نظر، زمینه‌ساز مشارکت اجتماعی و تعامل مؤثر بین مردم و نهاد‌های مسئول در مبارزه با قاچاق شوند.

در جمع‌بندی نهایی بررسی تاثیر برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی رسانه ملی بر رفتار مصرف‌کنندگان و تحلیل اقتصادی تاثیر قاچاق کالا بر شاخص‌های اقتصادی ملی، می‌تواند به شناخت بهتر از خسارات اقتصادی قاچاق و راهکار‌های موثر برای مقابله با آن کمک کند.

این پژوهش به کوشش باقر باقرزاده ثمرین (دکتری علوم ارتباطات واحد اردبیل دانشگاه آزاد اسلامی)، غلام‌حسین بیابانی (دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه علوم انتظامی امین تهران) و علی جعفری (دانشیار گروه علوم ارتباطات واحد اردبیل) انجام شده است.