سرمایه اجتماعی باعث افزایش خلاقیت می‌شود
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، سرمایه اجتماعی به عنوان یک پدیده اجتماعی باعث بروز خلاقیت، ایده‌پروری، تسهیل رفتار‌های نوآورانه و ریسک‌پذیری در سازمان می‌شود.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر خلاقیت کارکنان در صنایع ریخته‌گری ایران» به این موضوع پرداخته‌اند که برای آنکه بتوان در دنیای متلاطم و متغییر امروز به حیات ادامه داد بایست از خلاقیت و نوآوری، به عنوان کلید بقای سازمان‌ها، نام برد، زیرا مدیران سازمان‌ها برای سازگاری با تغییرات و تحولات محیط ناگزیرند راهکار‌های بدیع را امتحان کنند.
* نقش خلاقیت در بهره‌وری سازمان‌ها
صنعت کنونی ما نشان دهنده بضاعت کم سازمان‌ها در مقابله با مسائل و مشکلات سازمانی می‌باشد.
به زعم این پژوهش دنیای امروز پر از پیچیدگی‌هایی است که سازمان‌ها را در زمینه رشد و تعالی با مشکلات عدید‌ه‌ای رو به رو ساخته و مدیران را به عنوان برنامه ریزان، سازمان‌دهندگان و رهبران قافله بشریت با چالش‌های فراوان رو به رو کرده است. صنعت کنونی ما نشان دهنده بضاعت کم سازمان‌ها در مقابله با مسائل و مشکلات سازمانی می‌باشد.
در این پژوهش آمده است که در این بین، نقش سرمایه اجتماعی و خلاقیت، به عنوان دو عامل مهم تأثیر گذار بر بهره‌وری و اثربخشی حائز اهمیت است و بر بالندگی سازمان، افزایش کیفیت تولیدات و خدمات، موفقیت در رقابت، افزایش انگیزش کارکنان، رضایت شغلی، کاهش هزینه‌ها، ضایعات و اتلاف منابع، تنوع تولیدات، کاهش بوروکراسی اداری و پشت میز نشینی اثر دارد و مشوق عمل‌گرایی است که نیازمند بررسی و مطالعه بیشتری است.
* ابعاد خلاقیت
این پژوهش توضیح می‌دهد که خلاقیت دارای چهار بعد یا ویژگی به این شرح می‌باشد:
- سیالی یا روانی؛ که عبارت است از توانایی برقراری رابطه معنادار بین فکر و اندیشه و بیان، که بر اساس تعداد افکار یا راه حل‌ها در یک زمان مشخص، اندازه گیری می‌شود.
- اصالت یا ابتکار؛ توانایی تفکر به شیوه غیرمتداول و خلاف عادت رایج است که همراه با جواب‌های غیر معمول، عجیب و زیرکانه است.
- انعطاف پذیری؛ اشاره به توانایی تفکر به طُرق مختلف برای حل یک مسئله جدید است.
- بسط؛ شامل توانایی توجه به جزئیات در حین انجام یک فعالیت می‌باشد.
به زعم این پژوهش از طرفی سرمایه اجتماعی به نسبت، مفهوم جدیدی است که به تازگی وارد ادبیات علوم اقتصادی شده که توانسته است در مدت زمان کوتاهی جایگاه مناسبی در مباحث توسعه پیدا و سهم به سزایی در تبیین مسائل توسعه کسب نماید که نشان از اهمیت کاربرد این مفهوم در معادلات علوم انسانی دارد.
{$sepehr_key_4484}
با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش هر چند از نظر میانگین، خلاقیت کارکنان به حد متوسط نزدیک است ولی هنوز با شرایط لازم برای خلاقیت کارکنان ایده آل فاصله دارد و برای بهبود آن می‌توان پیشنهاد‌هایی ارائه نمود که اهم آنها عبارتند از:
- شناسایی عوامل تأثیر گذار در رشد خلاقیت کارکنان و حذف یا تقویت آنها توسط مدیران؛
- برگزاری دوره‌های آموزشی شناخت روش‌های پرورش خلاقیت؛
- پیشنهاد می‌شود مدیران از طریق ایجاد نظام پیشنهادات و اتاق‌های فکر، ایده ها؛
- تجربه‌های موفق یا ناموفق، راهکار‌ها و نوآوری‌ها و استراتژی‌های جدید در این حوزه را جمع آوری و مورد بررسی قرار دهند.
* ابعاد ساختار اجتماعی
از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش درباره ابعاد سرمایه اجتماعی، تحقیقات بی‌شماری صورت پذیرفته است که جنبه‌های سرمایه اجتماعی را شامل ساختاری، شناختی و ارتباطی معرفی نموده‌اند.
به گفته این پژوهش تحقیقات متعددی اشاره داشته‌اند که وجود سرمایه اجتماعی غنی، در میان افراد بر خلاقیت آنها در سازمان تأثیرگذار است. از طرفی دیگر این تأثیرات باعث می‌شود که عملکرد سازمان در نتیجه افزایش خلاقیت در بین افراد، بالا رود.
{$sepehr_key_4485}
در این پژوهش پیشنهاد‌هایی مربوط به سرمایه اجتماعی بیان شده است؛ ازجمله:
- برنامه ریزی برای غنی سازی فرهنگ اجتماعی و سازمانی
- تشویق و تشکیل گروههاوانجمن‌های تخصصی در سازمان
- احساس مسئولیت اجتماعی
- استفاده از شاخص‌های سرمایه اجتماعی در سیستم‌های ارزیابی عملکرد
- آموزش کارکنان
- به کار گیری از رویه‌های استخدامی کهدرآن، تنها به تخصص افراد دقت نشود، بلکه به اجتماعی بودن فرد، یعنی توانایی فرد در ارتباط برقرار کردن با دیگران وعلاقه فرد به کارگروهی، نیزدقت نمایند.
در پایان یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که سازمان‌ها برای رقابت در دنیای پرتلاطم کنونی و حفظ موجودیت و امید به پیشرفت در آینده، نیازمند کارکنانی خلاق هستند و با داشتن این گنجینه با ارزش است که می‌توانند خود را با شرایط جدید وفق دهند و همگام با دگرگونی‌ها به پیش روند.
به عنوان جمع‌بندی در این پژوهش آمده است که ابعاد شناختی، ارتباطی و ساختاری سرمایه اجتماعی کارکنان باعث افزایش تسهیم دانش، ایجاد کانال‌های ارتباطی، و تسهیل رفتار مشارکتی در بین آنها باعث ایجاد خلاقیت و شکوفایی شده و تعاملات افراد سازمان از جنبه‌های ساختاری تأثیر معناداری بر بهبود وضعیت کارآفرینی افراد دارد.
این پژوهش به کوشش بهزاد شوقی (دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه باشگاه پژوهشگران جوان ساوه) و همکاران ایشان انجام شده است.
انتهای پیام/