تأکید بر پژوهش‌های مسئله‌محور و چالش‌های نظام تعلیم و تربیت

به گزارش خبرگزاری آنا، نشست خبری علی محبی، رئیس پژوهشکده آموزش و پرورش و رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش، در محل جلسات پژوهشکده آموزش و پرورش برگزار شد. در این نشست، محبی ضمن اعلام برنامه‌های ویژه هفته پژوهش، به معرفی دستاوردهای علمی این پژوهشکده و تغییرات جدید در روند پژوهش‌های آموزشی پرداخت.

محبی در ابتدای سخنان خود گفت: به مناسبت هفته پژوهش این نشست برگزار می‌شود. هفته پژوهش در دو مرحله برگزار خواهد شد: ابتدا در استان‌ها و سپس در هفته آینده در تهران، برنامه‌های علمی و پژوهشی برگزار خواهند شد.

وی این هفته را فرصتی مناسب برای تجلیل از پژوهشگران و محققان حوزه آموزش و پرورش دانست و گفت که پژوهش از بالاترین مباحث هم در مبانی دینی و هم در دستاوردهای بشری است.

رئیس پژوهشکده آموزش و پرورش سپس به نقل از امام علی (ع) بیان کرد: هیچ تلاشی بالاتر از تحقیق نیست و تاکید کرد که عملکرد بدون پشتوانه تحقیق، بزرگترین چالش برای کشور است و ما باید به پژوهش به عنوان یک ابزار کلیدی در حل مسائل آموزشی توجه ویژه‌ای داشته باشیم.

وی همچنین به عملکرد پژوهشکده آموزش و پرورش اشاره کرد و توضیح داد: پژوهشکده به سمت تبدیل شدن به یک پژوهشگاه مسئله‌محور و تخصصی حرکت می‌کند. سامانه BSC یا کارت امتیازی متوازن، عملکرد ما را به طور دقیق ارزیابی می‌کند و به ما کمک می‌کند تا پژوهش‌ها را بر اساس نیازهای جامعه هدف طراحی کنیم.

محبی در ادامه تاکید کرد که پژوهش‌های مسئله‌محور اولویت اصلی ماست.

وی افزود: پژوهش‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که به سرعت به حل مشکلات موجود بپردازند و این امر از طریق پژوهش‌های فوری و سنتزپژوهی انجام می‌شود، که هدف آن کاهش زمان و هزینه‌ها است.

رئیس پژوهشکده آموزش و پرورش در بخش دیگری از سخنان خود به چالش‌های نظام تعلیم و تربیت و به ویژه سند تحول آموزش و پرورش اشاره کرد. وی گفت: سند تحول آموزش و پرورش نقش مهمی در جهت‌گیری‌های آموزشی کشور دارد و پژوهشکده در تعیین راهبردهای این سند نقش کلیدی ایفا می‌کند.

محبی در پایان به الگوی مدرسه تراز سند تحول آموزش و پرورش اشاره کرد و اظهار داشت: الگوی مدرسه تراز به معنای واقعی وضعیت موجود را نشان می‌دهد و برای رسیدن به شرایط مطلوب، برنامه خاصی برای هر مدرسه تدوین می‌شود.

رئیس پژوهشکده آموزش و پرورش، در ادامه سخنان خود در نشست خبری به تشریح جزئیات بیشتر فعالیت‌های پژوهشکده و برنامه‌های ویژه در هفته پژوهش پرداخت و گفت: پژوهشکده آموزش و پرورش در راستای تحقق اهداف خود به صورت مستمر در حال شناسایی و تحلیل مسائل کلان نظام تعلیم و تربیت است. به همین دلیل، پژوهش‌های مسئله‌محور، فوری و کلان از جمله اولویت‌های اصلی ما در انجام فعالیت‌ها و طرح‌های پژوهشی است.

محبی ادامه داد: ما به دنبال آن هستیم که از طریق پژوهش‌های کاربردی، مشکلات آموزش و پرورش را شناسایی کرده و برای آن‌ها راهکارهای علمی و عملی ارائه دهیم. از جمله دستاوردهای مهم این پژوهشکده، می‌توان به افزایش ۲۰۰ درصدی رشد طرح‌های علمی در سال‌های اخیر اشاره کرد. این افزایش نشان‌دهنده گام‌های مؤثر پژوهشکده در راستای بهبود کیفیت آموزش و پرورش کشور است.

وی همچنین به دستاوردهای درخشان در حوزه همایش‌های علمی اشاره کرد و گفت: در راستای توسعه مبانی نظری در حوزه آموزش و پرورش، ۵ همایش علمی برگزار کرده‌ایم که ۳ همایش آن بین‌المللی بودند. این همایش‌ها فرصتی برای تبادل تجربیات و دستاوردهای علمی میان محققان داخلی و خارجی فراهم کرده و به ارتقای سطح دانش در حوزه تعلیم و تربیت کمک کرده است.

رئیس پژوهشکده آموزش و پرورش در ادامه به رشد تولیدات علمی این مرکز اشاره کرد و افزود: در سال گذشته، ۲۸ کتاب و ۱۵۸ مقاله علمی در حوزه آموزش و پرورش توسط پژوهشگران این پژوهشکده تدوین و منتشر شد. این آثار به‌ویژه در راستای تبیین نظریات جدید و راهکارهای کاربردی در حل مسائل آموزشی منتشر شده‌اند.

محبی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت مشارکت معلمان و دانش‌آموزان در فرآیندهای پژوهشی اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین برنامه‌های پژوهشکده، همایش معلمان پژوهنده است که از سال ۱۴۰۱ آغاز شده و در آن معلمان با شناسایی مشکلات آموزشی در مدارس خود، به تحقیق و پژوهش پرداخته و راهکارهای علمی برای حل این مشکلات ارائه داده‌اند. در سال گذشته، ۵۳ هزار معلم در این همایش شرکت کردند و امسال نیز حضور معلمان در این رویداد پژوهشی افزایش یافته است.

وی افزود: در حوزه دانش‌آموزان نیز، برنامه‌های پژوهشی به صورت مسابقات و رقابت‌های علمی در مقاطع مختلف برگزار می‌شود. در سال ۱۴۰۱، ۱۲۵ دانش‌آموز به مرحله ملی رسیدند و امسال این تعداد به ۵۰۰ نفر افزایش یافته است که ۲۰۰ نفر از آن‌ها به مرحله ملی راه پیدا کردند. این برنامه‌ها به دانش‌آموزان این فرصت را می‌دهد تا توانمندی‌های علمی خود را در رقابت‌های علمی کشوری به نمایش بگذارند.

رئیس پژوهشکده آموزش و پرورش همچنین به روند داوری پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری اشاره کرد و گفت: پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری در مسیر داوری قرار دارند و به بهترین تحقیقات در این حوزه جوایز ویژه‌ای اهدا می‌شود. علاوه بر این، پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی نیز در حال شناسایی ۳ برگزیده از میان دانش‌آموزان پژوهنده هستند. همچنین، در بخش دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان نیز ۳ نفر برگزیده خواهند شد.

محبی گفت: هفته پژوهش به عنوان فرصتی برای تجلیل از پژوهشگران و دستاوردهای علمی نظام تعلیم و تربیت است. در این هفته، علاوه بر تجلیل از برترین‌های استان‌ها، پژوهش‌سراها، دانشجو معلمان و برگزیدگان پایان‌نامه‌ها، از دستاوردهای کلان و کاربردی پژوهش‌های علمی در آموزش و پرورش نیز رونمایی خواهد شد. ما به دنبال آن هستیم که پژوهش و فناوری را به‌عنوان پیشران اصلی تحول در نظام تعلیم و تربیت کشور قرار دهیم.

وی در پایان تاکید کرد: پژوهش یکی از ارکان اصلی در ارتقای کیفیت آموزش است و پژوهشکده آموزش و پرورش با تکیه بر تحقیقات علمی و پژوهش‌های مسئله‌محور، در تلاش است تا زمینه‌های لازم برای پیشرفت و تحول در نظام آموزشی کشور را فراهم آورد

محبی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره هدایت تحصیلی و شغلی گفت: یکی از مسائل مهم آموزش و پرورش استعدادیابی و هدایت تحصیلی است که متاسفانه روند خوبی به دلیل تغییر ذائقه خانواده ها و جامعه نمی‌بینیم، اکثر دانش‌آموزان به سمت رشته‌های خاصی سوق داده می‌شوند غافل از اینکه تعداد کمی جذب می شدند که تبعات منفی بسیار سنگینی هم برای خانواده‌ها و هم برای نوجوانان به همراه داشت، در حالی که اگر استعدادیابی و هدایت تحصیلی خوب صورت گیرد نباید این اتفاقات رقم بخورد.

وی با بیان اینکه برای این کار پروژه کلانی با دانشگاه شهید بهشتی شروع شده است افزود: پروژه تحت عنوان استعدادیابی و هدایت تحصیلی و شغلی است که از اول ابتدایی شروع می‌شود تا زمانی که به شغل منجر می شود. به صورت دقیق و علمی این پروژه تا الان بیش از ۸۰ درصد رشد داشته و پیشرفت کرده که امیدواریم که به زودی به سرانجام برسد و عملیاتی شود.

محبی درباره دیگر سوال خبرنگاران درباره تاثیر قطعی معدل در کنکور گفت: پژوهشی شروع و در حال جمع بندی هستیم که اول به وزیر آموزش و پرورش و از این طریق به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهیم کرد. طبق قانون در سال اول ۴۰ درصد، سال دوم ۵۰ درصد و سال سوم ۶۰ درصد تاثیر خواهد داشت، اما این که این تاثیر، چه تاثیری در ابعاد مختلف آموزشی، فرهنگی، عاطفی، عدالت آموزشی و ... خواهد داشت تحقیقات در حال انجام است که به جمع بندی کامل نرسیدیم و کار در حال انجام است.

وی درباره اینکه آیا این تاثیر قطعی معدل و سوابق تحصیلی مختص پایه دوازدهم باشد یا پایه ۱۰ و ۱۱ را هم شامل شود افزود: پژوهش ها در حال انجام است اما در نهایت تصمیم گیر شورای عالی انقلاب فرهنگی است.