جشنواره بین‌المللی فارابی ۱۴۰۳؛ رقابت تنگاتنگ ۲ هزار و ۵۸۵ اثر برای کسب ۳۸ عنوان برتر 

مهدی عباس زاده دبیر علمی جشنواره بین‌المللی فارابی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا، در پاسخ به این سؤال که به چه زمینه‌های در جشنواره فارابی پرداخته شده است؟ اظهار کرد: موضوع جشنواره بین‌المللی فارابی «علوم انسانی و اسلامی» است.

وی با بیان اینکه در جشنواره بین‌المللی فارابی تمام رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی موجود هستند؛ تأکید کرد: در بخش داخلی این جشنواره 16 گروه علمی از قبیل گروه اخلاق، ادیان و عرفان، گروه تاریخ، جغرافیا و باستان‌شناسی، گروه حقوق، گروه زبان، ادبیات و زبان‌شناسی، گروه علوم اجتماعی و علوم ارتباطات، گروه علوم اقتصادی، مدیریت و امور مالی، گروه علوم تربیتی، روان‌شناسی و علوم ورزشی، گروه علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و مطالعات منطقه‌ای، گروه علوم قرآنی، تفسیر و حدیث، گروه فقه و اصول، گروه فلسفه، منطق و کلام، گروه مطالعات نظری فناوری اطلاعات، اطلاع‌رسانی و کتاب داری، گروه مطالعات انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره)، گروه مطالعات هنر و زیبایی‌شناسی و گروه مطالعات میان‌رشته‌ای فعالیت دارند.

دبیر علمی جشنواره بین‌المللی فارابی تصریح کرد: گروه خاصی را در جشنواره فارابی به بحث‌های میان‌رشته‌ای اختصاص داده‌ایم؛ چرا که این بحث‌ها در دنیا مطرح و مهم هستند و در واقع مرز دانش در علوم انسانی و اجتماعی را تعیین می‌کنند.

عباس زاده با بیان اینکه کمیته ویژه علوم انسانی اسلامی هم در جشنواره وجود دارد که علوم انسانی را با رویکرد اسلامی دنبال می‌کند؛ تأکید کرد: این کمیته فقط ویژه مقالات پژوهشی است که در مجلات معتبر علمی به چاپ رسیده‌اند. باقی گروه‌ها به بررسی آثار داخلی که شامل 4 قالب کتاب الکترونیکی یا چاپی، طرح پژوهشی اختتام یافته، رساله دکتری دانشگاهی یا سطح چهار حوزه و پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا سطح سه حوزه، می‌پردازند و محدودیت خاصی در آثار به این جشنواره علمی وجود ندارد.

وی درباره آثار بین‌المللی که به جشنواره فارابی ارسال‌شده است، گفت: محققان خارجی آثاری در سه عرصه ایران‌شناسی، اسلام‌شناسی و علم دینی به جشنواره فارابی ارسال کرده‌اند.

وی در خصوص شرایط شرکت در جشنواره، افزود: آثار ارسالی باید یا منتشر شده باشند یا گواهی اختتامیه از مؤسسه یا دانشگاه معتبری داشته باشند. بازه انتشار یا اختتام آثار، سه سال منتهی به سال برگزاری جشنواره است و اگر اثری خارج از این بازه باشد، اجازه شرکت در جشنواره را نخواهد داشت. البته زمان ارسال آثار برای این دوره به پایان رسیده و برای دوره بعدی فراخوان جدید اعلام می‌شود.

عباس زاده اضافه کرد: آثار ارسالی به جشنواره فارابی در دو بخش بزرگ‌سال یعنی اثری که نویسنده آن دارای بیش از 35 سال سن است و جوان که نویسنده آن کمتر از 35 سال سن دارد بررسی و داوری می‌شوند.

وی درباره شیوه ارسال آثار به جشنواره فارابی گفت: محققان باید برای ارسال آثار به قسمت ثبت اثر در سامانه جشنواره فارابی مراجعه کنند که این کار هم برای شخص حقیقی و هم شخص حقوقی (دانشگاه، پژوهشگاه، ناشر خصوصی و ...) امکان‌پذیر است و آثار ارسالی در گروه‌های 16 گانه ارزیابی می‌شوند و نهایتاً آثار برتر تعیین می‌شوند، حتی گاه پیش آمده که برای بررسی نهایی اثر 7 یا 8 داوری تفصیلی یا همه‌جانبه انجام شده است تا گروه‌های علمی جشنواره به اطمینان لازم برای انتخاب واقعی آثار دست یابند.

دبیر علمی جشنواره بین‌المللی فارابی بیان کرد: آثار برتر گروه‌ها در دو بخش برگزیده و شایسته تقدیر بر حسب احراز امتیاز گروه تقسیم می‌شوند و رتبه برگزیده خود به سه بخش برگزیده رتبه یک، دو و سه تقسیم می‌شود و سپس نوبت به آثار شایسته تقدیر می‌رسد.

وی درباره جوایز جشنواره فارابی گفت: هدایای اختصاص‌یافته به برگزیدگان جشنواره داخلی فارابی به شیوه نقدی اعطا می‌شود اما در بخش بین‌الملل بسته فرهنگی و صنایع‌دستی نیز به محققان خارجی اهدا خواهد شد. رقم جوایز این جشنواره از نظر مادی خیلی زیاد نیست و با رقم مطلوب موردنظر ما فاصله دارد و سعی می‌کنیم در دبیرخانه جشنواره از طریق رایزنی با دستگاه‌های متولی امر، میزان رقم مالی جوایز این جشنواره را افزایش دهیم. با این حال جوایز این جشنواره اعتبار بسیار بالایی از جهت علمی برخوردار است و می‌توان گفت که جشنواره فارابی معتبرترین جشنواره بین‌المللی کشور در عرصه علوم انسانی و اجتماعی است. اگر افراد در این جشنواره برگزیده یا شایسته تقدیر شوند، می‌توانند از امتیاز آن برای ترفیع و ارتقای علمی خود استفاده کنند.

عباس زاده تأکید کرد: علاوه بر آثار، بخش‌های ویژه و جانبی در جشنواره بین‌المللی فارابی مانند شخصیت‌های پیشگام علوم انسانی و اسلامی که استادان چهره و مرجع هستند، اما از دنیا رفته‌اند و بر اساس تشخیص گروه‌ها معرفی و تجلیل خواهند شد و جوایز به خانواده آنها اعطا می‌شود. بخش بعدی مربوط به شخصیت‌های پیشتاز علوم انسانی و اجتماعی است، در اینجا از چهره‌های مرجعی که در قید حیات هستند تقدیر خواهند شد. همچنین، بخش مترجم برتر از زبان‌های خارجی به فارسی یا فارسی به خارجی را داریم که تحت عنوان مترجم معکوس تعبیر می‌شود و آنها هم تقدیر خواهند شد. بخش نظریه‌پرداز برتر و انجمن‌های علمی برتر در دو بخش دانشگاهی و حوزوی، نشریه علمی برتر در دو قالب دانشگاهی و حوزوی هم تقدیر می‌شوند. همچنین بخش جایزه منشور توسعه فرهنگ قرآنی در جشنواره وجود دارد که آثار تعیین شده در این قالب هم مورد تقدیر قرار می‌گیرند. گذشته از این‌ها جایزه صلح و دوستی به استادان و پژوهشگرانی اختصاص می‌یابد که در سطح بین‌الملل در این حوزه کار علمی درخور انجام داده‌اند.

وی بیان کرد: در دبیرخانه جشنواره فارابی سعی بر تعامل هر چه بیشتر با پژوهشگران داخلی و خارجی داریم. آثار آنها به‌درستی مطرح و با دقت بررسی می‌شوند و سپس موارد برتر را انتخاب می‌کنیم، اما ماهیت هر جشنواره‌ای این است که احتمال دارد عده‌ای انتخاب و عده‌ای کنار گذاشته شوند و این موضوع در اختیار ما نیست. سعی می‌کنیم از شبکه نخبگانی جشنواره حتی پس از اتمام جشنواره هم بهره‌گیری کنیم، بنابراین از ظرفیت پژوهشگران و محققان برتر جشنواره در نشست‌ها، هم‌اندیشی‌ها و همایش‌ها علمی استفاده خواهیم کرد.

دبیر علمی جشنواره بین‌المللی فارابی گفت: در دوره پانزدهم جشنواره فارابی مجموعاً 2 هزار و 585 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال‌شده که از این تعداد 383 اثر مربوط به آثار خارجی است.

وی بیان کرد: برگزیدگان و شایستگان تقدیر جشنواره بین‌المللی فارابی در آیین اختتامیه جشنواره معرفی می‌شوند و قبل از آن نمی‌توانیم اسامی را اعلام کنیم، اما 17 اثر در بخش داخلی و یک اثر در بخش بین‌الملل به عنوان برگزیده و شایسته تقدیر در دو سطح بزرگ‌سال و جوان انتخاب شده‌اند. علاوه بر این آثار، در بخش‌های ویژه و جانبی جشنواره هم از استادان و پژوهشگران برتر تقدیر به عمل می‌آید که احتمالاً به مجموع تعداد جوایز این دوره از جشنواره به 38 عدد برسد.

دبیر علمی جشنواره بین‌المللی فارابی درباره آیین اختتامیه جشنواره گفت: امیدواریم حداکثر ظرف یک ماه و نیم آینده این مراسم برگزار شود، البته زمانی را پیش‌بینی کرده‌ایم اما برای تأیید زمان دقیق باید با بخش‌های بالادستی مجموعه و نیز سخنرانان مراسم رئیس محترم جمهور، وزیر محترم علوم، معاونین ایشان و ... هماهنگ باشیم. این اختتامیه در سالن اجلاس سران اسلامی برگزار خواهد شد.