5 مأموریت ممکن برای سرای نوآوری فناوری مواد؛ از موفقیت در قطعه‌سازی تا ارتقای فناوران

خبرگزاری آنا؛ وجود پژوهشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و مدارس مهارتی مختلف ازجمله پژوهشگاه‌ مواد و انرژی، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی، مرکز تحقیقات مهندسی مواد پیشرفته و مدرسه عالی مهارتی جوشکاری و آزمون‌های غیرمخرب باعث شده است تا دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بتواند مجوز فعالیت سرای نوآوری «فناوری مواد» را از معاونت تحقیقات، نوآوری و فناوری سازمان مرکزی این دانشگاه کسب کند.

سرای نوآوری فناوری مواد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اکنون تعداد قابل توجهی هسته فناور، ۹ واحد فناور و دو شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه مواد را در خود جای داده و در حوزه دانشجویی نیز در حال برگزاری رویداد‌های فناورانه به منظور ایجاد فضای کسب و کار مناسب است.

در این راستا بر آن شدیم تا با پیام رحمانی عضو هیئت علمی و رئیس سرای نوآوری فناوری مواد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به گفت‌وگو بنشینیم و از چند و چون مأموریت‌ها و فعالیت‌های این سرا باخبر شویم. گفت‌وگوی خبرنگار آنا با رحمانی را پی‌می‌گیریم.

آنا: آقای دکتر! چرا واحد دانشگاهی کرج برای ایجاد سرای نوآوری فناوری مواد انتخاب شد؟

رحمانی: استان البرز و شهر کرج به علت موقعیت جغرافیایی مناسب، داشتن شهرک‌های صنعتی، موقعیت اقتصادی و همجواری با کلانشهر تهران ظرفیت قطب بودن علم و فناوری را در استان ایجاد کرده است.

از طرفی وجود مراکز پژوهشی و تحقیقات و دانش‌بنیان باارزشی مانند پژوهشگاه مواد و انرژی، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی، مرکز تحقیقات مهندسی مواد پیشرفته، پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی ایران، مرکز تربیت و پژوهش فنی البرز، مرکز تحقیقاتی بیوتکنولوژی، مدرسه عالی مهارتی جوشکاری و آزمون‌های غیرمخرب، مدرسه عالی مهارتی فناوری‌های آینده، مدرسه عالی مهارتی مالی و سرمایه گذاری و مدرسه عالی مهارتی   مالی و سرمایه‌گذاری کسب و کار در انتخاب سرای نوآوری فناوری مواد برای دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج مؤثر بوده است.

از سوی دیگر ظرفیت‌های علمی و تحقیقاتی استان البرز مانند تحصیل حدود ۱۳۰ هزار دانشجو در مراکز آموزش عالی و پژوهشی (حدود ۴۴ هزار دانشجو مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)، حضور حدود ۲۵۰۰ عضو هیات علمی (۵۰۰ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)، وجود ۳۵ مرکز تحقیقاتی و پژوهشی ملی در استان، وجود ۳۵۰۰ واحد صنعتی و ۱۵۰ برند ملی، دارابودن ۲۵ شهرک، منطقه و ناحیه صنعتی، حضور دو پارک علم و فناوری در استان به همراه ۱۰ مرکز رشد مشترک، همکار و مستقل، قطب تولید محصولات پروتئینی و محصولات باغی و صنایع دارویی، خودرویی، انرژی و صنایع غذایی، قرارگیری در کریدور شرقی-غربی و شمالی-جنوبی کشور و همسایگی با سه استان صنعتی و برخورداری از راه آهن سراسری و مجاورت با سه فرودگاه اصلی کشور باعث شده که واحد کرج برای ایجاد سرای نوآوری فناوری مواد انتخاب شود.

در استان البرز دلایل کافی برای شناخته شدن استان و شهر کرج به عنوان قطب علم و فناوری وجود دارد. نکته مهم دیگر اینکه جمعیت این شهر نسبت به سایر شهر‌های بزرگ ایران جوان‌تر و این مسئله نیز در ایجاد ظرفیت بالقوه استان در ورود به عرصه علم و فناوری بی تاثیر نبوده است.

نقش دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج با دارا بودن بیش از ۴۴ هزار دانشجوی فعال، ۴۰۰ عضو هیئت علمی نخبه و فعال علمی در عرصه‌های بین‌المللی، حضور روزانه ۵ هزار دانشجو در دانشگاه، بیش از ۱۵۰ هزار دانش آموخته و فعال در بخش‌های مختلف صنعت، وجود مراکز پژوهشی و آزمایشگاه‌های تخصصی و کارگاه‌های مجهز این دانشگاه را جزء واحد‌های برتر دانشگاه‌های آزاد اسلامی کشور قرار داده است.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج دارای رتبه جامع الف و دارای فضا‌های مناسب آموزشی و پژوهشی، توانسته در نظام رتبه‌بندی سایماگو بین دانشگاه‌های کشور رتبه ۴۳ و بین واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی رتبه سوم را کسب کند. تمام این موارد منجر به این شد که پیشنهاد راه‌اندازی سرای نوآوری فناوری مواد مطرح و مجوز راه‌اندازی آن تصویب شد.

آنا: مأموریت‌های سرای نوآوری فناوری مواد چیست؟ تازه‌ترین فعالیت‌ها را تشریح کنید.

رحمانی: مأموریت سرای نوآوری فناوری مواد واحد کرج، ایجاد بستر مناسب در حوزه فناوری مواد برای شرکت‌های دانش‌بنیان و واحد‌های فناور، راه‌اندازی برنامه‌های شتابدهی متناسب با اهداف سرا، تشکیل و برگزاری رویداد‌های فناورانه و فن‌بازار‌ها در حوزه مواد، راه‌اندازی برنامه‌های آموزشی متعدد در حوزه بازاریابی و کسب و کار، معرفی و توسعه محصولات و فناوری‌های جدید در حوزه مواد است.

اکنون در حال شکل‌دهی کنسرسیوم و هلدینگ‌های تخصصی در سرای نوآوری فناوری مواد در شاخه‌های مختلف هستیم.

آنا: نحوه تعامل و همکاری نهاد‌ها و سازمان‌های مربوط با سرای نوآوری شما به چه صورت بوده و آیا تفاهم‌نامه و یا قراردادی در مدت زمان فعالیت سرا تبادل شده است؟

رحمانی: با حمایت‌های صورت‌گرفته، تعامل خوبی با نهاد‌ها و سازمان‌های استانی و شهری برقرار شده است و در این راستا بازدید‌ها و جلسات کارشناسی متعددی با این نهاد‌ها و نیز برخی شرکت‌های بزرگ برگزار کرده‌ایم و استقبال خوبی از همکاری‌های مشترک به خصوص در بخش تحقیق و توسعه شرکت‌ها شده و البته تفاهم‌نامه‌هایی نیز در این خصوص منعقد شده است.

نهاد‌ها و سازمان‌هایی که ارتباط بیشتر با موضوع سرای نوآوری فناوری مواد دارند عبارتند از؛ معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد، اداره کل سرا‌های نوآوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان صمت استان البرز، شرکت صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی استان البرز و خوشه‌های صنعتی وابسته به موضوع سرا، شرکت‌های صنعتی بزرگ و کوچک استان، پارک علم و فناوری استان البرز، اداره کل کار و رفاه اجتماعی استان، سازمان فنی و حرفه ای، صندوق‌های نوآوری و شکوفایی و...

آنا: با توجه به فعالیت متمرکز سرا در زمینه زیرساخت‌های فناوری و نوآوری، پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد، مراکز TTO، مراکز شتاب‌دهی، مراکز کسب و کار، مراکز ثبت اختراع و مراکز خدمات فناوری چه فعالیتی در سرای نوآوری فناوری مواد صورت گرفته است؟

رحمانی: بخش عمده‌ای از توان سرا معطوف به ایجاد زیرساخت‌های فناوری شده است. از طرفی دیگر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج موفق به کسب سطح یک شده است و بخش ارتباط با صنعت دانشگاه نیز نقش بسیار خوبی در برقراری ارتباط با نهاد‌ها و صنایع و شرکت‌ها داشته و در کل در سرای نوآوری فناوری مواد واحد کرج در حوزه‌های شتابدهی، آموزش کسب و کار، تولید قرادادی (CDMO)، رویداد‌های فناوری، شکل دهی کسب و کار‌های نوپا و حمایت از آنها در حوزه‌های مختلف مواد، حمایت از ابداعات و اختراعات، منتورینگ در حوزه‌های مختلف صنعتی، تخصصی، کارآفرینی و کسب و کار، حقوقی، مالی و تامین مالی و ... کار‌های خوبی در حال انجام است.

آنا: برنامه‌های پیش روی سرای نوآوری فناوری مواد را تشریح کنید و بفرمایید در تازه‌ترین تصمیم چه اهدافی را دنبال می‌کنید و چه تعداد هسته فناور، واحد فناور و شرکت در زیرمجموعه خود دارید؟

رحمانی: برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت در برنامه عملیاتی سرای مواد در نظر گرفته شده است که ازجمله می‌توان برنامه‌های آموزش و شتابدهی، برگزاری رویداد‌ها در اکوسیستم کسب و کار‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها، همکاری با صنایع و شرکت‌ها در تحقیق و توسعه آنها، ایجاد بازار فناوری تخصصی، ایجاد صندوق پژوهش و فناوری، منتورینگ، ایجاد سیستم تأمین مالی مجزا از صندوق، طرح پویش و ... را ذکر کرد.

اکنون تعداد قابل توجهی هسته فناور، ۹ واحد فناور و دو شرکت دانش‌بنیان فعال در مجموعه و در حوزه مواد داریم.

آنا: تأثیرگذاری سرای نوآوری فناوری مواد در دانشگاه (درآمد غیرشهریه و ..)، شرکت‌های دانش‌بنیان، کارآفرینی، رونق تولید و... چگونه بوده است؟

رحمانی: محیط و بستر شاداب فناوری را ایجاد کرده‌ایم تا دانشجویان، دانش‌آموختگان و علاقه‌مندان بتوانند در این محیط فعالیت کنند و در کسب و کار خود به بلوغ نزدیک شوند. برنامه‌های سرا بر ایجاد توانمندی در هسته‌ها برای ارتقا به واحد فناور و تبدیل واحد‌های فناور به شرکت‌های دانش‌بنیان بالغ متمرکز است.

اکنون در حوزه‌های کاری مختلف در حال انجام پروژه‌هایی به منظور کسب درآمد‌های غیرشهریه‌ای هستیم. لازم به توضیح است که در بخش قطعه‌سازی موفق به کسب درآمد‌های غیرشهریه‌ای خوبی شده‌ایم و در بخش‌های دیگر برنامه‌های سرا برای رسیدن به این درآمد‌ها در حال اجراست.

آنا: استقبال دانشجویان، اعضای هیئت علمی و دانشگاهیان از ایجاد سرای نوآوری چگونه بوده است؟

رحمانی: اعضای هیئت علمی دانشگاه استقبال خوبی داشته‌اند و در حوزه دانشجویی نیز در حال برگزاری رویداد‌های فناورانه هستیم که بتوانیم آنها را با روش‌های ایجاد کسب و کار‌های نو و استارت‌آپ‌ها آشنا کنیم. 

آنا: و کلام آخر...

رحمانی: هرچه بیشتر بتوانیم در حوزه فناوری و نوآوری همدل‌تر عمل کنیم و مدیران ارشد کشوری، استانی و شهری و نیز مدیران صنایع هر کدام بخشی از شرح وظایف نهاد زیرمجموعه خود را به این بخش اختصاص دهند در آینده کشوری توسعه یافته‌تر تحویل نسل‌های آینده خواهیم داد.