راهکارهایی برای تشویق فرزندان به انجام تکالیف مدرسه

خبرگزاری آنا؛ بسیاری از والدین هنگام یادآوری انجام تکالیف به فرزندان خود، با مقاومتی روبه‌رو می‌شوند که نه‌تنها باعث ایجاد استرس در خانواده می‌شود، بلکه در طولانی‌مدت می‌تواند به فشارهای روانی در فرزندان منجر شود. مهم است که بدانیم چگونگی بیان این درخواست و نحوه برخورد ما با مسئله تکالیف مدرسه می‌تواند تأثیر چشمگیری بر سلامت روانی کودکان داشته باشد.

آرزو آقاجانی متخصص روانشناسی در گفت‌وگو اختصاصی با خبرنگار آنا، در رابطه با راهکارهایی برای تشویق فرزندان به انجام تکالیف مدرسه توسط والدین، بدون اینکه دانش‌آموز درگیر مشکلاتی همچون اضطراب یا مشکلات روانی شود،مطلبی ارائه کرد.

فشار غیرمستقیم و اهمیت خودمختاری

اولین نکته‌ای که والدین باید به آن توجه کنند نیاز کودکان به احساس خودمختاری است. هرچقدر فرزندان بیشتر احساس کنند که مجبور به انجام کاری هستند، احتمالاً بیشتر مقاومت می‌کنند. بنابراین، به‌جای دستورات مستقیم مانند "همین‌الان باید تکالیف را انجام دهی"، می‌توان از عبارات ملایم‌تری مانند "وقت مناسبی برای شروع تکالیف است، چه زمانی می‌خواهی شروع کنی؟" استفاده کرد. این جمله به کودک احساس انتخاب می‌دهد و او را از حالت مقاومت خارج می‌کند.

اهمیت ایجاد محیط آرام

یکی از عوامل مهمی که باعث ایجاد استرس در کودکان می‌شود، فضایی پر از فشار و استرس در خانه است. محیطی که کودک باید تکالیف خود را در آن انجام دهد، باید آرام و دلپذیر باشد. به‌جای اینکه بر انجام تکالیف تأکید بیش‌ازحد داشته باشید، می‌توانید فضایی فراهم کنید که کودک در آن احساس راحتی کند. مثلاً یک محیط مشخص برای مطالعه ایجاد کنید که عاری از عواملی باشد که حواس او را پرت کند. این مکان می‌تواند شامل یک میز مرتب، نور مناسب و محیطی آرام باشد.

{$sepehr_key_2433}

 پرهیز از تنبیه و سرزنش

یکی از شایع‌ترین اشتباهاتی که والدین مرتکب می‌شوند، استفاده از تنبیه یا سرزنش به‌عنوان راهی برای به انجام رساندن تکالیف است. این رویکرد ممکن است در کوتاه‌مدت مؤثر به نظر برسد، اما در درازمدت می‌تواند به عوارض روانی مانند اضطراب، کاهش اعتمادبه‌نفس و نگرش منفی به یادگیری منجر شود. بنابراین بهتر است بجای فشار بیرونی برای انجام تکالیف، فرزندان را دعوت به مسئولیت‌پذیری درزمینهٔ انجام تکالیف کنیم .

{$sepehr_key_2434}

شاید کودکان نتوانند مسئولیت عدم تلاش برای یادگیری را در ۲۰ سال آینده متصور شوند و بپذیرند اما می‌توانند مسئولیت محدودیت و شروطی که با توافق فرزندتان در قابل عدم انجام تکالیف در نظر گرفتید را بپذیرند .مثلاً با فرزندتان توافق می‌کنید که درصورتی‌که تکالیف در زمان مشخصی انجام نشود تعداد ساعات استفاده از تلویزیون محدود خواهد شد و در این شرایط او می‌تواند که خودش انتخاب کند تکالیف را انجام دهد و به تماشای برنامه موردعلاقه‌اش برسد یا انجام ندهد و برنامه موردعلاقه‌اش را از دست بدهد.

توضیح اهمیت تکالیف به زبان کودکانه

بسیاری از کودکان اهمیت انجام تکالیف را به‌خوبی درک نمی‌کنند و فکر می‌کنند این کار فقط اتلاف وقت است. به همین دلیل، والدین باید به شیوه‌ای ساده و متناسب با سن کودک، اهمیت تکالیف را توضیح دهند. می‌توانید به فرزندتان بگویید که انجام تکالیف به او کمک می‌کند تا موضوعات را بهتر بفهمد و در مدرسه موفق‌تر باشد. همچنین می‌توانید این پیام را تقویت کنید که یادگیری به‌خودی‌خود یک فرآیند ارزشمند است و فقط برای نمره یا موفقیت تحصیلی نیست.

زمان‌بندی و ایجاد تعادل بین تکالیف و بازی

یکی از مشکلات رایج، عدم تعادل بین زمان‌های بازی و زمان انجام تکالیف است. برخی والدین ممکن است بلافاصله بعد از مدرسه انتظار داشته باشند که کودک شروع به انجام تکالیف کند، اما کودکان نیز نیاز به زمان استراحت و بازی دارند. بهتر است برنامه‌ای زمان‌بندی‌شده و منعطف برای انجام تکالیف داشته باشید که در آن کودک بعد از یک استراحت کوتاه، شروع به انجام تکالیف خود کند. این تعادل بین کار و بازی باعث می‌شود که کودک دچار خستگی و فرسودگی نشود و انجام تکالیف برای او به یک فعالیت ناخوشایند تبدیل نخواهد شد.

 حمایت فعال اما نه کنترل‌گر

والدین باید به‌گونه‌ای از فرزندان خود حمایت کنند که کودک احساس کند در مسیر یادگیری تنها نیست، اما درعین‌حال نباید همه‌چیز را به دست بگیرند. حمایت فعال به معنای ایجاد شرایطی است که کودک بتواند به سؤالاتش پاسخ دهد یا در صورت نیاز کمک دریافت کند، اما نباید والدین تمامی مراحل را برای او انجام دهند. اجازه دهید کودک مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرد و تنها در صورت نیاز، کمک‌کننده باشید.

الگوی خوب بودن

والدین نقش مدل و الگو را برای فرزندان خود بازی می‌کنند. اگر کودک ببیند که والدین خود در کارهای روزمره‌ و وظایفشان مسئولیت‌پذیر هستند، به‌احتمال‌زیاد این رفتار را در خود تقویت خواهند کرد. بنابراین، سعی کنید خودتان هم مسئولیت‌پذیری و توجه به کارهای خود را در زندگی روزمره نشان دهید.

{$sepehr_key_2435}

تشویق و پاداش مثبت

یکی از روش‌های مؤثر برای ایجاد انگیزه در کودکان استفاده از تشویق و پاداش مثبت است. اما باید توجه داشت که پاداش‌ها نباید مادی باشند. برای مثال، می‌توانید بعد از اتمام تکالیف با فرزند خود وقت بگذرانید، به پارک بروید یا باهم یک فعالیت لذت‌بخش انجام دهید. این کار به کودک نشان می‌دهد که تلاش‌های او دیده می‌شود و مورد قدردانی قرارگرفته است.

تاب‌آوری 

یکی از برگ خریدهای مهم  موفقیت در تربیت فرزندان تاب‌آوری است چراکه فرزندان تنها به لذت و راحتی خود فکر می‌کنند و بعد روش‌های مختلف را امتحان می‌کنند و اینجاست که اگر والدین ازنظر روانی یا جسمی خسته باشند نمی‌توانند تاب‌آوری کنند تا به نتیجه برسند بنابراین یا تسلیم خواسته فرزند خواهند شد یا از ضعف خود در برابر فرزندشان عصبانی می‌شوند و این خشم را بر سر او تخلیه می‌کنند به این امید که با ترساندن آن‌ها به نتیجه برسند.