آشنایی با بیماری سیرنگومیلی؛ این بیماری راه پیشگیری ندارد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، بیماری سیرنگومیلی یک اختلال نادر است که در آن کیست یا حفره‌ای پر از مایع در داخل نخاع تشکیل می‌شود. این کیست معمولاً در ناحیه گردن ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث فشار بر روی اعصاب و بافت‌های اطراف شود. این کیست‌ها امکان رشد، بزرگ شدن و گسترش را نیز دارند که در این صورت به ستون فقرات و رشته‌های عصبی آسیب می‌رساند. متاسفانه دانشمندان هنوز دلیل اصلی ایجاد این اختلال را نمی‌دانند.

این بیماری معمولا در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی شناسایی می‌شود؛ اما ممکن است در سنین کودکی هم خودی نشان دهد.

سیرنگومیلی چیست؟

اطراف مغز و نخاع توسط مایع مغزی نخاعی که در سراسر ستون فقرات جریان دارد احاطه شده است و یکی از وظایف آن محافظت از مغز و نخاع است زمانی که این مایع از کانال خود خارج شود، وارد نخاع شده و در بخشی از نخاع جمع می‌شود و کیست را ایجاد می‌کند به این وضعیت سیرنگومیلی یا کیست نخاعی می‌گویند.

علائم این بیماری در افراد مختلف با توجه به سایز کیست و محل رشد آن متفاوت است. این بیماری ممکن است سال‌ها در بدن وجود داشته باشد، اما علائمی از خود نشان ندهد. دلایل مختلفی برای ایجاد این کیست وجود دارد که عوارض ناشی از آسیب‌های نخاعی، ناهنجاری‌های مادرزادی مانند ناهنجاری چیاری، تومور‌ها و التهاب یا عفونت‌ها ایجاد می‌شود.

ناهنجاری‌های آرنولد چیاری (کیاری) نقص ساختاری در مخچه هستند. مخچه بخش کنترل کننده تعادل در مغز است. ناهنجاری‌های کیاری معمولاً به دلیل نقص ساختاری در مغز و نخاع در طول رشد جنین ایجاد می‌شوند

عمده علامت‌های این بیماری سردرد، درد در بخش پایین بازوها، گردن، بخش میانی بدن یا پاها، ضعف پیش‌رونده و تحلیل رفتن بافت عضلانی در بازو‌ها و یا پاها، اسپاسم عضلانی یا گرفتگی کمر، شانه‌ها، گردن، بازو‌ها یا پاها، ازدست‌دادن حساسیت به درد یا سرما و گرما، به‌ویژه در دست‌ها، بی‌حسی یا گزگز در بازو‌ها یا پاها، عدم تعادل و دشواری در راه‌رفتن، ازدست‌دادن کنترل روده و مثانه، مشکلات مربوط به عملکرد جنسی است.

در همین موضوع مهسا عاشقان متخصص طب فیزیکی و توان بخشی در گفتگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، در رابطه با بیماری سیرنگومیلی اظهار کرد: متاسفانه فیزوتراپی در این بیماران اثرگذاری چشم‌گیری ندارد. بیماران سیرنگومیلی در اکثر مواقع به جراحی نیاز دارند و معمولا مشکلشان با عمل جراحی رفع می‌شود.

وی ادامه داد: این بیماری یک بیماری نادر است و کمتر شاهد ابتلای مردم به آن هستیم. یکی از عواملی که می‌تواند در بروز اختلال سیرنگومیلی تاثرگذار باشد، ژنتیک است. این بیماری پیشرفت کندی دارد و آرام آرام خودش را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر ممکن است فردی سال‌ها این اختلال را داشته باشد، اما علائمی از آن را مشاهده نکرده باشد.

این متخصص طب فیزیکی و توان بخشی افزود: در این بیماری همه افراد نیاز به جراحی ندارند. جراحی؛ با توجه به بزرگی، اندازه و محل ایجاد کیست و اگر کیست فشار زیادی را به عصب‌ها و نخاع وارد کند، فرد را دچار بی اختیاری ادرار یا مدفوع کند یا باعث فلج شدن چهار اندام شود، در این صورت بیمار نیاز به جراحی دارد. خوشبختانه اکثر این بیماران با انجام عمل جراحی مشکلشان رفع می‌شود.

عاشقان با اشاره به این که بهترین راه تشخیص این بیماری MRI است تصریح کرد: در مواردی که کیست کوچک است بیمار را به تحمل و صبر و ادامه زندگی عادی خود دعوت می‌کنیم و به اصطلاح می‌گویم منتظر بمان و تماشا کن. در این بیماران پزشک فرد مورد نظر را تحت نظر دارد و در زمان‌های مشخص شده آزمایشات مربوطه را می‌گیرد و بیماری را کنترل می‌کند تا کیست بزرگ‌تر نشود.

سیرنگومیلی راه پیشگیری ندارد

وی گفت: معمولا این بیماری مادرزادی است به عنوان مثال نوزادی که از بدو تولد مُخچه پایین تری دارد؛ اما برخی افراد دیگر مانند کسانی که به علت تصادف قطع نخاع شده‌اند ممکن است پس از مدتی مبتلا به سیرنگومیلی شوند یعنی نخاعی که حساس و آسیب دیده است بیشتر مستعد این بیماری است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت این بیماری راه پیشگیری ندارد.

بیماران به جراح مغز و اعصاب مراجعه کنند

این متخصص طب فیزیکی و توان بخشی تاکید کرد: بیماران برای تشخیص این بیماری باید به جراح مغز و اعصاب مراجعه کنند. اگر جراح تشخیص دهد که کیست در حد و اندازه‌ای نیست که جراحی بخواهد، به فیزیوتراپیست ارجا می‌دهد تا با توانبخشی مشکل کمتر شود.

عاشقان در پایان گفت: این بیماری شیوع کمی دارد. بیماران مادرزادی معمولا نیاز به جراحی دارند، اما کسانی که در سنین بالاتر مبتلا می‌شوند نیازی به جراحی ندارند. بنده به عنوان پزشک، این بیماری را بیشتر در افراد جانباز جنگ تحمیلی که قطع نخاع شده‌اند بیشتر شاهد هستم.