تحلیلی بر شاخص‌های فضای کسب‌وکار در ایران
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، فضای مناسب برای کسب‌وکار یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری داخلی و بین‌المللی محسوب می‌شود. ایجاد فضای مناسب کسب‌وکار در کشور یکی از عوامل مهم در ایجاد اشتغال، رشد سرمایه‌گذاری، رونق و رشد اقتصادی و در نهایت افزایش رفاه مردم محسوب می‌شود.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «تحلیلی بر شاخص‌های فضای کسب‌وکار در ایران» به این موضوع می‌پردازند که لازمه به وجود آمدن کسب و کار مناسب، گسترش فعالیت‌های اقتصادی، وجود ثبات، امنیت سیاسی و امنیت اقتصادی در کشور است. ایجاد شرای لازم برای سرمایه‌گذاری داخلی، گامی برای استفاده از ظرفیت‌های موجود است و سرمایه‌گذاری خارجی، راهی برای ورود به فناوری‌های جدید و دستاورد‌های نوین سایر کشورهاست.
* تاثیر کسب و کار در توسعه کشور
در این پژوهش آمده است که به منظور جذب و گسترش سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، کاهش ریسک سرمایه‌گذاری از طریق فراهم‌کردن امنیت اقتصادی و اجتماعی ضروری است. فضای کسب‌وکار یکی از شاخص‌های کلان اقتصادی است که در برنامه‌های توسعه کشور در دو ماده قانونی، به بهبود آن پرداخته شده است:
- ماده 37 : این قانون که دولت را برای ایجاد فضا و بسترهای مناسب و همچنین بهره‌وری نیروی کار به اقدام‌هایی موظف کرده است؛
- ماده 4: هدف آن بهبود فضای کسب وکار در کشور و زمینه‌سازی توسعه اقتصادی و تعامل با جهان بیان شده است.
* مشکل اصلی بنگاه‌ها در ایران
این پژوهش به این نکته اشاره می‌کند که در راستای ارزیابی مؤلفه‌های محیط کسب وکار در ایران نشان می‌دهد، مشکل اصلی بنگاه‌ها در ایران از نظر تشکل‌های اقتصادی، مسائل زیرساختی مانند راه و برق نیست، بلکه مسائل نهادی و نرم‌افزاری نظیر منابع مالی تولید و نیز تضمین‌های حقوق مالکیت است.
{$sepehr_key_1038}
به گفته این پژوهش در ایران، شاخص‌های اقتصادی مانند سهم اشتغال غیررسمی و اقتصاد زیرزمینی که گاهی تا ۵۰ درصد کل اقتصاد تخمین زده می‌شود حجم پایین سرمایه‌گذاری داخلی و بین المللی، واردات گسترده و سهم اندک درآمد‌های مالیاتی از کل تولید ناخالص داخلی در حدود ۷ درصد، همگی نشان‌دهنده نامناسب بودن محیط کسب‌وکار در کشور هستند.
این پژوهش مطرح می‌کند که با توجه به تغییرات به وجود آمده در سال‌های اخیر، کوشش دولت بر رفع تحریم‌های چند ساله، بهبود روابط بین‌المللی و رشد و توسعه اقتصادی کشور است.
* تعریف محیط کسب‌وکار
این مطالعه بیان می‌کند که فضای کسب وکار، متغیر‌های مؤثر بر کسب وکار بنگاه‌های اقتصادی است که خارج از تسلط و قدرت بنگاه‌ها است، ولی بر نتیجه آنها اثرگذار است. انتشار گزارش‌های کسب‌وکار و بازتاب رتبه‌بندی کشکور‌ها در ایران موجب متداول شدن اصطلاح بهبود فضای کسب‌وکار در کشور ما شده است و اصطلاح‌هایی مانند اصلاح شرایط اقتصادی به کار رود.
در این پژوهش آمده است که فضای نامناسب کسب‌وکار باعث می‌شود یا بنگاه‌ها بیش از اندازه بزرگ و یا بیش از اندازه کوچک شوند و امکان تعامل میان بنگاه‌های کوچک و بزرگ از بین برود.
{$sepehr_key_1039}
در این پژوهش آمده است که محیط کسب‌وکار، عوامل مؤثر در عملکرد واحد‌های اقتصادی، مانند کیفیت دستگاه‌های حاکمیتی، ثبات قوانین و مقررات و کیفیت زیرساخت‌هاست که تغییردادن آنها فراتر از اختیارات و قدرت مدیران بنگاه‌های اقتصادی است.
به گفته این پژوهش محیط کسب‌وکار، مجموعه عواملی‌اند که بر عملکرد بنگاه تأثیر می‌گذارند، اما مدیر نمی‌تواند آن را به سهولت تغییر دهد و با وجود اینکه تأثیر زیادی بر نتایج تلاش بنگاه‌ها دارد، خارج از تسلت و قدرت آنهاست، نظیر: قوانین و مقررات و فرهنگ کاری در یک منطقه.
* شاخص‌های محیط کسب‌و کار
این پژوهش مطرح می‌کند که گروه بانک جهانی انجام کسب‌وکار، یازده شاخص را برای انجام کسب‌وکار تعریف کرده است که عبارت‌اند از:
- شروع کسب‌وکار
- اخذ مجوز‌های ساخت
- کسب انشعاب برق
- ثبات مالکیت
- اخذ وام و اعتبار
- حمایت از سرمایه‌گذاران کوچک
- پرداخت مالیات
- تجارت فرامرزی
- اجرای قراردادها
- حل‌وفصل ناتوانی در پرداخت دیون
- قوانین بازار کار
این مطالعه بیان می‌کند که برخورداری از رتبه پایین در این شاخص‌ها به این معناست که کشکور‌هایی که در رتبه نخست‌اند، فضای کسب‌وکار خود را با حداکثر کارایی تنظیم می‌کنند. این کشور‌ها مقررات ساده‌ای دارند، که به بنگاه‌ها اجازه می‌دهند مفید، مولد و کارآمد باشند و دخالت‌ها را تنها به موارد ارزشمندی نظیر حمایت از حقوق مالکیت و ارائه خدمات اجتماعی معطوف می‌کنند.
{$sepehr_key_1040}
تحلیل نویسندگان در خصوص دلایل ناتوانی در بازپرداخت دیون و احتمال ورشکستگی و عوامل محیطی مؤثر بر آن (منبع: نویسندگان)
در این پژوهش آمده است که شاخص‌های ملی محیط کسب‌وکار هر کشور شاخص‌هایی‌اند که به طور مشترک عملکرد و اداره همه بنگاه‌ها در آن کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهند و خارج از کنترل مدیران بنگاه‌ها است. مانند: امنیت، قانون کار و تعطیلات رسمی. به عبارتی محیط کسب‌وکار را می‌توان در سطوح بنگاه، بازار، منطقه، استان و در سطح ملی و بین‌المللی تعریف کرد.
{$sepehr_key_1041}
در این پژوهش برای نشان دادن فضای کسب‌وکار، علاوه بر شاخص‌های فضای کسب‌وکار بانک جهانی شاخص‌های ثبات (سیاسی، کنترل فساد و جهانی‌شدن اقتصاد) زیرساخت‌های تجاری نیز در نظر گرفته شده‌اند که تأثیر این شاخص‌ها بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بررسی شده است. در این تحقیق رتبه ایران با نه کشور همسایه، سه کشور در حال توسعه موفق یا تازه توسعه یافته و سه کشور توسعه‌یافته مقایسه شده است. در نهایت اینکه نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که ضعف در فضای کسب‌وکار، تأثیر منفی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارد.
این پژوهش به کوشش نگار ارمغان و نگین فلاح حقیقی (عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری‌های نوین سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران) انجام شده است.
انتهای پیام/