روایتی از انسان‌هایی در لحظه / «سبکی تحمل ناپذیر از هستی» در یک نمایش

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ سید جواد موسوی_ همه چیز، گویی با هیچ آغاز می‌شود و هرگز به پایان نمی‌رسد. یک جریان ادامه دار که می‌توان گفت از دل ادبیات و داستان کوتاه بیرون آمده و به یک درام با ویژگی‌های نمایشی تبدیل شده است.

در جهان نمایش VAR با آدم‌هایی روبه رو می‌شویم که گذشته‌ای ندارند و آینده‌ای هم برای آنان متصور نیستیم. آنها درست در لحظه حضور دارند. لحظه‌ای به ظاهر بی اهمیت. چند آدم که انگار بر یک وسیله‌ بازی، معلق، روبروی ما تاب می‌خورند و سبکی تحمل ناپذیر از هستی را زندگی می‌کننند.

چارلز دیکنز در رمان دیوید کاپرفیلد جمله‌ای دارد که برای منِ جهان VAR را، آنگونه که هست معنا می‌کند. «آیا این تقدیر است که می‌گرید به حال ما، یا ماییم که می‌خندیم به سرنوشتمان؟»

حامد رحیمی نصرِ نویسنده، آگاهانه آنچه را که انتظار داریم، پنهان می‌کند تا در پایانی که هرگز فرا نمی‌رسد، (و در اصل آغاز همه چیز است) سوال‌هایی مطرح شود که مسئله‌ اوست. سؤال‌هایی که به تدریج به مسئله‌ ما هم تبدیل می‌شود.

VAR بدون تاکید، بدون آن که لحظه‌ای تماشاگر را رها کند فضایی از سرخوشی به وجود می‌آورد تا از طریق تکرار‌های مداوم دایره وار، خود را در جهانی ببینیم که در آن هیچ رازی نیست. اینجاست که فاصله‌ کمدی و تراژدی از بین می‌رود و چنان در هم تنیده می‌شود که تقدیر و سرنوشت نیز دچار تحول می‌شود؛ و «صفر»‌ها و «یک»‌ها نیز هویت پیدا می‌کنند.

«صفر»‌ها و یک‌هایی که در هر جامعه‌ای به معنایی متناسب با آن جامعه تغییر پیدا کرده اند. «صفر»‌ها و «یک»‌ها در جامعه‌ای که حامد رحیمی نصر به آن می‌پردازد یک تراژدی جمعی است و گویا گریزی از ان نیست.

پی نوشت: «سبکی تحمل ناپذیر هستی» نام رمانی از میلان کوندرا.