دانشگاه آزاد اسلامی؛ بسترساز اشتغال دانش‌بنیان/ باید اشتغال امیدآفرین در دل دانشجویان زنده شود

گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ یکی از موضوعاتی این روزها و در ایام انتخابات بسیار جنجالی شد این بود که سهم دانشگاه‌ها در ارزآوری و اشتغال چقدر است؟ یکی از نامزد‌های ریاست جمهوری در این باره گفت که دانشگاه‌ها باید ماموریت‌گرا باشند. در این شهر علمی که چندین دانشگاه دارد، سهم دانشگاه‌ها در ارزآوری و اشتغال چیست؟ این حق دانشجویان است که در این زمینه سهم داشته باشند و این موضوع باید از ماموریت دانشجویان باشد باید دانشگاه‌های صنعتی ماموریت داشته باشند. در مناظره‌ها عنوان شد که دانشجویان نه‌تنها باید شغل ایجاد کنند، بلکه باید موجب صرفه‌جویی ارزی شوند تا صادرات و ارزآوری برای کشور به‌درستی انجام شود. در واقع، برای رسیدن به ارزآوری نیازمند برنامه‌های هدفمند هستیم. زمانی‌که از جهش و پیشرفت صحبت می‌کنیم، باید در این راستا زمینه را فراهم کنیم تا بخش‌های مختلف کشور به شکل جهادی وارد میدان عمل شوند. جهاد بزرگ برای جهش ایران باید در دانشگاه‌ها انجام شود.

آرزو‌های جوانان برای سرمایه‌گذاری سرمایه انسانی، انتخاب‌های آموزشی و نتایج بازار کار ضروری است. دانشگاه آزاد اسلامی با ایجاد تغییرات گسترده فعلی و آتی قصد دارد روحیه و انگیزه جوانان را برای ورود به دانشگاه و پیدا کردن شغل مناسب افزایش دهد . در واقع، اگر بتوان باور‌ها و آرزو‌های جوانان و دانشجویان را تحت تاثیر قرار داد، به سطح بالاتری از دستیابی به بازار کار می‌رسیم؛ دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است که اگر می‌خواهیم دانشجویان موفقی در بازار کسب‌وکار داشته باشیم، باید از آموزش و پرورش آغاز کنیم. وی با بیان اینکه شیوه و مدل‌های آموزش و پرورش باید علمی شود و نظام جدید برای آن در نظر گرفت، اظهار کرد: این اتفاق در دانشگاه آزاد اسلامی آغاز شده است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: سال ۱۳۹۷ زمانی که بنده به این دانشگاه آمدم، تعداد دانشجویان به ۸۳۰ هزار نفر رسیده بود که روند اصلاح شد و اقبال اجتماعی به دانشگاه آزاد اسلامی افزایش یافت.

اتصال دانشجویان به اشتغال و اجرای کارآموزی واقعی با طرح پویش

حوزه آموزش دانشگاه آزاد اسلامی از جریان آموزشی نظر و عمل به جریان نظر به عمل و مهارت تغییر ماهیت داده است و در این راستا طرح پویش و رویداد صدرا را راه‌اندازی کرده است.

توسعه مهارت‌های فناوری و کارآفرینی در دانشگاه بسیار حائز اهیمت است و ساختار دانشی جدید دانشگاه آزاد اسلامی، رویکرد دانشگاه در عرصه دانشگاه را تغییر داده است. از چهار سال قبل دانشگاه آزاد اسلامی به دلیل خلأ‌هایی که وجود داشت نسبت به برگزاری رویداد صدرا و طرح پویش اقدام کرد. در رویداد صدرا دانشجویان به محیط واقعی کار اعزام می‌شوند و ۹۶۰ ساعت کارورزی و کارآموزی پویش را تجربه می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال گذشته بر اساس رویداد صدرا تصمیم بر آن شد تا از مجموعه‌های سازمانی رشته‌ها برای حضور در دانشگاه دعوت به عمل آید و کاربینی در دانشگاه و کارورزی در محیط واقعی انجام شود.

طرح پویش نیز از زمان اجرا نتایج بسیار خوبی را به همراه داشته است و استخدام حدود ۶ هزار دانشجو در صنایع کشور بوده است و امروز تعداد دانشجویان طرح پویشی از مرز ۳۳ هزار نفر عبور کرده است.

دکتر طهرانچی با اشاره به طرح پویش اشتغال و تولید بدون کارخانه، بیان کرد: این دو طرح در صنعت برای دانشجویان ایجاد شده است و در این طرح اشتغال دانشجویان مطابق با نیاز صنعت پذیرش شده است و اشتغال همزمان با تحصیل آنها اجرا می‌شود. همچنین دانشگاه آزاد درصدد است تعداد جذب دانشجویان به صنعت را در سال آینده به ۲۴ هزار نفر برساند.

دانشگاه آزاد اسلامی؛ بسترساز اشتغال دانش‌بنیان

استراتژی تولید بدون کارخانه یا همان مفهوم برون سپاری ساخت و تولید در کارخانجات صنعتی این روزها باید مورد توجه قرار بگیرد، چراکه استراتژی تولید بدون کارخانه یک رویکرد کارا در امر مدیریت کارخانجات صنعتی است که می‌تواند بنگاه‌های اقتصادی مادر را در پیش اهدافشان هر چه بهتر توانمند سازد.

دکتر طهرانچی درباره پیاده‌سازی طرح تولید بدون کارخانه در دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار کرد: در طرحی به نام تولید بدون کارخانه که در قالب سرای تامین، تولید و توزیع است پلتفرمی طراحی شده تا دانشگاه آزاد محور تامین، تولید و توزیع باشد و بتواند علاوه‌بر اشتغالزایی در کشور و تحول در تولید، هزینه تولید قطعات را کاهش دهد. اساتید و دانشجویان مهندسی نیز در این طرح به نیابت از کارفرمایان نقش ناظر و کنترل‌کنندگی بر قطعات را خواهند داشت. دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی نیز در این عرصه نقش‌آفرینی جدی دارند. بنا داریم شعار «دانشگاه آزاد اسلامی؛ بسترساز اشتغال دانش‌بنیان» را محقق کنیم.

وی ادامه داد: در گذشته دانشجو وقتی وارد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی می‌شد و دروس را دنبال می‌کرد، احتمال داشت در ترم آخر چند ساعتی و حتی در دستورالعمل‌های سابق ۱۲۰ ساعت به کارورزی برود؛ اما در بیشتر موارد یا این کارورزی‌ها انجام نمی‌شد یا به‌شکل صوری و حتی بدون راهبر اتفاق می‌افتاد و عملا فارغ‌التحصیل ما مهارتی نداشت، یعنی ساختار نتوانسته بود بین دانش تحصیل‌شده توسط دانشجو و مهارت‌های محیط کار یک ارتباط برقرار کند؛ اما این مشکل در دانشگاه آزاد اسلامی و ساختار جدید دانشکده‌های تعلیم و تربیت اسلامی رفع شده است.

توجه دانشگاه امیدآفرین به رشته‌های علمی و سراهای نوآوری

فرهنگ‌سازی در اشتغال هم موضوعی است که در دانشگاه آزاد اسلامی مورد توجه است، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به لزوم فرهنگ‌سازی در عرصه اشتغال امیدآفرین تصریح کرد: مسیری که باید در این فرهنگ سازی طی کنیم، حرکت از اقبال اجتماعی به تربیت قوه عاقله، تشکیل شبکه دانشگاه و صنعت و بازار و سکوی تعاملی، ایجاد سراهای نوآوری، برگزاری اردوهای راهیان پیشرفت و رسیدن به مطلوبیت آمایشی است که باید از جریان‌سازی به گفتمان‌سازی، شبکه‌سازی، نهادسازی، نمادسازی و رفتارسازی برسیم. موضوع مهم در نمادسازی این است که باید فاصله نمادها با با جوانان کم باشد. باید دانایی گروهی و توانایی گروهی خلق کرده و اشتغال امیدآفرین را زنده کنیم.

وی ادمه داد: دانشگاه آزاد اسلامی را می‌توانیم یکی از موضوعات راهیان پیشرفت کنیم. رؤسای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی رویداد صدرا (صنعت، دانشگاه، راه اشتغال) را جدی بگیرند. باید دانایی گروهی و توانایی گروهی خلق کرده و اشتغال امیدآفرین را زنده کنیم. گام‌های آموزش شامل آموزش تخصصی پایه، کاربینی شامل آموزش‌های مهارتی در محیط آموزشی و کارآموزی و کارورزی می‌شود. این مسیر کاملی است که باید طی شود.

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: دانشگاه امیدآفرین باید به رشته‌های علمی، دانشکده‌های آمایشی، محیط کار، بازار، جامعه و سراهای نوآوری توجه داشته باشد. دانشگاه آزاد اسلامی لزوم تغییر و تحول را درک کرده است. در سند Science and Engineering Indicators آمده که در دنیای امروز قرن بیست و یکمی مرتبط که ارتباطات هر روز گسترش می‌یابد، نیروی انسانی با مهارت علوم و مهندسی منشأ جمع شدگی ظرفیت نوآورانه ملت‌ها و اقتصاد رقابتی است.

وی ادامه داد: دولت‌ها در برخی کشورها دسترسی به آموزش عالی را با اولویت بالایی فراهم کرده اند. در همین ایام آنها با افزایش جابه‌جایی نیروهای ماهر خود که در حوزه علوم و مهندسی تحصیل یا کار می‌کرده‌اند، مواجه شده‌اند به طوری که کشورها در جذب استعدادهای درخشان با یکدیگر مسابقه گذاشته اند. دانشگاه امیدآفرین باید به رشته‌های علمی، دانشکده‌های آمایشی، محیط کار، بازار، جامعه و سرا‌های نوآوری توجه داشته باشد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان تأکید کرد: باید بدنه علوم و مهندسی در کشور وجود داشته باشد تا کارخانه‌ها را جلو ببرند. کارخانه با مدیر و حسابدار و حقوقدان و روانشناس شکل نمی‌گیرد. واقعیت این است که جوانان ما وقتی می‌بینند یک دکترای عمران نمی‌تواند برای خود خانه طراحی کند، از این رشته روی بر می‌گردانند. حضرت علی (ع) می‌فرماید «آنچه مردم را به تحصیل دانش بى رغبت کرده، این است که مى بینند کمتر عالمى است که به علمش عمل کند.»

بنابراین دانشگاه‌ها همواره نقش مهمی در تربیت نیروی انسانی دارند، ضرورت توجه به اشتغال نیز از جمله چالش‌های مهم است. فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باید به راه‌هایی برای اشتغال‌زایی و توسعه فرصت‌های شغلی دست یابند. این مسئله به ویژه در شرایط اقتصادی دشوار، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. برای تأمین نیروی کار متخصص، دانشگاه‌ها می‌توانند با ترتیب دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای بازار کار و ترویج کارآفرینی، به اشتغال‌زایی کمک کنند. در نهایت، توجه به دانش‌بنیان‌ها و تسهیل اتصال نخبگان به این حوزه‌ها نیز می‌تواند به اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی کشور کمک کند.