آیا افسردگی در مردان و زنان متفاوت است؟

گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، بیماری افسردگی از بیماری‌هایی است که در جوامع مدرن و پیشرفته افراد دچار این بیماری می‌شوند، این بیماری، در دسته بیماری‌های خلقی قرار می‌گیرد که با احساس غم، از دست‌دادن فرد یا هر چیز دلخواهی یا عصبانیتی که با فعالیت‌های روزانه فرد تداخل دارد، توصیف می‌شود و نسبتاً شایع است. از سوی دیگر بیماری افسردگی می‌تواند در مردان و زنان تفاوت‌های زیادی داشته باشد.

علت اصلی افسردگی چیست؟

رضا ببری کارشناس روانشناسی و پژوهشگر در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری آنا در مورد افسردگی و علت‌های آن گفت: زندگی مدرن شهری و شرایط اقتصادی اخیر باعث شده تا برخی از شهروندان و هموطنان به شکل وسواس گونه‌ای اسیر گذشته باشند و برای آینده برنامه ریزی کنند تا بتوانند شرایط احتمالی را کنترل کنند درحالی که همین توجه بیش از حد به آینده باعث فراموش کردن لحظات حال و قربانی کردن امروز و البته بروز استرس و اضطراب در آنها شده است.

این متخصص تصریح کرد: از دیدگاه روانشناسان مطرح دنیا آنچه باعث می‌شود آدمی دچار هراس و اضطراب شود، دغدغه‌های بیهوده آینده پر از رمز و راز است، البته آدمی باید برای آینده برنامه ریزی داشته باشد، ولی این بدان معنا نیست که مدام در اضطراب آینده موهوم باشد و حال را از دست بدهد.

وی با بیان اینکه اضطراب، فاصله و شکاف میان حال و آینده است افزود: انسان به این دلیل مضطرب می‌شود که وضعیت موجود را رها می‌کند و درباره آینده و نقش‌های احتمالی که شاید روزی باید ایفا کند به تفکر می‌پردازد، دلهره و مشغولیت در زمینه فعالیت‌های آینده باعث ترس صحنه‌ای می‌شود. ترس صحنه‌ای از توقع و انتظار فرد از اتفاقات بد و ناگوار و نقش‌های آینده او به وجود می‌آید.

علائم افسردگی چیست؟

ببری با اشاره به علائم افسردگی ادامه داد: از علائم افسردگی می‌توان احساس افسردگی در اغلب اوقات روز (علائم جسمی افسردگی)، اشتیاق نداشتن در اغلب فعالیت‌های معمول، از‌ دست‌ دادن وزن یا وزن‌گیری بیش از اندازه، خوابیدن بسیار زیاد یا ناتوانی در خوابیدن، آهسته فکر‌کردن یا حرکت‌کردن، خستگی یا انرژی کم در اغلب روزها، احساس مداوم تنهایی و غم، احساس ناامیدی، احساس گناه یا بی‌ارزشی، فقدان تمرکز یا ناتوانی در تصمیم‌گرفتن، افکار مرتبط با خودآزاری، مرگ و خودکشی را ذکر کرد.

این متخصص با اشاره به روش‌های مختلف درمان افسردگی گفت: ساده‌ترین روش مقابله با افسردگی ورزش کردن است، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ورزش می‌تواند به بهبود خلق‌وخوی شما کمک کند. اگر مدتی است که ورزش نکرده‌اید، هر روز به مدت ۲۰ دقیقه پیاده‌روی را به آرامی شروع کنید.

نقش هورمون در افسردگی زنان

اختلال افسردگی در زنان معمولا در سنین باروری، یعنی از ۲۵ تا ۴۴ سالگی بروز می‌کند. از این رو ممکن است بتوان نوع هورمون‌های جنسیتی را در ابتلا به افسردگی، دخیل دانست. در واقع در تحقیقات علمی نشان داده شده است که هورمون‌های پروژسترون و استروژن، می‌توانند در انتقال دهنده‌های عصبی و سیستم‌های تنظیم‌کننده خلق و خو تاثیر بگذارند.

همچنین بر اساس نتیجه همین تحقیقات مشخص شد که بسیاری از زنان با رسیدن به سنین یائسگی، از خطر افسردگی در امان می‌مانند؛ البته دوره پیش از یائسگی برای برخی از زنان، خطر ابتلا به افسردگی اساسی را افزایش خواهد داد. شاید بتوان بخشی از تفاوت افسردگی در زنان و مردان را، به عملکرد تیروئید و تفاوت‌های جنسی که توسط محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال به وجود می‌آیند، مربوط دانست.

نقش زنان و مردان در میزان افسردگی

نوع نقش‌های اجتماعی زنان و مردان، در ابتلای آنها به افسردگی دخیل هستند. برای مثال، زنان خانه‌دار و مادران عموما نقش خود را بی ارزش می‌بینند. حتی بانوانی که در خارج از منزل به مشاغل مختلف مشغول هستند نیز، دچار تبعیض و نابرابری می‌شوند. از سوی دیگر، اکثر بانوان شاغل، در ایفای نقش به عنوان همسر، مادر و یک بانوی شاغل، با تعارض روبرو می‌شود. تمام این موارد می‌تواند زمینه ابتلا به افسردگی در بانوان را (نسبت به مردان) تقویت کند.

تشخیص بیماری افسردگی در مردان سخت‌تر است؟

مردان در زمان افسردگی احساسشان را سرکوب می‌کنند و غمشان را پنهان می‌کنند، همین امر باعث می‌شود که اعضای خانواده متوجه وجود علائم افسردگی در فرد نشوند و فرد افسرده دیرتر برای تشخیص بیماری به متخصص مراجعه کند و بیماری پیشرفت کند، زنان به خود سرزنشی گرایش دارند و مردان به سرزنش اطرافیانشان. زنان احساس غم، بی‌تفاوتی و بی‌ارزشی می‌کنند و مردان احساس خشم و تحریک پذیری دارند، از سوی دیگر زنان بعد از هر درگیری فاص
Mon étoile: له می‌گیرند ولی مردان درگیری و کشمکش درست می‌کنند.

چرا زنان بیشتر از مردان دچار افسردگی می‌شوند؟

زنان دو برابر مردان در خطر ابتلا به افسردگی قرار دارند. این تفاوت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، که شامل موارد ذیل می‌شود:

تغییرات هورمونی بعد از بلوغ در زنان: قبل از رسیدن به سن بلوغ تفاوت کمتری بین افسردگی دختران و پسران وجود دارد، اما پس از رسیدن به سن بلوغ افسردگی در زنان بیشتر از مردان است. این تفاوت می‌تواند ناشی از تغییرات هورمون‌ها در زنان بعد از بلوغ باشد. افسردگی قبل از قاعدگی، افسردگی پس از زایمان و افسردگی دوران یائسگی به دلیل تغییرات هورمون‌ها در این دوران به وجود می‌آیند.

آسیب پذیری ژنتیکی: داشتن سابقه خانوادگی افسردگی خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهد. با این وجود این آسیب پذیری ژنتیکی زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود در هنگام بروز حوادث استرس زا دچار افسردگی شوند.

تفاوت در ساختار مغز: در زمان رشد مغز در رحم، تفاوت‌های جنسی در مغز رخ می‌دهد. این تفاوت‌ها باعث می‌شود زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به اختلالات خلقی از جمله افسردگی قرار بگیرند.