افزایش اعتبار جهانی ایران با رشد فناوری‌های موشکی و پهپادی

به گزارش خبرنگار گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، اولین همایش ملی علوم و فناوری‌های نوظهورو شالوده شکن در حوزه دفاعی، 27 اردیبهشت در دانشگاه افسری امام علی(ع) برگزار شد.

در ابتدای این مراسم امیر سرتیپ دکتر نوذر نعمتی جانشین و معاون هماهنگ کننده فرمانده نیروی زمینی ارتش و رئیس همایش به همکاری از سوی معاونت‌های عطف ارتش و معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری و دانشگاه‌های مطرح کشور در برگزاری این همایش اشاره کرد و ضمن قدردانی افزود: بدون شک برگزاری چنین برنامه‌ای جز با همکاری و مساعدت دستگاه‌های لازم و اساتید دانشگاه‌های معتبر کشور میسر نمی‌شد. در این راستا هم باید از زحمات فرماندهی محترم نیروی زمینی ارتش که همواره به عنوان چهره‌ای علمی و جهادی از برگزاری این چنین رویدادهای علمی حمایت‌های لازم را داشتند نیز کمال تشکر را کنم.

* تغییر موقعیت جهانی ایران با بومی سازی پهپادی و موشکی

در ادامه این همایش، امیر سرتیپ دکتر کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش ج.ا.ا گفت: زیبنده دانشگاه افسری امام علی(ع) است که این چنین همایشی را برگزار کند و باید از زحمات برگزار کنندگان آن و بویژه رئیس همایش، امیر نعمتی (جانشین نیروی زمینی) از امیر مهدوی (فرمانده دانشگاه) و ر‌وسای عقیدتی و حفاظت و همه کسانی که در برگزاری این همایش نقشی داشتند، تقدیر کنم.

وی به اشارات مستقیم قرآن به نقش حساس علم تاکید کرد و افزود: در قرآن آیه علم الانسان ما لم یعلم به نقش علم اشاره دارد و در آن آمده است که خدای متعال در هر انسانی که آفریده است، علم و نوآوری را در ودیعه نهاده است تا یک روز با علم خودش دنیایی را روشن کند.

وی ادامه داد: در طول قرن‌ها پیشرفت علم را در دنیا می‌بینیم بطوریکه یک روزی بشر برای مسافرت از چهارپایان استفاده می‌کرد ولی الان هواپیما که ساخته علم بشر است توانسته مردم را در کمترین زمان ممکن جابجا کند. افزایش قدرت و اقتدار و تسلط بر دنیا هم نقش دیگری است که علم در حال ایفا است. ساخت ماهواره‌های جدید، ساخت موشک و افزایش توان نظامی تنها بخش‌هایی است که با تکیه بر دانش بومی دانشمندان و پژوهشگران ما توانسته که تسلط و احاطه ما را در معادلات جهانی دگرگون کند و اگر در مسیر رشد انقلاب توانستیم که در جهان قدرت افکنی کنیم، ریشه در علم و دانش ما دارد.

امیر حیدری خاطر نشان کرد: به تازگی و در عملیات وعده صادق که شاهد آن بودیم و سبب شد تا نابودی رژیم صهیونیستی چند قدم جلوتر بیفتد همه به خاطر بالندگی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان ما در عرصه بومی سازی توان ساخت موشک ها و پهپادهایی با هدایت دوربردی برای نقطه زنی در عملیات ها است و این رشد علم سبب شده تا کشورهای منطقه و ابر قدرت جهان حساب ویژه ای را روی ایران باز کنند. در مسیر ارتقای علم نیز سعی کردیم تا بالگردهای پروازی دید در شب را با تکیه بر جهاد علمی تولید کنیم تا در هلیبردهای شبانه نیرو قدرت عملیات داشته باشند.

وی ارسال ۶۰۰ مقاله به دبیرخانه همایش را نشان از رشد و توجه پژوهشگران به علوم جدید دانست و بیان داشت: امروز خط مقدم مبارزه با استکبار، تولید علم و فناوری است و در این مسیر باید سعی کنیم به رشد پایگاه‎‌‎های علمی و فراهم کردن بسترهای رشد دانشمندان و پژوهشگران توجه ویژه‌ای کنیم واگر می‌خواهیم در عرصه جهانی حرفی برای گفتن داشته باشیم باید این مقدمان و زیرساخت‌ها حتما فراهم شود. اگر امروز نوعی از قدرت افکنی علمی را در مذاکرات ۵ به علاوه یک می‌بینیم به این دلیل است که دنیا شکوفایی علم هسته‌ای ما را درک کرده که دیگر به آن‌ها نیازمند نیستیم و مغلوب توان علمی ما شده است که این همان قدرت افکنی علمی به حساب می‌آید.

* تقدیر از 4 کتاب از نگاه اندیشه رهبری

در ادامه  از ۴ عنوان کتاب که محصول 14 پروژه اندیشه‌ای رهبری در حوزه‌های مختلف است تقدیر شد. چکیده مقالات اولین همایش ملی علوم وفناوری‌های نوظهور در حوزه دفاعی، کتاب خلاقیت و نوآوری از منظر تدابیر فرماندهی معظم کل قوا، کتاب منظومه اندیشه دفاعی فرماندهی  معظم کل قوا با محوریت نیروهای مسلح، کتاب منظومه اندیشه‌ای فرماندهی معظم کل قوا با محوریت دفاع مقدس کتاب‌هایی بود که در این همایش رونمایی شد.

همچین از امیر سرتیپ دوم دکتر غلامحسین سلیمانی فرمانده  مرکز بهینه‌سازی و نوسازی نیروی زمینی و سرهنگ دوم افشین محمودوند فرمانده صنایع یا علی نیروی زمینی ارتش به عنوان دو فعال حوزه صنعتی تقدیر شد. تقدیر از ریاست شورای سیاستگذاری همایش و فرمانده نیروی زمینی ارتش از دیگر بخش‌های این همایش بود.

* جنگ‌های هیبریدی محصول فناوری‎‌‌های جدید است

در ادامه این برنامه، مصطفی قربانی رئیس حوزه علوم، تحقیقات و فن آوری موسسه صنایع دفاعی به ارائه طرح جهاد علمی و نحوه توسعه علوم فناوری های نوظهور در حوزه دفاعی پرداخت و گفت: چرخه ایجاد یک دکترین جدید از فناوری نوظهور در کشور ما بسیار تسریع پیدا کرده است و شاهد هستیم که فناوری ها با سرعت زیادی به قابلیت های جدید عملیاتی در می آیند و آینده دنیا در گرو فناوری های نوظهور است. حتی ارزش این علوم جدید هم از نگاه و منظر رهبری دیده می شود بطوریکه ایشان اشاره کردند که عقب ماندن از این علوم به سان عقب ماندن از انقلاب صنعتی است و باید نسبت به آن نگاه جدی داشت.
وی ادامه داد: در کنار ظرفیت های عظیمی که در تحول علم شاهد هستیم اما با خلا نظام نوآوری ملی نیزمواجه هستیم. سهم پژوهش در بودجه در بودجه 1402 مجلس 33 صدم درصد بوده در حالی که در کشور عربستان عدد 3.6 دهم را داریم ویا درکشور اسرائیل این عدد 4.8 دهم است. در دو سه سال اخیر زنگ خطر کاهش یک میلیون ظرفیت رشته های فنی و مهندسی و علوم پایه در دانشگاه های کشور به صدا در آمده است.

وی تصریح کرد: شاهد رشد نزولی جمعیت نخبگان هستیم بطوریکه 58 درصد از دانشجویان ما در مصاحبه ی خود اعلام می کنند که اماده خروج از کشور هستند و زنگ هشدار در نیروی نخبگان ما در صنعت را شاهد هستیم بطوریکه دو خودرو ساز بزرگ کشورمان به سمت بورسیه در مقطع لیسانس روی آوردند که این نشانه برگشت به عقب است.

قربانی با اشاره به اینکه علوم وفنون نوظهور به سرعت در حال توسعه هستند خاطر نشان کرد: بدون شک این علوم نقش حیاتی در صنعت دفاعی، اقتصاد، جامعه و ... دارند و آینده مجموعه نیروهای مسلح در تولید سامانه سلاح های نوظهور در نقطه ای از منطقه قرار گرفته که زمینه اقتدار نظام را مهیا کرده است. کوتاه شدن زمان  تولید علم در مقایسه با گذشته که هر در بازه زمانی 15 ساله اتفاق می افتاد یکی دیگر از ویژگی های علوم جدید است بطوریکه در معاملات جنگ های قره باغ تا اوکراین و غزه شاهد تغییرات برتری در سامانه سلاح ها  محصولات جدید دفاعی بودیم. رشد دوبرابری شاخص علم در فن آوری و تاثیر گذاری آن در عرصه نبرد و سرمایه گذاری کردن کشورها در فن آوری های کوانتوم، فناوری های شناختی و همگرا، فناوری های نوظهور و شالوده شکن و ....باعث شده تا در معادلات جهانی شاهد تغییراتی اساسی باشیم. حتی رواج جنگ های هیبریدی که به نوعی تغییرات اساسی را نسبت به جنگ های سخت گذشته داشته است در ماهیت جنگ های جدید می توان مشاهده کرد.

*تغییر ژئوپلیتیک جهان با گسترش فناوری‌های جدید

میثم فرج الهی (رئیس مرکز طرح های کلان پیشران علمی معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری) دیگر سخنران این همایش بود که سخنرانی خود را با عنوان طرح های راهبردی حوزه نوظهور در کشور  ایراد کرد و گفت: در انقلاب صنعتی اول جامعه نخبگانی دنیا به دنبال آن بودند که  نیازهای اولیه بشر را بر طرف کنند.در انقلاب صنعتی دوم ما شاهد گسترش و توسعه فولاد، راه آهن، تلگراف و در انقلاب صنعتی سوم بحث هوشمندسازی و در انقلاب چهارم شاهد ایجاد هوش مصنوعی هستیم که در ابتدا هدف رفع نیازهای بشر، کاهش قیمت در گام اول مد نظر بوده است اما در گام دوم علم و فناوری در خدمت اقتصاد قرار گرفت و دانشمندن در نظر داشتند تا با تکیه بر این علوم رشد اقتصادی و ثروت آفرینی را ایجاد کنند. اما در سال های اخیر در جهان سرمایه گذاری های چندصد میلیارد دلاری بر روی علوم و فناوری های جدید آدمی را به این نتیجه می رساند که این حوزه حتی فراتر از اقتصاد در دنیا مورد توجه است و الان ملاک اقتدار کشورها به شمار می رود.

 وی ادامه داد: رشد فناوری در جهان به گونه‌ای پیش رفته است که حتی ژئوپلیتیک جهان را هم دستخوش تغییر کرده است و در روابط میان کشورها ما شاهد تغییراتی در معادلات جهانی هستیم. برخی فناوری‌ها هستند که  اگر به موقع وارد آن‌ها نشویم نمی‌توان توقع موفقیت در آن را داشت وبیشتر به عنوان مصرف کننده آن شناخته می‌شویم و راهبری علم  وفناوری را در دست نخواهیم گرفت. یکی از مباحث که در این سال‌ها مورد توجه قرار گرفته است توجه به هوش مصنوعی است که اگر نتوانیم در این زمینه برای رشد آن و از نظر نیروی انسانی و استفاده از فضای کارگاهی سرمایه‌گذاری کنیم نمی‌توان انتظار موفقیت و سردمداری آن را در جهان داشت.

 *فناوری‌های پیشرفته رمز بقا و ماندگاری کشورها است

دیگر سخنران این همایش سرهنگ لطف‌الهی (جانشین معاونت علوم، تحقیقات و فناوری ارتش ج.ا.ا) بود که به موضوع علوم و فناوری‌های نوظهور پرداخت.

وی به بقا و ماندگاری کشورهایی که دارای فناوری‌های پیشرفته هستند اشاره کرد و بیان داشت: در این خصوص ارتش‌های کشور به عنوان هسته اصلی دفاعی کشورها باید با اتکا به فناوری‌های نوین؛ رشد و بقای خود را تضمین کنند. سرعت رشد فناوری‌ها در سال‍‌های اخیر بسیار خیره کننده بوده است و تاثیراتی را بر روی اجتماع و اقتصاد و در نهایت خلق دانش داشته است.

وی ادامه داد: جهشی که در فناوی‌های شالوده شکن داریم جهان را با یک انقلاب فناوری روبرو خواهد کرد و ارتش‌ها هم تحت تاثیر این جهش قرار خواهند گرفت. ویژگی‌های فناوری‌های نوظهور ویژگی‌های مهمی هستند که مهم ترین تاثیر آن در اینده نهفته است و ما نمی‌توانیم درک کنیم که این فناوری‌ها الان به چه صورت است و در آینده مشخص می‌شود. فناوری‌های شالوده شکن پتانسیل تاثیرگذاری را در دنیا دارد و در جنگ روسیه و اکراین می‌بینیم که فناوری در مقابل نفرات پیروز شد و می‌تواند طرف مقابل را زمینگیر کرد. البته این فقط محدود به عرصه نظامی نمی‌شود بلکه در سایر عرصه‌هایی مثل اقتصاد، اجتماع و علوم پایه هم می‌توان شاهد آن بود.

وی به انجام تحقیقات زیادی در فناوری‌های شالوده‌شکن و برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره کرد و گفت: هوش مصنوعی، اکتشاف وبازیافت نفت و گاز پیشرفته، انرژی‌های تجدید پذیر، نفوذ جهانی اینترنت، واقعیت مجازی، چاپگرهای سه بعدی، اینترنت اشیا، ژئومیکس‌ها، ربایتک پیشرفته و... از جمله فناوری‌هایی است که در 2024 معرفی شده است. روند کوتاه مدت میان مدت و بلند مدت برای پیشرفت هر کدام از آن‌ها طرح‌ریزی شده است. همچنین استفاده از هوش مصنوعی در عرصه دفاعی وقتی که در سلاح استفاده می‌شود به کاهش نقش کاربر کمک می‌کند و افزایش و کارآیی در رزم را ایجاد می‌کند و تلفیق میان چابکی و هوشمندی باعث شبکه محوری می‌شود.