اینترنت چه تأثیری بر رفاه دارد؟

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ یک مطالعه جهانی که به مدت ۱۶ سال بر روی ۲.۴ میلیون نفر انجام شد نشان داد که استفاده از اینترنت ممکن است معیار‌های رفاه، مانند رضایت از زندگی و هدفمندی را افزایش دهد. این نتیجه‌گیری، ایدۀ رایج مبنی بر اثرات منفی اینترنت بر رفاه مردم را به چالش می‌کشد. 

قطعه گمشده در پازل رسانه‌های دیجیتال

مارکوس آپل (Markus Appel) روانشناس از دانشگاه وورزبرگ آلمان می‌گوید: «این یک قطعه مهم از پازل استفاده از رسانه‌های دیجیتال و سلامت روان است. اگر استفاده از رسانه‌های اجتماعی و اینترنت و تلفن همراه واقعاً چنین نیروی ویرانگری در جامعه ما باشد باید آن را در چنین مطالعه‌ای می‌دیدیم، اما چنین نشد.»

چنین نگرانی‌هایی معمولاً به رفتار‌های مرتبط با استفاده از رسانه‌های اجتماعی، مانند زورگویی سایبری، اعتیاد به رسانه‌های اجتماعی و مسائل مربوط به تصویر بدن مربوط می‌شوند.

مطالعه درباره اینترنت جهانی نیست

نویسندگان این مطالعه جدید که در ماه می‌گذشته به چاپ رسید، به دنبال آن بودند که در مقایسه با تحقیقات قبلی، تصویری جهانی و جدید از تأثیرات اینترنت به دست آورند.

اندرو پرزیبلسکی (Andrew Przybylski)، محقق دانشگاه آکسفورد که چگونگی تأثیر فناوری بر رفاه را مطالعه می‌کند، در یک نشست مطبوعاتی در ۹ می‌گفت: «اینترنت جهانی است، اما مطالعه در مورد آن جهانی نیست و بیش از ۹۰ درصد مجموعه داده‌ها از تعدادی کشور محدود انگلیسی زبان می‌آیند که عمدتاً در نیمکره شمالی هستند. ضمن آنکه مطالعات قبلی متمرکز بر جوانان بوده است.»

بررسی سطح رضایتمندی با و بدون اینترنت

برای رفع این شکاف تحقیقاتی، پریزبیلسکی و همکارانش داده‌های مربوط به ارتباط دسترسی به اینترنت با هشت معیار رفاه در نظرسنجی جهانی گالوپ را تجزیه‌و‌تحلیل کردند. این داده‌ها به طور سالانه از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۱ از ۱۰۰۰ نفر در رده سنی ۱۵ سال و بالاتر در ۱۶۸ کشور به روش مصاحبه تلفنی یا حضوری جمع‌آوری شد.

محققان، عواملی را که ممکن است بر استفاده از اینترنت و رفاه تأثیر بگذارد، از جمله سطح درآمد، وضعیت شغلی، سطح تحصیلات و مشکلات بهداشتی را کنترل کردند.

این تیم تحقیقاتی دریافت که به طور متوسط، افرادی که به اینترنت دسترسی داشتند، در مقایسه با افرادی که دسترسی به وب نداشتند، در معیار‌های رضایت از زندگی، تجربیات مثبت و رضایت از زندگی اجتماعی خود، ۸ درصد امتیاز بیشتری کسب کردند.

به باور آپل فعالیت‌های آنلاین می‌توانند به افراد کمک کنند چیز‌های جدید بیاموزند و دوست پیدا کنند که اثرات مفید استفاده از اینترنت را افزایش می‌دهد. پرزیبلسکی نیز می‌گوید که تأثیر مثبت آن مشابه مزایای پیاده‌روی در طبیعت است.

رابطه محل زندگی با استفاده از اینترنت

در مطالعه‌ای دیگر زنان ۱۵ تا ۲۴ ساله‌ای که در هفته گذشته از اینترنت استفاده کرده بوند، در مقایسه با افرادی که از وب استفاده نمی‌کردند، به طور متوسط از محل زندگی خود رضایت کمتری داشتند.

پرزیبلسکی در این باره توضیح می‌دهد: این می‌تواند به این دلیل باشد که افرادی که در جامعه خود احساس خوشایندی ندارند، زمان بیشتری را به صورت آنلاین سپری می‌کنند. او افزود که باید مطالعات بیشتری انجام شود تا مشخص شود که آیا ارتباط معنادار و علت و معلولی بین استفاده از اینترنت و رفاه وجود دارد یا خیر.

توبیاس داینلین (Tobias Dienlin) از دیگر محققان این مطالعه گفت: این مطالعه نمی‌تواند به بحث اخیر در مورد مضر بودن یا مضر نبودن استفاده از رسانه‌های اجتماعی کمک کند، یا مثلاً نمی‌تواند تعیین کند که گوشی‌های هوشمند باید در مدارس ممنوع شوند یا خیر. زیرا این مطالعه برای پاسخ به این سؤالات طراحی نشده است. کانال‌ها و استفاده‌های مختلف از اینترنت تأثیرات بسیار متفاوتی بر نتایج رفاه دارند.