۲۲ اردیبهشت در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۲ اردیبهشت برابر ۱۱ می را ورق می‌زنیم.

***

مریم میرزاخانی

۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶، ریاضی‌دان ایرانی و استاد دانشگاه استنفورد به‌دنیا آمد. میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ به‌دلیل کنش‌گری در حوزه «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آن‌ها» برنده مدال فیلدز شد که بالاترین جایزه در ریاضیات است و اغلب از آن به‌عنوان نوبل ریاضی یاد می‌شود. میرزاخانی اولین زن دنیا و اولین ایرانی برنده مدال فیلدز است. حوزه فعالیت پژوهشی این دانشمند ایرانی بر نظریه تایشمولر، هندسه هذلولوی، نظریه ارگودیک و هندسه سیمپلکتیک را شامل می‌شد. میرزاخانی در دوران تحصیل در دبیرستان فرزانگان تهران، برنده مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی در سال‌های ۱۹۹۴ (هنگ‌کنگ) و ۱۹۹۵ (کانادا) شد و در این سال به‌عنوان نخستین دانش‌آموز ایرانی نمره کامل را به دست آورد. او همچنین نخستین دانش آموز ایرانی بود که دو سال متوالی مدال طلا گرفت.

پرویز شهریاری

۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۱ خورشیدی، پرویز شهریاری ریاضی‌دان، مترجم، نویسنده، معلم ریاضیات و روزنامه‌نگار علم درگذشت. او بیش از چهارصد کتاب در موضوعات ریاضیات، تاریخ، فلسفه و ادبیات تلیف و ترجمه کرده و همچنین بیش‌از هزار عنوان مقاله از او در نشریات مختلف منتشر شده است. این ریاضی‌دان زرتشتی در سال ۱۳۸۴ و درحوزه آموزش نوین ریاضی چهره ماندگار ایران شد. شهریاری در گردآوری و تالیف دانش‌نامه ریاضی ایران و فرهنگ ریاضیات مشارکت داشت.

ریچارد فاینمن

۱۱ می ۱۹۱۸ میلادی برابر با ۲۲ اردیبهشت ۱۲۹۷ خورشیدی، ریچارد فیلیپس فاینمن، فیزیک‌دان نظری آمریکایی به‌دنیا آمد. فاینمن را احتمالا می‌توان درخشان‌ترین، تاثیرگذارترین و نمادشکن‌ترین چهره در حوزه فیزیک نظری دوران پس‌از جنگ‌جهانی‌دوم دانست. در سن ۱۵ سالگی، او به حساب دیفرانسیل و انتگرال تسلط یافت و هرچند تمام دوره‌های فیزیک را در موسسه فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی) گذراند اما علاقه مادام‌العمر او به فیزیک زیراتمی بود. سال ۱۹۴۲، او به لس‌آلاموس رفت، جایی‌که هانس بیته، فاینمن ۲۴ ساله را به‌عنوان رهبر گروه بخش نظری تعیین کرد تا روی تخمین مقدار اورانیوم مورد نیاز برای دستیابی به جرم بحرانی برای پروژه منهتن (بمب اتمی) کار کند. پس‌از جنگ، او نمودارهایی معروف به نمودارها فاینمن را توسعه داد که نمادی ساده برای توصیف رفتار پیچیده ذرات زیراتمی بود. سال ۱۹۶۵، فایمن جایزه نوبل فیزیک را به‌طور مشترک با جولیان شوینگر و شین ایچیرو توموناگا برای کار در الکترودینامیک کوانتومی برنده شد.

دوقلوهای سیامی

۱۱ می ۱۸۱۱ میلادی برابر با ۲۲ اردیبهشت ۱۱۹۰ خورشیدی، دوقلوهای سیامی اصلی، چانگ و انج، از والدین چینی در سیام (تایلند امروزی) متولد شدند. پس‌از مهاجرت به ایالات متحده، آنها بونکر را به‌عنوان نام خانوادگی خودشان انتخاب کردند. این دو برادر همسان از ناحیه کمر بار نوار غضروفی به اندازه ۲۰ سانتی‌متر و طول ۱۰ سانتی‌متر به هم وصل بودند. فقط پس‌از مرگ آنها بود که مشخص شد این نوع چسبیدگی می‌توانست به‌راحتی جدا شود. رابرت هانتر، یک تاجر بریتانیایی، آن دو را در سال ۱۸۲۹ کشف کرد و با آنها قرارداد بست تا برای جلب کنجکاوی در یک تور جهانی به نمایش گذاشته شوند. آن دو بعدها تجارت خودشان را راه‌انداختند و شهروند ایالات متحده شدند. ۱۳آوریل ۱۸۴۳، آنها با دو خواهر ازدواج و ۱۰ فرزند بزرگ کردند. به‌دلیل شهرت این دو برادر امروزه اصطلاح «دوقلوهای سیامی» معادل «دوقلوهای به‌هم‌چسبیده» استفاده می‌شود.