من بدترین بازیکن فوتبال جهانم!/ ماجرای عذرخواهی «پرویزخان» از بازیکن یاغی

نیما نادری در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره حضور خود در فیلم سینمایی «پرویزخان» بیان کرد: من پیش از ورود به سینما سال‌ها در تئاتر فعالیت داشتم و علی ثقفی را از پیش می‌شناختم چرا که نویسنده و کارگردان تئاتر بود، اما کار تصویری از او ندیده بودم تا این که برای «پرویزخان» با من تماس گرفت. در جلسه اول فیلمنامه نظرم را جذب کرد؛ چون ساختار درست و خوبی داشت. پس از آن نقش برای من جذاب شد، آن را دوست داشتم و پذیرفتم و کار را شروع کردیم.

وی افزود: فیلمنامه مرا به یاد نمایشنامه کم نظیرِ «دشمن مردم» از «هنریک ایبسن» می‌اندازد. داستان دشمن مردم مفصل است، اما در خلاصه می‌شود گفت دکتر«استوکمان» روبروی تمام افکار پوسیده می‌ایستد تا حقیقتی که به تازگی فهمیده است را عملی کند. همه روبرویش می‌ایستند و او تا جان در بدن دارد برای رسیدن حق به حقدار تلاش می‌کند. «پرویز خان» برای من همان دکتر«استوکمان» است.

«کامیاب» نماد همه بازیکنان مستعفی است

بازیگر نقش «کامیاب» ادامه داد: این کاراکتر و این فیلم تنها مختص به فوتبال و اخلاق فوتبالی نیست، مضمونی جهان شمول است که مفاهیم بسیاری را در بر می‌گیرد؛ پرویزخان در مورد مفاهیم بزرگتر و نه صرف فوتبال صحبت می‌کند و همان اندازه که باید فرهنگیان و سیاستمداران و هنرمندان فیلم را ببینند و به نکات آن توجه کنند؛ فوتبالیست‌ها هم باید آن را تماشا کنند.

وی در توضیح این که شخصیت «کامیاب» نماد کدام بازیکن یا بازیکنان تیم ملی است، گفت: این نقش، در داستان واقعی زندگی پرویز دهداری مابه ازای بیرونی ندارد، اما کنش او که شامل استعفاست جزو بخشی مستند از تاریخ فوتبال ماست که گروهی از بازیکنان آن را در سال ۱۳۶۵ انجام داده اند؛ در نتیجه «کامیاب» مجموع تمام فوتبالیست‌هایی است که در آن برهه زمانی استعفا دادند.

فوتبال برایم هیجان ندارد

نادری تصریح کرد: من در تمام عمرم فقط یک بازی فوتبال را دیده ام و برایم هیجان داشته است و آن هم بازی ایران و استرالیا بود! اساساً فوتبال برایم هیجانی ندارد. با این حال می‌توان گفت در دوره جدید اصولا شخصیت‌های زیادی داریم که شبیه شخصیت «کامیاب» هستند.

بازیگر فیلم سینمایی «پرویزخان» اظهار داشت: کامیاب آینه پرویز دهداری است، یعنی هرچقدر که پرویز دهداری خودرای است و روی اصول خویش ایستاده، به همان اندازه هم کامیاب آدم خودرایی است که می‌خواهد حرف و عقیده اش برای پیروزی تیم ملی را به کرسی بنشاند. تفاوت دو نسل است که  این دو شخصیت را جذاب کرده که یکی جوان است و یکی پیر، اما عین هم رفتار می‌کنند.

نادری در پاسخ به این پرسش که، چون شخصیت کامیاب تخیلی است پس عذرخواهی دهداری از او هم مبنای حقیقی ندارد، گفت: از واقعه حقیقی بی خبرم و نمی‌توانم با اطمینان بگویم، اما در فیلم هم آن عذرخواهی بسیار رندانه است چرا که دهداری می‌داند این آدم رفته است و دیگر بازنمی گردد، اما می‌خواهد به مسئولان بالادستی اش که گفته‌اند باید او را بیاوری بگوید من رفتم، اما او نیامد. پرویز دهداری به خوبی کامیاب را می‌شناسد که از اصول و قاعده اش کوتاه نخواهد آمد.

بدترین فوتبالیست جهانم!

او در توضیح چالش نقش خود بیان کرد: مهمترین چالش نقش کامیاب برایم این بود که بتوانم شوت بزنم، چون من فوتبال بلد نیستم و اعتراف می‌کنم که بدترین بازیکن فوتبال نه درفیلم «پرویزخان» که در جهان هستم و فکر نمی‌کنم کسی بدتر از من بازی کند!

وی افزود: از دنیای فوتبال فقط دیوید بکام در نسل قبلی و کریستین رونالدو در نسل جدید را از جهت خوشتیپی دنبال می‌کردم! فوتبال برایم جذابیت ندارد چرا که ورزشی پرحاشیه‌ای است؛ به خصوص در ایران و این همه حواشی باعث می‌شود که متن را نفهمید و در جریان نباشید که در فرهنگ و اجتماعتان چه می‌گذرد.

جذابیت نقش کامیاب و چالش شوت زدن

نادری در پاسخ به این سوال که ما در فیلم بازی فوتبال خاصی از کامیاب نمی‌بینیم پس چطور چالش شوت زدن داشته است تصریح کرد: هرنقشی که بازی می‌کنم زمانی برای تمرین می‌گذارم و بر این اساس دو ماه قبل از فیلمبرداری از تیم خواستم که تمرین فوتبال کنم. دوستان یک مربی را برای بچه‌ها گذاشته بودند و من هم با اشتیاق به آنان پیوستم و تمرین کردم؛ اگرچه در فیلم چهار صحنه شوت بیشتر از من نمی‌بینید، اما دو ماه و نیم تمرین کردم که پایم با توپ آشنا شود و این دوران بسیار برایم جذاب بود.

بازیگر فیلم سینمایی پرویزخان در توضیح علت جذابیت نقش کامیاب برای خودش گفت: از آنجایی که کامیاب نقشی بود که در مقابل یک پیر رند با دانش و آگاه می‌ایستد برایم بسیار جذاب بود؛ این کاراکتر حقیقت بزرگی را می‌داند که آن پیرمرد با همه دانش و بزرگی که نسبت به فوتبال داشت، چون در آن مستطیل سبز پا نمی‌زد، متوجه آن نمی‌شد و کامیاب این را می‌دانست که بازی هوایی مهمترین نقطه قوت تیم است و از حرفش کوتاه نمی‌آید. 

وی افزود: این آگاهی ای بود که او داشت و پرویز دهداری نمی خواست زیر بارش برود. در پایان هم که دیدید چه شد. پرویزخان در نهایت مجبور شد استراتژی کامیاب را پیاده کند اما‌ چه دیر. شاید اگر زودتر آن استراتژی را پیاده می کرد هم کامیاب در تیم ملی باقی می ماند و هم نتیجه بهتری می گرفت. 

نادری در پاسخ به این پرسش که آیا تغییر تاکتیک بازی در نیمه دوم بازی ایران و کویت در واقعیت از سوی دهداری صورت گرفته است گفت: بله تا جایی که می دانم این گونه بوده است و دهداری در نهایت به این ایده بازمی گردد که بازی باید هوایی باشد.  

نادری یادآور شد: درون‌مایه مهم و ظریف این  فیلم این است که یک جوان چگونه حقیقتی را دیده و به پیرمرد قصه با تمام تجربه اش می گوید و آن پیر نمی پذیرد و قبول نمی کند و درست در زمانی که کوتاه می آید، تیمش برنده می‌شود؟ این سوال مطرح می شود که چرا زودتر به این حرف گوش نشد؟ نکته این است که باید بفهمیم که جوانان حقیقت هایی را می بینند که در صورت بها دادن و توجه می تواند داده قابل اتکا برای مدیران و سیاست گذاران در هر حیطه فرهنگی سیاسی و اجتماعی باشد. آیا پیرهای ما روزی از این قصه پند خواهند گرفت؟ 

هیجان مخاطبان از تماشای «پرویزخان»

نادری در توضیح واکنش های مردمی از تماشای این فیلم بیان کرد: اصولا از فیلم تعریف کردند و زمانی که فیلم را در سالن و با مردم دیدم برایم بسیار جذاب بود که تماشاچی به قدری با قصه همزادپنداری کرده بود که وقتی عابدزاده توپ را می گرفت یا تیم ملی گل می زد مردم در سالن نمایش سوت می‌زدند و جیغ می کشیدند و این نزدیکی مخاطب با فیلم را نشان می داد؛ مردم بسیار لطف داشتند و من هنوز نقدی منفی در این باره نشنیده ام.  

کار سینما روایت دقیق تاریخ نیست

او همچنین در پاسخ به این پرسش که ساخت آثاری از جنس پرویزخان را چطور ارزیابی می کند، گفت: در مدت اکران عمومی فیلم پرویزخان گروهی از بزرگان تاریخ فوتبال ایران به تندی فیلم را مورد عتاب و شماتت قرار دادند که این فیلم حقیقتِ کاملِ ما فوتبالیست ها و آن دوره از تاریخ نیست. باید بگویم که اصولا کار اصلی سینما تعریف کردن نعل به نعل واقعیت تاریخی نیست، بلکه این تاریخ نگاران هستند که این وظیفه مهم را برعهده دارند.  

وی افزود: این فیلم هم در همین منطق می گنجد که پرویز دهداری از جایی به بعد که زندگی اش دراماتیزه می شود تبدیل به شخصیتی می شود که می توانیم از او بیاموزیم و کنش هایش را در زندگی خودمان نقد یا تقلید کنیم تا مسیر موفقیتی که آن آدم رفته را پیش بگیریم و اشتباهاتی که مرتکب شده را تکرار نکنیم.  

نادری در پایان تصریح کرد: جذابیت سینما برای من این است که می تواند در تاریخ واقعی یک ملت دخل و تصرف کند تا پیام های تاریک و روشن دیگری را فرای آن وقایعِ تاریخی به مردم هدیه دهد و از این رهگذر موجب شود تا فرهنگِ یک ملت هرچه بیشتر ارتقا یابد.  

لازم به یادآوری است، فیلم سینمایی «پرویزخان» به نویسندگی و کارگردانی علی ثقفی و تهیه کنندگی عطا پناهی محصول سازمان هنری رسانه ای اوج است که برهه‌ای حساس از زندگی پرویز دهداری را روایت می کند.