سهم ایرانیان از تحصیلات دانشگاهی چقدر است؟/ کانادا رکورد شکست 

خبرگزاری علم و فناوری آنا- نادیا عابد؛ در جدیدترین آمار منتشر شده از کتاب ارتباط صنعت با دانشگاه هابر مناسب نبودن نرخ اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی تاکید شده است؛ عوامل متعددی از جمله بهبود اوضای کساب و کار، کاهش تصدی گری دولت و نهادها، استفاده بهینه از بازار کار و نیاز‌های کشور، مدیریت همکاری‌های بین المللی و بهبود کیفیت نیروی کار دانش آموخته منجربه حل این مشکل خواهد شد.

بهبود کیفیت نیروی کار دانش آموخته از وظایف نظام آموزش عالی کشور بوده و عوامل دیگر نیاز می‌بایست مورد توجه نهاد‌های ذی ربط قرار گرفته و اقدامات مؤثر و مناسب صورت پذیرد. ارتقای کیفیت آموزش، بازنگری برنامه‌های درسی متناسب با نیاز‌های بازار کار، تجهیز آزمایشگاه ها، کارگاه‌ها و سایر فضا‌های یادگیری که به جنبه عمای آموزش مربوط می‌شود، سازماندهی و اجرای مناساب و کارآمد دوره‌های کارآموزی و کارورزی، توسعه و تقویت برگزاری دوره‌های مهارت افزایی و افزایش آموزش‌های آزاد دانشجویان در قالب فرابرنامه‌ای و یاد گیری‌های غیررسمی می‌تواند نقش بسزایی در افزایش مهارت‌های شغلی و حرفه‌ای دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاهی شود. 

نظام آموزش عالی کشور به صورت روزافزون در معرض انتقادات و چالش‌های عدم تعادل بازار کار دانش آموختگان دانشگاهی بوده؛ اگرچه در مورد بخش اعظم متغیر‌های اثرگذار بر آن کنترل و دخالتی از سوی وزارت علوم وجود ندارد. 

آموزش عالی در ایران و جهان

 طی سال‌های گذشته با افزایش تقضا برای فراگیری آموزش‌های دانشگاهی، در راستای ایجاد عدالت اجتماعی و امکان فراگیری آموزش برای متقاضیان و همچنین جلوگیری از خروج آنها از کشور برای ادامه تحصیل و دریافت مدارک دانشگاهی، مراکز آموزش عالی دولتی توسعه و مراکز آموزشی خصوصی و غیردولتی ایجاد شوند. با بررسی روند جمعیتی کشور و عدم توسعه اقتصادی کشور و امکان اشتغال پذیری برای متولدین دهه به روشنی می‌توان دریافت که توسعه آموزش عالی امری اجتناب پذیر بوده است. 

از سوی دیگر از آنجا که امروز نیروی انسانی متخصص مهمترین عنصر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور‌ها محسوب می‌شود، نقش سرمایه انسانی یک کشور در میزان رشد توسعه اقتصادی و اجتماعی آن اهمیت بیش از گذشته یافته است؛ بنابراین سرمایه گذاری در آموزش عالی یکی از اساسی‌ترین راه‌های دستیابی به توسعه اقتصادی و اجتماعی مسوب می‌شود، با توجه به نقش حیاتی آموزش عالی در تربیت نیروی انسانی گسترش آموزش عالی به لحاظ کمی و کیفی در کشور ایران که کشوری در حال توسعه بوده ضروری و اجتناب ناپذیر است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که در دو دهه اخیر امکانات و بودجه‌های دولتی نتوانسته پاسخگویی این ضرورت باشد؛ لذا تاسیس، توسعه و تجهیز دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی خصوصی و غیر دولتی مورد توجه قرار گرفته و رشد چشمگیری نیز داشته اند. 

داشتن تحصیلات دانشگاهی برای هر فرد در سراسر جهان یک امتیاز تلقی می‌شود. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OCED سطح تحصیلات بزرگسالان هر کشور را درصد تحصیل کرده‌های رده سنی ۲۵ تا ۶۴ سال که مدرک دانشگاهی دارند دانسته است، بر اساس این تعریف ۹ کشوری که درصد افراد تحصیل کرده در آنها باالاست، به ترتیب کانادا ۵۶.۲۷ درصد، ژاپن ۵۰/۵۰ درصد، کره جنوبی ۴۶.۸۶  درصد، انگلیس ۴۵.۹۶ درصد، آمریکا ۴۵.۶۷ درصد، استرالیا ۴۳.۷۴ درصد، فنلاند ۴۳.۶۰ درصد، نروژ ۴۳.۰۲ درصد و لوکزامبورگ ۴۲.۸۶ درصد است. این عدد در ایران حدود ۱۴.۴ درصد است که باتوجه به توسعه‌هایی که در دهه‌های گذشته داشته است هنوز فاصله زیادی با کشور‌های دنیا دارد.  

عدم تناسب بین رشته‌های دانشگاهی با خواسته‌ها و نیاز‌های جامعه و عدم ایجاد مهارت‌های خاص در دانشجویان جهت پاسشگویی به تغییرات و نیاز‌های بازار کار از دلایل عمده افزایش نرخ بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی است؛ بر همین اساس، تأکید برساماندهی پیمایش مستمر اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی در اسناد بالادستی بیش از پیش بر اهمیت موضوع افزوده است.