گره تحقق شعار سال ۱۴۰۳ با حیات ۶ اکوسیستم اقتصادی

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ سال ۱۴۰۳ از سوی مقام معظم رهبری به سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری شده و فارغ از اینکه سال‌های گذشته رنگ و لعاب اقتصادی به خود گرفته‌اند و مقام معظم رهبری مبنای اقتصادی به این شعار‌ها داده‌اند، اما یک چیز در این شعار‌ها پررنگ‌تر بوده و آن ضرورت رونق و جهش تولید است.

اینکه چرا سال‌های متمادی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به شعار اقتصادی اختصاص می‌یابد، می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و یکی از دلایل اصلی آن محقق نشدن اهداف اقتصادی مدنظر مقام معظم رهبری است.

دهه ۹۰ ایران به‌لحاظ اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار نداشت، به‌طوری‌که سرمایه‌گذاری داخلی در این دهه منفی بود و رشد اقتصادی هم به صفر رسیده بود، اما از دهه ۱۴۰۰ به بعد ۴.۲ دهم درصد شد و سرمایه‌گذاری داخلی هم به ۳.۳ دهم درصد نزدیک شد.

با توجه به این شرایط باید روی ۶ اکوسیستم برای تحقق شعار سال کار کرد که همگی این اکوسیستم‌ها رگ حیات اقتصادی کشور را تشکیل می‌دهند و هرکدام بدون دیگری توان فعالیت نخواهند داشت.

خبرنگار آنا درراستای بررسی شعار سال ۱۴۰۳ (جهش تولید با مشارکت مردم) و لزوم تحقق ۶ اکوسیستم اقتصادی برای بهبود شرایط اقتصادی کشور گفت‌و‌گویی را با عباس علوی‌راد عضو انجمن اقتصاددانان ایران، رئیس میز اقتصادی مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد ترتیب داده است.

مقایسه رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری داخلی دهه 90 و 1400

علوی‌راد با بیان اینکه رشد اقتصادی ایران در دهه ۹۰ نزدیک صفر بود، اظهار کرد: سرمایه‌گذاری داخلی هم در دهه ۹۰ منفی شده بود، اما رشد منفی و صفر درصدی سرمایه‌گذاری داخلی و اقتصادی از سال ۱۴۰۰ به بعد ترمیم شد.

وی اضافه کرد: براساس ارقام بانک مرکزی میانگین رشد اقتصادی از دهه ۱۴۰۰ به بعد (من‌های سال ۱۴۰۲ که ۴.۵ درصد بود) ۴.۲ دهم درصد است، از سویی میانگین رشد سرمایه‌گذاری هم به ۳.۳ دهم درصد رسیده و از حالت منفی خارج شده است.

عضو انجمن اقتصاددانان ایران عنوان کرد: اما همه می‌دانیم که درآمد سرانه واقعی ایران در دهه ۹۰ به پایین‌ترین سطح خود رسیده بود و بخشی از این شکایت و مطالبه مردم ایران برای افزایش رفاه را حتماً دریچه افزایش تولید و بالارفتن درآمد سرانه مشاهده کنیم.

علوی‌راد یادآور شد: بنابراین براساس این ضرورت‌ها و به‌دلیل اینکه امسال نخستین سال برنامه هفتم توسعه است و هدف‌گذاری برنامه توسعه هم برای طول سال‌های این برنامه روی ۸ درصد قرار داده شده، به نظر می‌رسد این میزان سرمایه‌گذاری داخلی (هرچند که روند مثبت شده) کفاف رشد ۸ درصدی برنامه هفتم توسعه را نخواهد داد.

رئیس میز اقتصادی مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور متذکر شد: مقام معظم رهبری حکیمانه و به‌درستی هم جهش تولید را مطرح کردند تا جبران دهه ۹۰ باشد و آن خلأ‌ها را بپوشاند و از سویی سوخت و ساز رشد اقتصادی ۸ درصدی که در حال جهش خواهد بود قید بسیار ضروری دارد و آن هم مشارکت مردم است که معظم‌له در شعار سال مطرح کردند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد تأکید کرد: بنابراین این ضرورت‌ها باید برای مردم تبیین شود که منافع تحقق نامگذاری شعار سال ۱۴۰۳ بدون تردید تمامی لایه‌های جامعه ایران را پوشش می‌دهد و اگر بتوانیم از ظرفیت‌های بالقوه مردمی و اقتصادی ایران استفاده کنیم، خواهیم توانست همه را در این منافع شریک کنیم.

نظام پایش قابل قبول برای تحقق شعار سال

عضو انجمن اقتصاددانان ایران عنوان کرد: از سویی به‌لحاظ عملیاتی توقع مقام معظم رهبری دررابطه با شعار‌های سال این است که نظام پایش قابل قبولی باشد تا بتوان به این شیوه عملکرد‌ها را ارزیابی کرد.

علوی‌راد افزود: تصور می‌کنم که باید برای تحقق شعار سال روی ۶ اکوسیستم کار کنیم و می‌پذیریم که کشور درگیری مسئله تحریم‌هاست و همه ملاحظات و مفروضات شرایط فعلی اقتصاد ایران را اگر درنظر بگیریم، درصورتی که این ۶ اکوسیستم را بهبود بخشیم می‌توانیم در پایان سال‌جاری عملکرد قابل قبولی خواهیم داشت.

وی خاطرنشان کرد: اکوسیستم نخست و مهم‌ترین آن محیط کسب و کار ایران است که باید بهبود پیدا کرده و روی آن کار شود، دومین اکوسیستم موضوع تعاونی و ظرفیت‌های برجای مانده‌ای است که براساس اصل ۴۴ قانون اساسی و سایر اسناد قابل پیگیری است.

عضو انجمن اقتصاددانان ایران، سومین اکوسیستمی که برای تحقق شعار سال ۱۴۰۳ باید مدنظر قرار بگیرد را بازار کار ایران عنوان کرد و توضیح داد: متأسفانه نرخ مشارکت در بازار هنوز به دوران قبل از کرونا بازنگشته است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد تشریح کرد: اکوسیستم چهارم روی نوآوری می‌چرخد؛ به‌خصوص حرکت‌هایی که در شرکت‌های دانش‌بنیان آغاز شده و اکوسیستم پنجم هم روی سیستم مالی ایران متمرکز شده تا فعالیت‌های اقتصادی ایران تأمین مالی شود.

علوی‌راد اضافه کرد: در نهایت به اکوسیستم نهادی می‌رسیم که نهاد‌ها و دستگاه‌های اجرایی باید برای رفع موانع تولید از ظرفیت‌های خود استفاده کنند تا موانع پیش روی تولید برداشته شود.

رئیس میز اقتصادی مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور متذکر شد: در این راستا ۱۰۰ شاخص ارزیابی عملکرد وجود دارد که می‌تواند در پایان سال ۱۴۰۳ بررسی‌ها را پیرامون عملکرد اقتصادی ایران براساس ۶ اکوسیستم داشته باشد.