نظامی؛ واضع واژگان جدید در زبان و ادب فارسی

 به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، در سومین دوره از فعالیت ستاد ملی بزرگداشت حکیم نظامی شاعر بزرگ پارسی‌گوی قرن ششم هجری، آیین گشایش هفته گرامیداشت این حکیم از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، دوشنبه چهاردهم اسفندماه با حضور جمع زیادی از استادان، پژوهشگران و فعالان عرصه فرهنگ و هنر در تالار اجتماعات شهید مطهری (ره) انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در ابتدای این آیین، طی سخنانی گفت: حکیم نظامی و اندیشه‌های رفیع او بسیار مهم و قابل توجه است. با اینکه «پنج گنج» او و داستان‌ها و روایت‌های جذاب و خواندنی‌اش میان ایرانیان شناحته شده است، با این وصف، شخصیت و سلوک وی چندان شناخته شده نیست. از این رو از دو سال پیش با تأسیس ستاد ملی بزرگداشت حکیم نظامی بر آن شدیم تا با ساماندهی رویدا‌دها و فعالیت‌های فرهنگی و هنری، میراث عظیم این حکیم گرانقدر را به ایرانیان و جهانیان، بیشتر و بهتر معرفی نماییم.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در کنار پاسداشت حکیم نظامی، بزرگان بسیار دیگری، چون حافظ، سهروردی، مولانا و ابن سینا نیز به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی مورد تجلیل و پاسداشت قرار گرفته‌اند با این توضیح که بزرگداشت این چهره‌ها از یک روز به یک هفته تسری پیدا کرده است.

شالویی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با قدمتی بالغ بر ۱۰۲ سال، ضمن گرامیداشت مفاخر و مشاهیر ایران از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، در ساخت و مرمت مقابر و آرامگاه‌های مفاخر نیز نقش مؤثری داشته است. امروز پس از گذشت چنددهه از پیروزی انقلاب اسلامی، این مهم با تأکید رئیس محترم جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بار دیگر برعهده این نهاد باسابقه فرهنگی کشور قرار گرفته و از ابتدای امسال، ساخت، مرمت یا بازسازی آرامگاه چندین چهره برجسته فرهنگی، هنری، حکمی و عرفانی ایران و جهان پارسی زبان در دستور کار انجمن قرار گرفته است.

رئیس ستاد ملی بزرگداشت حکیم نظامی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: درباب گرامیداشت و پاسداشت حکیم نظامی، از ۱۴ تا ۲۰ اسفندماه رویداد‌های مختلف فرهنگی و هنری در تهران، استان‌ها و در نمایندگی‌های فرهنگی ایران در خارج از کشور برگزار خواهد شد. امسال، اقدامات هنری، خاصه در بخش هنر‌های تجسمی، نمایشی و موسیقایی از سال‌های گذشته پررنگ‌تر و گسترده‌تر خواهد بود.

شالویی در پایان گفت: امسال معاونت‌ها و سازمان‌های مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگستان هنر، اصحاب رسانه‌های مکتوب و الکترونیکی، شهرداری تهران، سازمان زیباسازی شهر تهران، شرکت متروی تهران، سازمان اتوبوسرانی تهران، مدیریت فرودگاه‌های مهرآباد و امام خمینی (ره) و بسیاری از نهاد‌ها و موسسات فرهنگی و هنری کشور همکاری ویژه‌ای با ستاد بزرگداشت حکیم نظامی مبذول داشته اند.

در ادامه این رویداد، دکتر غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی سخنرانی کرد. او در آغاز سخنان خود گفت: حکیم نظامی یکی از پنج قله رفیع زبان و ادب فارسی است. حافظ، مولانا، فردوسی، سعدی و نظامی پنج شاعر بزرگی‌اند که در میان انبوهی از شاعران ایرانی بیشتر درخشیده اند.

او در ادامه گفت: در میان شاعران بزرگ ایرانی تنها چند تن هستند که عنوان «حکیم» نیز دارند، که از جمله آنان، حکیم نظامی و حکیم فردوسی است. بیشتر اشعار فردوسی جنبه حماسی دارد و اکثر سروده‌های نظامی نیز عاشقانه است. با این وصف هر دو نفر با لقب «حکیم» نامیده می‌شوند. یقینا این اطلاق، نشان از جامعیت اندیشه و دانش این دو شخصیت برجسته ایرانی دارد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: از جمله خصوصیات نظامی، جامعیت زبانی اوست. نظامی در زبان اسلوب خاصی دارد. زبان او نرم و روان و حاوی موسیقی‌ای دلپذیر است تا جایی که شاعران دیگر در این امر به پای او نمی‌رسند.

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: حکیم نظامی دارای اندیشه‌ای لطیف، زبانی نرم و روان و به عبارتی سهل و ممتنع است. او از آثار شاعران پیش از خود خاصه شاهنامه فردوسی، حدیقه سنایی، ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی و... تأثیر پذیرفته و از هنر‌های او ترکیب‌سازی و توانمندسازی زبان فارسی است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تأکید کرد: حکیم نظامی، واژگان نویی وضع کرده است که نظامی‌پژوهان این واژه‌ها را استخراج کرده و در اختیار واژه‌گزینان قرار داده‌اند. کسانی که واژگان حکیم نظامی را مورد مداقه قرار دهند، قطعا به قدرت زبان فارسی در تولید واژه‌های نو و جدید پی خواهند برد.

در بخش‌های دیگر این آیین، برنامه‌های متنوع موسیقایی با اجرای فاضل جمشیدی و نظامی‌خوانی با خوانش محمدرضا طاهری برای حاضران اجرا شد.