۳ دی در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تأثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز سوم دی برابر با ۲۴ دسامبر را ورق می‌زنیم.

****

عباس سحاب

۲۴ دسامبر ۱۹۲۱ میلادی برابر با ۳ دی ۱۳۰۰ خورشیدی، عباس سحاب، جغرافی‌دان و نقشه‌نگار (کارتوگراف) برجسته ایرانی به‌دنیا آمد. او را به‌عنوان بنیان‌گذار دانش نقشه‌نگاری به شیوه نوین در ایران می‌شناسند. عباس سحاب همچنین بنیان‌گذار موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب است. سحاب به‌دلیل علاقه بسیار به دانش جغرافیا در سال ۱۳۱۵ به همراه پدرش نخستین موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی خصوصی ایران را بنا گذاشت. او برای تهیه نقشه‌های مناطق گوناگون ایران به بیش‌از ۳۰هزار شهر و روستا سفر کرد و سال ۱۳۳۴ با همکاری موسسه کلمبوس آلمان، نخستین کره جغرافیایی را به خط و زبان فارسی تولید کرد.

عباس سحاب مولف، نقشه‌نگار و ناشر صدها اطلس و نقشه جغرافیایی از شهرها و استان‌های ایران، کشورهای خاورمیانه، خلیج فارس و قلمروهای تاریخی ایران است. او با ابداع سبکی نوین در طراحی و ترسیم نقشه‌های جغرافیایی به‌عنوان یکی از نقشه‌نگاران صاحب سبک در دنیا مطرح شد.

پزشکی هسته‌ای

۲۴ دسامبر ۱۹۳۶ میلادی برابر ۳ دی ۱۳۱۵ خورشیدی، اولین داروی ایزوتوپ رادیواکتیو در برکلی کالیفرنیا توسعه داده شد. در این‌زمان، ارنست لارنس، مخترع سیکلوترون، امکان استفاده از ایزوتوپ‌های هسته‌ای را برای مصارف پزشکی تشخیص داد و برادرش جان را متقاعد کرد که به آزمایشگاه برکلی بپیوندد. جان لارنس آزمایشگاه دانر را حدود سال ۱۹۳۶ تاسیس کرد.

او با درمان یک زن ۲۸ ساله مبتلا به لوسمی مزمن، یک ایزوتوپ رادیواکتیو فسفر-۳۲ را که به‌طور مصنوعی در یک سیکلوترون ۳۷ اینچی تولید شده بود، تجویز کرد. این اولین‌بار بود که یک ایزوتوپ رادیواکتیو در درمان یک بیماری انسانی استفاده شد و به‌این‌ترتیب، کار طولانی مدت جان لارنس آغاز شد تاجایی‌که امروزه، او را به‌عنوان پدر پزشکی هسته‌ای می‌شناسند و آزمایشگاه او زادگاه این رشته محسوب می‌شود.

گرانیت مصنوعی

 ۲۴ دسامبر ۱۹۲۳ میلادی برابر با ۳ دی ۱۳۰۲ خورشیدی، مجله تایم فرآیندی را توصیف کرد که با استفاده از گرما و فشار شدید می‌توانست گرانیت و یشم را به‌طور مصنوعی ظرف چند ساعت در آزمایشگاه ژئوفیزیک موسسه کارنگی واشنگتن دی‌سی بسازد. در این فرآیند، موادمعدنی خام داخل کوره الکتریکی کوچک تا دمای ۲۵۰۰درجه فارنهایت تحت فشاری که به‌تدریج تا ۲۰۰هزار پوند بر اینچ مربع افزایش می‌یابد گرم می‌شود. فشار شدید همچنین می‌تواند آب را به سنگ تزریق کند و در نتیجه حالتی نرم و ژلاتینی به‌وجود آورد.

کاسینی کاوشگر فضایی هویگنس را آزاد کرد

۲۴ دسامبر ۲۰۰۴ میلادی برابر با ۳ دی ۱۳۸۳ میلادی، کاوشگر هویگنس یک فرود ۲۲ روزه به‌سمت بزرگ‌ترین قمر زحل، تایتان را آغاز کرد. این کاوشگر به‌عنوان بخشی از فضاپیمای کاسینی در سال ۱۹۹۷ پرتاب شد و این دو باهم در ژوئن ۲۰۰۴ وارد مدار زحل شدند. با همگرایی مسیرهای فضاپیما و تایتان، کاسینی کاوشگر هویگنس را به بیرون پرتاب کرد و آن را در مسیری ۲۲ روزه به سمت قمر پوشیده از ابر زحل قرار داد. هویگنس در ۱۴ ژانویه ۲۰۰۵ بر تایتان فرود آمد و عکس‌هایی از سطح این قمر فرستاد. ماموریت کاسینی-هویگنس برای مطالعه زحل و ۳۳ قمر شناخته‌شده آن حاصل همکاری بزرگی میان ناسا، سازمان فضایی اروپا و برنامه فضایی ایتالیا با هزینه‌ای بالغ بر ۳.۳میلیارد دلار بود.