تلاش‌ یک ماما برای پیشگیری از سقط جنین در قاب مستند/ پدر و مادرانی که قاتل می‌شوند

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، ونوس بهنود ـ خبر بارداری برای برخی مادران خوشایند نیست. آمار‌ها از سقط سالانه حدود ۳۰۰ هزار جنین در کشور می‌گوید. آیا پدر و مادر می‌توانند قاتل باشند؟

مستند «نفس» به کارگردانی علیرضا باغشنی در شهر کوچک نیشابور از فاجعه‌ای بزرگ پرده برداشته است. آمار قابل توجه سقط جنین که به خواست خود پدر و مادر‌ها انجام می‌شود. این مستند در هفدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت به نمایش درآمد.

پزشک ماما شخصیت اصلی داستان در مطب خود با خواسته تلخی از سوی بیماران مواجه می‌شود. «خانم دکتر می‌خوام بندازمش.» در بخشی از فیلم می‌گوید تصور برخی این است که جنین یک تکه گوشت است؛ اما این تکه گوشت قرار است به یک انسان تبدیل شود. هربار که جنینی سقط می‌شود، درد وجودم را می‌گیرد. گویی تمام درد مردن آن جنین را لمس می‌کنم.

هرچند سقط جنین به دلیل مشکلات سلامت جنین یا مادر در شرایطی قابل انجام است؛ اما آمار‌هایی که در مستند نیز اشاره می‌شود، نشان می‌دهد بیشتر مواقع در وضعیتی انجام می‌شود که مادر و فرزند هر دو سالم هستند.

نان خوردن از مسیر سقط جنین

مستند نفس به تلاش‌های ماما برای جلوگیری از سقط جنین زنان اشاره دارد. ماما می‌گوید: «ازشان می‌پرسم این یکی بچه‌ات را حاضری خفه کنی؟ سقط مثل این است که بچه خودت را خفه کنی.»

یک تعداد از قِبَل همین سقط‌ها به دلیل بازار داغی که دارد، نان می‌خورند. با تجویز یا فروش دارو تا انجام عمل‌های جراحی خطرناک که نمونه‌هایی دیده شده که مادر را به کشتن داده است.

یک تعداد از پزشکان زن حتی با این افراد همکاری دارند و به اصطلاح مریض می‌فرستند سراغشان و در نهایت پولی این وسط رد و بدل می‌شود و آماری وحشت‌زا به ثبت می‌رسد.

از مشکلات اقتصادی تا باور‌های غلط

اما چرا مادری حاضر به سقط می‌شود؟ در مستند نفس گوشه‌هایی از مشکلات عیان شده است. زمانی که ماما از آن‌ها علت را می‌پرسد، گاهی مخاطب به مادر حق هم می‌دهد. مالک گفته است اگر باز بچه بیاورند، خانه را باید تخلیه کنند. شوهرش راضی نیست بچه دیگری داشته باشند. دو ماه است عقد کرده‌اند و رسوا می‌شود. و....

پزشک ماما در جلسه‌ای با مسئولان شهرستان نیشابور از آن‌ها استمداد می‌خواهد. می‌گوید چرا فرهنگ سازی نکنیم تا مادران خود به خاطر انسانیت از سقط جنین خودداری کنند. حتی سراغ خانم‌های جلسه‌ای هم می‌رود و از آن‌ها می‌خواهد در جمع‌های زنانه فرهنگ سازی کنند که کسی که تازه عقد کرده نباید بچه دار شدنش ایراد محسوب شود.

در عین حال که ماما می‌کوشد گرهی از مشکلات مادران باردار بگشاید؛ اما دو دست بیشتر ندارد و سقط جنین در سطح کشور آمار قابل توجهی را نشان می‌دهد.

مراقبت بهتر بود یا کشتن

فیلم «نفس» در مورد مؤسسه‌ای به همین نام با هدف حمایت مادران باردار و ممانعت از سقط جنین است که توانسته ۳۰۰ مورد را منع کند. خوشحالی پزشک ماما، شخصیت اصلی داستان زمانی است که همان نوزادانی که قرار بود سقط شوند را در آغوش می‌گیرد. زمانی خود او می‌خواسته یکی از فرزندانش را سقط کند؛ اما بعد منصرف شده است و حالا می‌گوید همان پسرم بیشتر از دو فرزند دیگرم به من کمک می‌کند.

مخاطب می‌پرسد به جای اصرار به نگه‌داری جنین، مراقبت و آموزش زوجین بهتر نبود؟ بسترسازی برای فرزندآوری بهتر نبود؟ و این همه اصرار برای نگه‌داری جنین هرچند به‌جا؛ اما در شرایطی که خانواده قادر به تامین مخارج او نیست آیا حل مشکل از میانه راه نیست؟

نفس در  زمان ۵۵ دقیقه‌ای خود به یکی از معضلات اجتماعی اشاره کرده است. راهکار، اما نه. راهکاری نداریم جز اینکه به خاطر انسانیت و یا عذاب وجدان فرزند خود را حفظ کنیم. اگر مسئولان این فیلم را ببینند چه نظری خواهند داشت و آیا می‌توان امیدوار بود برای بهداشت مادر و فرزند برنامه‌های فعلی بازنگری شود؟

به گزارش آنا، هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم ۲۷ آذر تا ۲ دی ۱۴۰۲ در پردیس چارسو برگزار می شود.