شکست طلسم واگذاری سرخابی‌ها بدون دستاورد خصوصی‌سازی
گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ ۲۵ آذر ۱۳۹۷ مسعود سلطانی‌فر وزیر وقت ورزش و جوانان اعلام کرد که پیشنهاد این وزارتخانه مبنی بر واگذاری دو شرکت استقلال و پرسپولیس بعد از طی کردن مراحل کارشناسی در کمیسیون اقتصادی در هیئت دولت به تصویب رسید.
در این میان اواخر دی ۱۳۹۹ او در ارتباط با خصوصی‌سازی این دو تیم گفت: «افزایش سرمایه دو باشگاه مدنظر قرار گرفته است و باید بدانیم که سرمایه یکی از این باشگاه‌ها، یک و دیگری ۱۰ میلیون تومان بود، اما هم اکنون سرمایه یک باشگاه به ۷۰۱ میلیارد و سرمایه دیگری به ۷۱۰ میلیارد تومان افزایش یافته است. همچنین تمامی گزارش‌های مالی و حسابرسی‌ها به‌صورت دقیق از سوی سازمان مستقل حسابرسی ایران مدنظر قرار گرفته است و منتظر تصمیم شورای پذیرش در این رابطه خواهیم بود.»
با این وجود، اما در روز‌های پایانی سال ۹۷ سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد: این دو باشگاه توسط کارشناسان قیمت‌گذاری شده و قرار است در اولین فرصت در سال ٩٨ جلسه هیئت واگذاری برگزار و این قیمت در این جلسه تأیید یا رد شود. در این رابطه رئیس وقت سازمان خصوصی‌سازی هم گفت: مقدمات واگذاری این دو باشگاه هنوز فراهم نشده است و مشغول آماده‌سازی این دو باشگاه برای واگذاری هستیم و در نهایت ۱۱ شهریور۹۸ وزیر ورزش و جوانان با اشاره به برگزاری نشست تخصصی با کمیسیون اصل ۴۴ درباره واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، تأکید کرد: با توجه به فراهم نبودن شرایط و تفاهم با مجلس و نهاد‌های نظارتی، این واگذاری حداکثر تا پایان سال ۹۸ به تعویق افتاده است.
معضل ادامه‌دار مالکیت مشترک و دولتی بودن این دو باشگاه
زمزمه‌های واگذاری سرخابی‌ها تا پایان سال ۹۸ هم محقق نشد و مالکیت مشترک و دولتی بودن این دو باشگاه سبب شد تا مجوز حرفه‌ای سرخابی‌ها برای حضور در لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۲۲ صادر نشود تا اینکه سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان در اسفند ۱۴۰۰ طلسم واگذاری سرخابی‌های پایتخت شکسته، نماد معاملاتی «استقلال» و «پرسپولیس» در تابلوی نارنجی بازار پایه فرابورس ایران درج و این دو باشگاه در روز یکشنبه ۱۵ اسفند 1400 واگذار شدند.
بر این اساس ۱۰ درصد از سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در قالب صرف سهام و مشارکت مردم در افزایش سرمایه در بازار پایه فرابورس عرضه و بعد از این مرحله ۵ درصد دیگر از سهام هریک از این دو باشگاه به پیشکسوتان و هواداران واگذار شد.
در این میان قرار بود مزایده بلوک‌های ۵۱ درصدی سهام دو باشگاه پرسپولیس و استقلال به ترتیب روز‌های ۷ و ۱۰ اسفند ۱۴۰۱ انجام شود، اما براساس اعلام حسین قربان زاده، رئیس سابق سازمان خصوصی‌سازی: «سرخابی‌ها خریدار نداشتند.»
تاکنون در ایران خصوصی‌سازی واقعی انجام نشده
بر اساس این گزارش؛ در روز‌های اخیر زمزمه‌هایی به گوش رسیده که شستا برای خرید پرسپولیس و شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس برای خرید استقلال پیشگام شده‌اند.
نکته جالب توجه اینجاست که تاکنون در ایران خصوصی‌سازی واقعی انجام نشده است و در ظاهر شرکت‌ها خصوصی شده‌اند؛ اما همیشه در باطن خصولتی بوده‌اند و به نحوی دولت حضور خود را حفظ می‌کند و در شرایطی که کنفدراسیون فوتبال آسیا روی بحث مالکیت مشترک این دو باشگاه دست گذاشته تا مجوز حرفه‌ای را برای آن‌ها صادر کنند، محقق نشدن خصوصی‌سازی واقعی برای سرخابی‌های پایتخت شاید حتی مشکل ساز هم شود.
این شیوه درست نیست
در همین رابطه فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی آنا گفت: معنای واقعی خصوصی‌سازی ایجاد بستری برای انجام فرآیند خصوصی‌سازی یعنی کاهش تصدی گری دولت و استفاده از منابع و دارایی‌ها است، اگر خصوصی سازی را به این شکل در دستور کار قرار دهند، نگهداری مدیریتی سهام شرکت‌ها و یا املاک و اموال خصوصی سازی می‌شود؛ اما اگر به طور مستقیم و غیر مستقیم جای خود را تغییر دهند، هیچ دستاوردی در این زمینه محسوب نمی‌شود و مانند زمانی که سهام شرکت‌های خودروساز را به شرکت‌های تعاونی زیرمجموعه یا شرکت‌های تودلی خودشان واگذار کردند، ناموفق خواهد بود؛ بنابراین تجربه گذشته نشان داده این روند مناسب نیست و خواسته‌های اصل ۴۴ قانون اساسی را تا حدود زیادی مخدوش کرده و می‌کند.
وی ادامه داد: بنابراین شستا یا هر متقاضی دیگری که نسبتی با دولت داشته باشد چه به طور مستقیم و چه غیر مستقیم باعث می‌شود هدف نهایی و فلسفه خصوصی‌سازی انجام نشده و صرفاً استفاده از منابع سرمایه‌گذاران تلقی می‌شود مثلاً یکی از صندوق‌های تأمین اجتماعی متعلق به اموال تک تک بیمه شده‌هاست، ولی وزارت رفاه مدیریت آن را برعهده دارد یا مورد دیگر اینکه کسی شستا را شرکت غیردولتی نمی‌بیند؛ تمام اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل این شرکت را وزرات رفاه و سازمان تأمین اجتماعی تعیین می‌کنند، ولی چون وارد بورس شده، می‌گویند شرکت خصوصی است؛ بنابراین در این مسائل مغالطه می‌شود.
ضرورت مزایده برای واگذاری باشگاه‌ها
این کارشناس بازار سرمایه افزود: ضرورت دارد برای واگذاری باشگاه‌ها مزایده بگذارند و بگویند هر شخصی بدون در نظر گرفتن اولویت‌های تمکن مالی و سایر اولویت‌ها می‌تواند متقاضی باشد و قابلیت حضور و رقابت در این عرصه را داشته باشند نه اینکه از قبل یک نفر بیاید و بگوید برای این کار سرمایه و قصد خریداری دارم. درمجموع تا زمانی که فضای رقابتی برای بخش خصوصی برای حضور در این عرصه‌ها نباشد، خصوصی سازی را غیر کارا می‌بینم و البته شکست طلسم واگذاری سرخابی‌ها آن هم بعد از گذشت این همه وقت، بدون هیچ دستاوردی در خصوصی‌سازی رقم خواهد خورد.
انتهای پیام/