افزایش ماندگاری محصولات غذایی با ساخت پلاسمای سرد

محسن چراغی زاده، پژوهشگر مرکز تحقیقات مهندسی پیشرفته و نانو مواد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در گفت‌وگو با خبرنگار علم‌و فناوری آنا گفت:
تیم تحقیقاتی این مجموعه به منظور رفع نیاز تحقیقاتی خود موفق به ساخت دستگاه ثبت جریان الکتریکی، دستگاه مشخصه یابی پارامتر‌های سلول خورشیدی، سیستم چند منظوره خلأ،   دستگاه گسیل میدان الکترون و ترموکنترلر  PID به همراه هیتر شده است.

وی افزود: دستگاه ثبت جریان الکتریکی، قابلیت اندازه گیری جریان در بازه صفر تا ۲۰۰ میکرومتر در ولتاژ کاری صفر تا پنج هزار ولت،   ذخیره اطلاعات ثبت شده در بازه‌های زمانی مختلف، اتصال به کامپیوتر از طریق پورت USB و  ذخیره اطلاعات به روی حافظه میکرو SD دارد.

وی تصریح کرد: دستگاه مشخصه یابی پارامتر‌های سلول خورشیدی نیز  قابلیت اندازه گیری جریان در محدوده مثبت و منفی میلی آمپر تا مثبت و منفی یک میکروآمپر و  قابلیت اتصال به کامپیوتر از طریق پورت USB و ذخیره اطلاعات به روی میکرو SD دارد.

وی خاطرنشان کرد: سیستم چند منظوره خلأ نیز به عنوان سیستم تست حسگر‌های گازی و نوری کارایی دارد. امکان انجام آزمایش‌های مختلف تحت اتمسفر دلخواه و حرارت دهی نمونه تا دمای ۵۰۰ سانتی گراد با دقت یک درجه از دیگر قابلیت‌های این سیستم است.
این پژوهشگر گفت: دستگاه ترموکنترلر نیز توانایی و کنترل دما در محدوده دمایی ۲۵ تا ۵۰۰ درجه سانتی گراد دارد. همچنین پایه ویژه نگهدارنده جهت نمونه‌های مختلف دارد و دارای پراب‌های اندازه گیری جهت دما و مقاومت است. در سیستم‌های مختلف پژوهشی مختلف نیز  می‌تواند استفاده شود.

چراغی زاده افزود: دستگاه گسیل میدانی الکترون نیز توانایی اندازه گیری مشخصه‌های گسیل میدانی لایه‌های نانو ساختار دارد. امکان جابه جایی نمونه و تصویرسازی گسیل الکترون، منحنی‌های ولتاژ- جریان و جریان- زمان نیز از دیگر کاربرد‌های آن است.

وی بیان کرد: اخیرا نیز دستگاه سیستم پلاسمای سرد را ساخته ایم. این دستگاه قابلیت تولید پلاسما با کمک هوا و سایر گاز‌ها را دارد. قابلیت نقل و انتقال و کوچک بودن، کاربری ساده و آسان، کارکرد پایا و پیوسته، ایمنی بالا و مصرف انرژی کم، امکان تغییر ولتاژ و فرکانس پلاسمای تولیدی نیز از دیگر خصوصیات آن است.

وی به کاربرد‌های این دستگاه اشاره کرد و در این خصوص به آنا گفت: این دستگاه تیمار سطوح مختلف (پلیمر، پارچه، فلز، شیشه و ...) را دارد. میزان آب دوستی و آب گریزی سطوح و زبری سطح آن نیز قابل تغییر است. سطوح آن نیز می‌تواند عامل دار شود.
به گفته وی، این دستگاه در کشاورزی و مواد غذایی نیز کاربرد دارد. غیر فعال سازی آنزیم ها، رفع آلودگی‌های میکروبی از دانه و بذر، ضد عفونی کردن مواد غذایی قبل‌از بسته بندی از مهمترین کاربرد‌های این دستگاه در حوزه کشاورزی و مواد غذایی است.

وی اظهارداشت: این دستگاه در حوزه پزشکی نیز قابلیت پردازش محیط‌های آلوده و استرلیزه کردن تجهیزات پزشکی دارد.

وی تاکید کرد: این دستگاه هنوز ثبت اختراع نشده، اما در فاز نخست بر اساس نیاز مرکز تحقیقات گیاهان گرمسیری به منظور افزایش ماندگاری محصولات غذایی طراحی و ساخته شده است.
  وی ادامه داد: محصولات غذایی یک سری میکروب‌ها و ارگانیسم‌ها هستند که باعث فساد و آلودگی می‌شوند.

به گفته وی، میکروب‌ها و میکرو ارگانیسم‌های مواد غذایی توسط پلاسما (حالت چهارم ماده که گاز‌های یونیزه شده، ساده و ارزان، بی خطر است) کشته می‌شوند و از بین می‌روند برین گونه ماندگاری محصولات غذایی بالاتر می‌رود.

وی ادامه داد: این دستگاه نمونه مشابه خارجی دارد. اکنون این دستگاه در کشور‌هایی مانند هند و عربستان سعودی بر اساس نیاز   و طبق زمان، ولتاژ و فرکانس خاصی برای جامعه شان ساخته شده اند. ما نیز مبتنی بر نیاز خودمان این دستگاه را ساخته ایم.
وی بیان کرد: پیش بینی می‌شود تا یکسال آینده این دستگاه تکمیل شود.

وی به نحوه کار این دستگاه اشاره کرد و در این خصوص گفت: پلاسما یک ولتاژ الکتریسته متناوب است. در این دستگاه پلاسما در یک فرکانس خاصی شروع به تشدید می‌کند و بحث گاز‌های یونیزه تولید می‌کند. از خروجی آن یک شعله بنفش و صورتی رنگ به وجود می‌آید.

وی به چالش‌های این حوزه پرداخت و گفت: بیشتر مشکلات این حوزه بیشتر مربوط به بحث‌های بودجه‌ای و بروکراسی اداری است. هرجا که می‌رویم از ما می‌خواهند پروپوزال توجهی بیاوریم. ما همه این کار‌ها را انجام می‌دهیم، اما متاسفانه همچنان درگیر بروکراسی هستیم.