زنگ خطر؛ ابتلای ۱۱ میلیون نفر در کشور به پیش‌دیابت

گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، از زمانی که به یاد دارد زندگی اش با دیابت عجین است. سه سالگی اش را خیلی محو به یاد می‌آورد؛ اما همان تصاویر مبهم نامشخص را به یاد می‌آورد که با غمی بزرگ برای مادر همراه بود.

از همان زمانی که سرماخورد و بیماری اش ادامه دار شد، نگرانی‌های خانواده اش جدی شد و از این دکتر به آن دکتر. وقتی ماجرا حادتر شد که زخم‌های روی سرش هم کم کم خودنمایی کرد. غذا می‌خورد؛ اما روز به روز لاغرتر می‌شد و این‌ها در کنار آزمایش‌هایی که پی در پی می‌گرفت خبر می‌داد که دیابت دارد و باید تزریق انسولین را شروع کند.

قبول این بیماری برای مادر خیلی سخت بود. نمی‌خواست زیر بار برود؛ اما گریزی هم از قبول آن نبود و تنها کاری که از دستش بر می‌آمد این بود که هر بار قند خون او را چک کند و مواظب باشد قندش بالا و پایین نرود. بزرگتر که شد رنگ و بوی مشکلاتش متفاوت شد. حالا می‌دانست تا حدودی روی تغذیه و ورزشش کنترل داشته باشد؛ اما قند خون گاهی به هیچ صراطی مستقیم نبود و با وجود همه رعایت‌ها باز هم زهرش را می‌ریخت.

روزی را به یاد می‌آورد که همراه مادر از امتحان برمی‌گشت، متوجه شد که قند خونش افتاده بلافاصله آبمیوه‌ای را که همراهش بود خورد؛ اما انگار این قند قصد بالا آمدن نداشت. کم کم حالش بدتر شد و تا جایی که مادر ناچار شد با اورژانس تماس بگیرد. آن روز یکی از سخت‌ترین روز‌های زندگی اش بود؛ اما حالا با گذشت ۲۲ سال از روزی که متوجه شده قند خون دارد، شرایطش بهتر است.

ورزش می‌کند و کنترل تغذیه‌اش را به دست دارد. به قول خودش وجود نسل جدید انسولین‌ها نیز به او کمک می‌کند که در روز فقط یک بار به تزریق انسولین نیاز پیدا کند و این به این معنا است که زندگی اش کمی راحت‌تر شده است. او معتقد است که اگر فناوری‌های روز دنیا در حوزه دیابت وارد ایران شود یک فرد مبتلا به دیابت راحت‌تر می‌تواند زندگی کند و برنامه بهتری برای زندگی اش داشته باشد. 

آموزش حلقه مفقوده درمان دیابت 

شکوفه نیک‌فر مدیر گروه دارو و اقتصاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره وضعیت دیابت در کشور گفت: وقتی فردی به دیابت دچار می‌شود تنها با این بیماری درگیر نیست؛ بلکه دیابت می‌تواند عاملی برای بروز بیماری‌های دیگر در فرد شود و در واقع دیابت نقش محوری در بروز بیماری‌های قلبی و عروقی ،کلیوی و کبد در فرد مبتلا ایفا می‌کند. در واقع دیابت داستان غمناک خودش را به دنبال دارد و از زمان تشخیص تا شروع درمان برای فرد مشکلاتی را به همراه دارد.

وی بر این باور است که با افزایش سن در فرد مبتلا در صورتی که دیابت جدی گرفته نشود مشکلات فرد هم بیشتر شده و سیر درمان روند کند تری را به خود خواهد گرفت.

نیکفر مهم‌ترین دلیل بروز مشکلات ادامه دار افراد دیابتی با بیماری‌های مختلف را، جدی نگرفتن این بیماری توسط بیماران می‌داند و ابراز کرد: وقتی به فرد دیاب رژیم می‌دهیم و از او می‌خواهیم برخی غذا‌ها را از سبد غذایی خود حذف کند اصولا توجه زیادی نمی‌کند غافل از اینکه شاید خوردن یک شیرینی یا شکلات در لحظه مشکلی برای او نداشته باشد؛ اما به مرور زمان عوارض زیادی را در فرد ایجاد می‌کند که درمان آن‌ها بیمار را با مشکل روبرو می‌کند. متاسفانه در حوزه بالادستی هم همین سهل انگاری‌ها وجود دارد و همیشه غایب اصلی در تصمیم گیری‌های کلان در حوزه دیابت، خود بیمار دیابتی است.

مدیر گروه دارو و اقتصاد دانشگاه تهران فقدان آموزش را مهم‌ترین دلیل برای جدی نگرفتن این بیماری توسط افراد داننست و بر این موضوع تاکید کرد: آموزش یک پکیج است که باید از سوی پزشک، خانواده و جامعه مدام به فرد دیابتی گوشزد داده شود تا فرد کمتر درگیر عوارض پسادیابت شود.

۱۴ درصد از افراد بالای ۲۰ سال دیابت دارند 

علیرضا استقامتی فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم در گفت‌وگو با خبرنگار آنا اظهار کرد: اطلس فدراسیون جهانی دیابت، در سال ۲۰۲۱ آمار مبتلایان به این بیماری را ۵۳۷ میلیون نفر عنوان کرده است و می‌توانیم بگوییم بعد از چین و هند، دیابتی ها بیشترین جمعیت را به خود اختصاص داده است و اگر یک کشور تشکیل می‌دادند سومین کشور پر جمعیت دنیا را داشتند. 

وی تغییر در سبک زندگی را مهم‌ترین عامل حرکت به سمت دیابت عنوان کرد و گفت: طبق آخرین آمارئکه در سال ۹۵ از افراد دیابتی منتشر شد، بیش از ۱۴ درصد جمعیت بالای 20 سال کشور یعنی چیزی حدود 7 میلیون نفر ایرانی به دیابت مبتلا هستند این در حالی است که طبق آمار امروز، بیش از ۱۱ میلیون نفر در کشور مبتلا به پیش دیابت هستند در واقع اگر با این روش پیش برویم آمار‌ها دیابتی‌ها به ده میلیون نفر هم می‌رسد یعنی با سونامی بزرگی روبرو هستیم که اگر نتوانیم جلوی آن را بگیریم هزینه‌های زیادی به جامعه ما تحمیل خواهد شد. 

استقامتی تأکید کرد: اگر فکر عاجلی برای حل معضل دیابت نشود با عوارض دیابت در آینده دست و پنجه نرم خواهیم کرد. زیرا این بیماری بر همه ارگان‌های بدن علی الخصوص قلب، کلیه ها، مغز و کبد تاثیر مستقیم گذاشته و همین عوارض می‌تواند هزینه‌های زیادی را بر دوش خانواده‌ها و نظام سلامت وارد بیاورد. 

وی نیز نقش آموزش در کاهش عوارض ابتلا به دیابت تاثیر گذار دانست و گفت: باید همین‌جا به این موضوع اشاره کنم که هیچ کشوری در دنیا نتوانسته این ادعا را مطرح کند که توانسته این بیماری را به صورت قطعی کنترل کند؛ اما کاری که می‌شود برای آن انجام داد کنترل و یا ثابت نگه داشتن آن است که برخی از کشور‌ها آن را در دستور کار خود قرار داده اند. 

این فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم بر این موضوع تکیه دارد که آموزش می‌تواند اولین و مهم‌ترین گام در این مسیر باشد و برای رسیدن به این مهم عظم ملی و مشارکت عمومی نیاز است و باید هم از سوی پزشک، مردم و خانواده‌ها جدی گرفته شود تا در آینده با انبوهی از مشکلات افراد مبتلا به دیابت روبه‌رو نشویم.