دایناسور‌ها به دلیل گردوغبار از بین رفتند نه شهاب‌سنگ

به گزارش خبرنگار علم و فناوری آنا، نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که گرد و غبار ایجاد شده ناشی از برخورد سیارک «چیکشلوب» (Chicxulub) که به زمین برخورد کرد، ممکن است تأثیری اساسی‌تر از خود برخورد این شهاب‌سنگ به زمین داشته باشد.

بررسی‌های دانشمندان نشان می‌دهد برخورد این سیارک نه‌تنها گاز‌های مبتنی بر گوگرد را در جو منتشر کرد، بلکه گرد و غبار حاصل از این برخورد نیز به طور قابل توجهی جلوی تابش نور خورشید را گرفته و فرایند فتوسنتز گیاهان را برای سال‌ها مختل کرد.

کم برک سنل (Cem Berk Senel)، نویسنده ارشد این مطالعه و محقق علوم سیاره‌شناسی، در این رابطه گفت: مدت‌ها تصور می‌شد که مکانیسم اصلی نابودی دایناسورها، سرمای شدید پس از برخورد سیارک موسوم به «چیکشلوب» است، اما اطلاعات جدید نشان می‌دهد توقف فتوسنتز پس از برخورد این سیارک، یک مکانیسم جدی مختل‌کننده زیست در کره زمین محسوب می‌شود.

شواهد موجود حاکی از این حقیقت است که طی چند ماه پس از برخورد، فرایند فتوسنتز مختل شده و این شرایط تقریباً دو سال ادامه یافت.

محققان با استفاده از یک مدل کامپیوتری جدید توانستند غبار‌های ریزی را که به مدت ۱۵ سال در جو معلق مانده بود، شناسایی کنند و از طریق جمع آوری داده‌ها از نمونه‌های سنگی در داکوتای شمالی، نتیجه‌گیری فوق را به دست آورند.

به گفته محققان در این دوره، گرد و غبار اثر خنک‌کنندگی عمیقی بر روی سیاره داشت و باعث شد میانگین دما تا ۱۵ درجه سانتیگراد کاهش یابد. این مطالعه همچنین نشان می‌دهد که سرد شدن زمین نه تنها آب و هوا را تغییر داده، بلکه اکوسیستم‌های زمین را نیز مختل کرده است.

ذکر این نکته نیز ضروری است که رویداد برخورد همچنین منجر به آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای شد که مواد دیگری مانند دوده و گوگرد را در جو زمین منتشر کرد.

به گفته محققان، هنگامی که مواد شیمیایی فوق با ابرگردوغبار برای زمانی طولانی ترکیب شد، تأثیر فاجعه‌باری بر رشد گیاهان و جلبک‌ها داشتند.

شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله تخصصی «نیچر ژئوساینس» (Nature Geoscience) منتشر شده است.