جزئیات دومین رویداد ملی ستاپ تشریح شد

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست خبری دومین رویداد ملی ستاپ (سکوی تحول آموزش و پرورش) صبح امروز دوشنبه ۳۰ مرداد در سالن کنفرانس شبکه آموزش سیما برگزار شد.

در ابتدای این نشست که با یک ساعت تاخیر آغاز شد، حسام نوربخش دبیر دومین رویداد ملی ستاپ پیش از اعلام برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای این رویداد، توضیحاتی را درخصوص این رویداد و شرح داد.

نوربخش گفت: دوره اول در یک پروسه. سه، چهار ماهه انجام شد و ۱۴ چالش آموزش و پرورش مشخص شد و طرح‌هایی به دبیرخانه انجام شد. در این میان ۶۰ خدمت به آموزش و پرورش ارائه شد و ۱۱ محصول یا خدمت توانستند جذب سرمایه هم داشته باشند. این گروه‌های نوآور به بدنه آموزش و پرورش متصل شدند و خدمات‌شان را اجرایی کردند.

وی توضیح داد: در دوره دوم که با شعار «مدرسه آینده رو بساز» هدف اصلی این است که محصولات و خدمات منطبق بر نیاز‌های نظام رسمی آموزش و پرورش شکل بگیرد و کمک کند به بدنه رسمی آموزش و پرورش. ما پنج محور را در نظر گرفتیم که هرکدام منطبق بر یک نیاز آموزش و پرورش است. محور ششم هم در این دوره اضافه شده و آن ارائه معکوس حوزه تعلیم و تربیت است از سمت دیگر متولیان تعلیم و تربیت است. جا‌هایی مثل شبکه آموزش و بخش‌های دیگری که دغدغه تعلیم دارند نیاز‌های خود را احصا می‌کنند و بعد از بررسی محصولات و خدماتی ارائه می‌شوند که کاملا منطبق با آن نیازهاست.

وی یادآور شد: ما امروز فرصتی بیش از دو ماه به گروه‌های نوآور می‌دهیم تا طرح‌های خود را به دبیرخانه ارسال کنند. در این مدت برگزاری کارگاه‌ها و کمپ‌های توانمند سازی برای گروه‌ها و اعلام نیاز‌های جدید اکوسیستم به شبکه نوآوران انجام می‌شود. پایان زمان ارسال طرح‌ها پایان مهرماه است و طرح‌های منتخب برای جمع‌بندی نهایی و انتخاب سرمایه‌گذار معرفی می‌شوند. اواخر آبان یا اواسط آذر احتمالا اختتامیه این رویداد برگزار می‌شود.

رویدادی برای مردمی‌سازی آموزش و پرورش

در ادامه این نشست علی پارسانیا رئیس قرارگاه اجرایی سازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عنوان دومین سخنران گفت: ما در یک بروکراسی افراطی و دولتی‌سازی در آموزش و پرورش گیر افتادیم و نیاز داریم از این شرایط خارج شویم تا هم از قانون اساسی عدول نکنیم و هم به عدالت آموزشی نزدیک شویم. باید به نوع سوم حکمرانی تربیتی که مردمی‌سازی در حوزه آموزش است ورود کنیم. این مسئله نیازمند ارائه الگو‌های عملیاتی است، نباید اینطور باشد که در شکل ماجرا مردمی‌سازی باشد و، اما در باطن خصوصی سازی یا دولتی سازی، این طرح را باید درست تبیین کنیم و از الگو‌های درست استفاده کنیم.

وی افزود: مسئله مردمی‌سازی را می‌توان در سه سطح عملی کرد. سطح اول خانواده‌ها و اولیا هستند که باید آن‌ها را در نظر داشت. سطح دوم گروه‌های تربیتی محلی‌اند که در شهر‌ها فعال هستند، اما نسبت‌شان با مدرسه قطع است و سطح سوم گروه‌های فعال مردمی هستند که در سطح کلان و راهبردی فعالیت می‌کنند و می‌توانند در تدوین قوانین و مقررات یا تولید محتوا مشارکت کنند. در میان این سه سطح تاکید ویژه‌ای روی گروه اول یعنی خانواده‌ها داریم، ما نمی‌توانیم بدون مشارکت خانواده در تربیت فرزندان درست عمل کنیم. متأسفانه بحث تربیت را پاره پاره کردیم و نقش خانواده را در نظر نگرفتیم. ما نیاز به تعریف جدیدی از مدرسه داریم، مدرسه نباید شبیه به چهاردیواری باشد که خانواده صبح به صبح فرزندش را به آنجا تحویل دهد و عصر هم آن را تحویل بگیرد.

سپس مسعود حسنلو دبیر ستاد فناوری‌های نرم معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درخصوص سند تحول در نظام آموزش و پرورش گفت: اینکه برای تحول در آموزش و پرورش از چه روشی استفاده می‌شود مهم است و اتفاقی مثل «ستاپ» یک مسیر درست در این حوزه محسوب می‌شود. خوشبختانه با این رویداد در سیر تحول حوزه آموزش و پرورش شبکه فعالان این زیست بوم شکل گرفته است. ما فعالان زیادی در این حوزه داریم، مجموعه‌هایی در زمینه کمک آموزشی یا مجموعه‌های آموزشی متفاوت در این حوزه حضور دارند که با کمک آن‌ها این شبکه توانسته خود را به عینیت برساند. چیزی که ما نیاز داریم تبدیل شبکه به اجتماع است، چون در اجتماع هم‌افزایی واقعی‌تر و عملیاتی‌تر است و می‌تواند مشکلاتی که در حوزه آموزش و پرورش وجود دارد را برطرف کند. کار در این دوره ستاپ تبدیل شبکه حوزه تعلیم و تربیت به یک اجتماع فعال در این حوزه است.

وی افزود: ما برای حل مسائل بزرگ نیاز به بازیگران بزرگ داریم و این حرکت ستاپ قابل توجه است که به دنبال جذب بازیگران بزرگ برای تحول در آموزش و پرورش است. در ادبیات حکمرانی این روش به حکمرانی شبکه‌ای معروف است. در این سبک شبکه هوشمندی از بازیگران تأثیرگذار وجود دارد که هرکس به فراخور نقشی که دارد کنشگر است و می‌تواند بخشی از مشکلات را حل کند.

عبور هوشمندانه از بروکراسی‌های اداری

در ادامه مراسم سید مهدی سادات مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پشت تریبون قرار گرفت و گفت: ما در موضوع استفاده از ظرفیت‌های مردمی نیازمند فراهم کردن زیرساخت‌های مالی هستیم. صندوق‌های سرمایه‌گذاری وظیفه تامین هزینه‌ها در چنین مواردی را برعهده دارند و امیدواریم بتوانیم در این بخش موثر باشیم. ما به دنبال این هستیم که به عنوان یک عاملیت مالی که توانایی همراهی و در اختیار گذاشتن ابزار مالی را دارد، بتوانیم در خدمت گروه‌های خلاق باشیم و ابزار‌های مالی را عرضه کنیم و در کنار ستاپ باشیم. ما به عنوان سرمایه‌گذار وظیفه داریم تسهیل‌کننده مسیر سرمایه‌گذاری برای رشد طرح‌ها و استارتاپ‌ها باشیم، ایده‌هایی که می‌خواهند در حوزه تحول در آموزش و پرورش فعالیت کنند.
وی افزود: در همین رابطه ما خانه‌های خلاق را برای توسعه طرح‌ها ایجاد کردیم که یکی از مجموعه‌های فعال ما د راین بخش رویداد «ستاپ» است که براساس گزارش بسیار موفق بوده و توانسته حلقه‌های زنجیر ارتباطی را به هم متصل کند و طرح‌های مختلفی را به بدنه نظام آموزشی کشور متصل کند. لازمه این اقدام هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی و متولیان وزارت آموزش و پرورش است. امیدواریم این همراهی بیش از پیش انجام شود و اقدامات خانه‌های خلاق به ثمر برسد و پشت دیوار‌های بروکراتیک اداری متوقف نشود. ما تفاهم‌نامه‌ای با سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای داشتیم و توافق شد در حوزه‌های مهارتی هم مشارکت کنیم.

در ادامه جلسه مرتضی فاطمی‌نژاد، مدیرعامل موسسه علمی رزمندگان اسلام و جانشین سازمان مدارس بسیج مستضعفین در مورد تاریخچه رویداد ملی ستاپ گفت: فرمایشات مقام معظم رهبری در حوزه سند تحول یک رویکرد عمومی به همه دستگاه‌ها و نهاد‌های فعال در حوزه تعلیم و تربیت بود. بعد از این صحبت‌ها برای مجموعه ما که ماموریت و رسالت آن در انقلاب اسلامی مشخص است، حجت تمام شد که به طور خاص در بحث کمک به آموزش و پرورش برای رسیدن به تحول در این نظام ورود کند. در همین راستا نیز ما تمرکزمان را روی نظام تعلیم و تربیت رسمی قرار دادیم، چون احساس کردیم اثرگذاری بیشتری دارد.

وی افزود: ما به دنبال این موضوع بودیم که اثربخشی ملی داشته باشیم و به این رسیدیم که رویداد مهمی را برای طراحی عالی و طراحی معکوس داشته باشیم که هم نیازمندی‌های نظام آموزشی را بشناسیم، هم با افراد فعال در این حوزه که می‌توانند این نیاز‌ها را برطرف کنند آشنا شویم. این رویداد با رویکرد‌های نوین تعریف شد و به دنبال این هستیم که هر سال شاخه‌هایی به آن اضافه کنیم. هدف و منظور اصلی ما، مردمی‌سازی است و در پی این هستیم که امسال متمرکز شویم چطور با بدنه اموزش و پرورش تعامل ایجاد کنیم.

فاطمی‌نژاد اضافه کرد: این دغدغه باید برطرف شود که چطور یک فرد نوآور یا شرکت خلاق یا نهادی که باید در این زمینه فعالیت کند، می‌تواند حرکتی ملموس در این زمینه داشته باشد و به امر تعلیم و تربیت رسمی کشور متصل شود. در این حوزه رسانه ملی برای ذائقه‌سازی فرهنگ اصلی جامعه می‌تواند بسیار اثربخش باشد. همانطور که نشانه‌هایی از این اثرگذاری را در حال حاضر نیز در جامعه می‌بینیم.

وی ادامه داد: وظیفه ما بسیج‌سازی دل‌های دغدغه‌مند برای پیشرفت در تحول نظام آموزش و پرورش انقلاب اسلامی است. ما باید با رویکرد‌های مردمی‌ساز فعالیت کنیم و نگاه‌مان کمک به حکمرانی نوین و ناظر به آینده تعلیم و تربیت انقلاب اسلامی باشد. اگر با اتفاقات جدید همچون ستاپ این اتفاق را رقم بزنیم، می‌توانیم تمدن نوین اسلامی و گام دوم انقلاب اسلامی را پایه‌گذاری کنیم.

راهی برای عبور از بی‌عدالتی آموزشی

علی عبدالعالی مدیر شبکه آموزش، دیگر سخنران این نشست بود که در ابتدای سخنانش بخش‌هایی از صحبت‌های شهید آوینی را پخش کرد و سپس اظهار کرد: در رابطه با نظام تحولی آموزش و پرورش دو گذاره وجود دارد، گذاره اول این است که دلسوزان حوزه آموزش و پرورش از بدنه سنگین ساختار آموزش و پرورش گلایه دارند و می‌دانند که از آن چیزی برنمی‌آید. گذاره دوم هم این است که همه برای تحول نظام آموزشی باید دست به دست هم بدهند تا این اتفاق رقم بخورد. متأسفانه مشکل کشور ما این است که کار تیمی در آن موفقیت‌آمیز نیست.

وی افزود: در کشور ما در حوزه‌های مختلفی تعلیم و تربیت رخ می‌دهد، از مدارس و مساجد گرفته تا رسانه ملی و بسیاری دیگر از نهادها. اگر نگاه تمام این نهاد‌ها این باشد که تحول نظام آموزشی با پرچمداری وزارت آموزش و پرورش انجام شود، این اتفاق عملی می‌شود. شبکه آموزش به عنوان شبکه‌ای که پیشرفت خوبی در زمینه آموزش داشته، این را پذیرفته که در این مسیر دنباله‌روی آموزش و پرورش باشد. اسفند سال گذشته مدرسه تلویزیونی ایران پنج میلیون مخاطب داشت که این عملکرد قابل دفاعی داشته است، البته که ماهیت این شبکه برای آموزش و پرورش است و ما از این ظرفیت استفاده کردیم.
عبدالعالی در پایان سخنانش گفت: کشور ما از بی‌عدالتی آموزشی رنج می‌برد و کسی نیست که از این مسئله دفاع کند. مسئله آموزش در ایران با آنچه که باید فاصله جدی دارد و احساس می‌کنم نگاه این رویداد به موضوع آموزش و پرورش از جنس نگاهی است که می‌تواند اثرگذار باشد. اگر همه منی‌ات خود را کم کنند و به آموزش و پرورش در طی این مسیر کمک کنند، به نظرم این اتفاق رخ می‌دهد.

حسین تاریخی دبیرکل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش آموزان به عنوان آخرین سخنران در رابطه با این رویداد گفت: ما در موضوع تحول در آموزش و پرورش تجربه کردیم اگر رویکرد تحولی نداشته باشیم امیدی به تغییر نداریم. باید اراده جمعی در این رابطه انفاق بیافتد و رویدادی مثل ستاپ نویدبخش یک اراده جمعی برای ایجاد تحول است. ما در عرصه‌های تحولی دامنه گسترده‌ای از موضوعات داریم و این تنوعی که وجود دارد، ممکن است در ساختار تحولی سرعت کار را بگیرد یا مار را در اولویت‌گزینی دچار تأخیر کند.

وی اضافه کرد: ما باید در جایی مثل ستاپ از تکثر فاصله بگیریم و به تمرکز برسیم. یکی از حلقه‌های مفقوده جدی در این حوزه، حلقه تفکر است. دانش‌آموزان ما عملاً در صحنه رسمی تعلیم و تربیت از این مسئله آن فاصله گرفتند و محیط‌های پیرامونی کشور در حوزه تهاجم فرهنگی روی این نقطه تمرکز دارند. فضای مجازی، رسانه‌های مختلف و ایجاد محیط‌های کاذب فراغت، همه چیز‌هایی است که فرصت تفکر و تأمل را از نسل آینده می‌گیرد، تا جایی که می‌بینیم ما در حال تربیت نسلی مصرف‌کننده و بدون تفکر هستیم.

تاریخی در پایان سخنانش اظهار کرد: پرداخت دقیق به موضوع تفکر نیازمند ورود فناورانه است. ما اگر بخواهیم با دست فرمانی که در گذشته داشتیم عمل کنیم، بعید است به نتیجه برسیم. باید با فناوری‌های نوین موضوع تفکر را در نسل جدید ایجاد کنیم تا از این حلقه مفقوده گره‌گشایی کنند و این معضل بزرگ را برطرف کنند.

حمایت ۷ میلیاردی از طرح‌های برگزیده

در بخش پرسش و پاسخ این نشست، نوربخش دبیر رویداد «ستاپ» در پاسخ به این سوال خبرنگار آنا، که سقف حمایت‌های مالی از طرح‌ها و محصولات موجود در این رویداد چند تومان است گفت: سال گذشته در این رویداد سقف حمایت‌ها ۵ میلیارد تومان بود و تسهیلاتی هم به ارزش ۲ میلیارد تومان برای طرح‌ها و محصولات برگزیده در نظر گرفته بودیم. امسال، اما این رقم افزایش پیدا کرده و سقف حمایت‌های نقدی به ۷ میلیارد تومان و سقف تسهیلات نیز به ۳ میلیارد تومان رسیده است. البته اگر طرح‌ها قابلیت و گنجایش کافی را داشته باشند، این رقم ممکن است افزایش هم پیدا کند.

سیدمهدی سادات نیز در پاسخ به همین پرسش گفت: صندوق پژوهش و فناوری در طرح‌های سال گذشته حدود ۵ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری داشته و ما سقف‌مان برای هر طرح ۱ میلیارد تومان است که متناسب با ارائه قابل دفاع طرح‌ها، به آنان تعلق می‌گیرد.

در پایان این نشست از پوستر دومین رویداد ملی ستاپ (سکوی تحول آموزش و پرورش) نیز رونمایی شد.