خبرسازی تنبیه بدنی در مدارس امسال هم ادامه دارد؛ خط قرمزی که به‌ آسانی زیرپا گذاشته می‌شود

سارا امیری، گروه اجتماعی- نگاهی به تنبیه‌های بدنی در مدارس از ابتدای سال تاکنون رسانه‌ای شده است نشان می‌دهد البته این دسته از حوادث در شهرستان‌های کوچک شایع‌تر از کلان‌شهرهاست. این تنبیه‌ها در مواردی با شکایت والدین از معلم خاطی همراه می‌شود و آموزش و پرورش نیز به اینکه پاسخ کلی با «معلم خاطی برخورد می‌شود»، بسنده می‌کند اما تاکنون هیچ اقدام اساسی برای کاهش این حوادث که نه تنها جان دانش آموزان را تهدید می‌‌کند، بلکه اثرات منفی دیگری نیز بر جای می‌گذارد، انجام نشده است. این در حالی است که مرور برخی از این حوادث نشان می‌دهد که واکنش معلم برای تنبیه بدنی و خشونت اعمال‌شده در اغلب مواقع غیرمنطقی و غیرعادی بوده است.

مرور برخی تنبیهات بدنی رسانه‌ای‌شده از ابتدای امسال

لگد معلم به دانش‌آموز:علیرضا شاهدی دانش آموز ابتدایی در خراسان شمالی به دنبال یک اتفاق کوچک از سوی معلم در 19 اردیبهشت امسال دچار حادثه می‌شود.

این دانش‌آموز توپی را در کلاس ورزش به همراه خود داشته که آن را به سمت معلم شوت می‌کند و زمانی‌که برای پس گرفتن توپ نزد معلم می‌رود، معلم به شدت عصبی می‌شود و ضربه‌ای از پشت، با پا به دانش آموز وارد می‌کند که این ضربه موجب برزو آسیب در ناحیه تناسلی علیرضا می‌شود و در نهایت این دانش آموز به دنبال دل‌دردهای شدید راهی بیمارستان می‌شود.

چوب آقا معلم صدا دارد: علی محمدی، دانش آموز کلاس اول ابتدایی نمونه‌ای از دانش آموزانی است که به دلیل بد نوشتن مشق‌هایش در مورخ 15 اردیبهشت با چوب، خط کش فلزی و کابل مورد ضرب و شتم معلم قرار می‌گیرد.

این معلم که خود علی را کتک زده بود با بستن در کلاس، سایر دانش آموزان را وادار به کتک زدن علی می‌کند که در نهایت علی به دلیل وارد شدن ضربات بسیار و شدید راهی بیمارستان می‌شود.

تنبیه بدنی در جمع دانش آموزان: تنبیه بدنی تنها در مدارس شهرستان‌ها خلاصه نمی‌شود اما اخبار منتشر شده در خصوص تنبیه بدنی در این نقاط بیش از تهران است. پویا دانش آموز تهرانی است که در سی‌ام فرودین با اقدام به تنبیه مسئول مدرسه دچار ضربه به سر می‌شود.

روز میلاد امام جواد الائمه (ع) مسئولان مدرسه دانش آموزان را برای اجرای مراسم در حیاط مدرسه به صف می‌کنند که به دنبال شکایت یکی از دانش آموزان از همکلاسی‌اش مسئول مدرسه دچار اشتباه در تشخیص می‌شود و پویا را در برابر 500 دانش آموز دچار ضربه از ناحیه سر می‌کند به گونه‌ای که پویا تعادل خود را از دست می‌دهد و روی سنگفرش مدرسه می‌افتد.

انعکاس نور حادثه آفرید: 25 فرودین در یکی از مدارس ابتدایی مشهد انعکاس نور ساعت دانش آموز روی لباس معلم موجب خنده دانش آموزان می‌شود که در نهایت معلم به شدت عصبی می‌شود و دانش‌آموزی را که نور ساعتش موجب خنده سایر دانش آموزان شده است، به شدت ضرب و شتم می‌کند.

پاسخ همیشگی آقای وزیر

در پی بروز حوادث متعدد ضرب و شتم دانش‌آموز افراد بسیاری در این زمینه انتقاد کردند و واکنش نشان دادند اما متاسفانه وزارت آموزش و پرورش و در راس آن وزیر این وزارت‌خانه اغلب صرفا وعده پیگیری داده شده است.

علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به سوال خبرنگار آنا مبنی براینکه آیا در خصوص تنبیه‌های بدنی صورت گرفته در مدارس اقدامی انجام شده است یا خیر به آنا گفت: بنده به دفعات اعلام کرده‌ام که تنبیه بدنی در مدارس ممنوع است و طبق آیین‌نامه اجرایی مدارس، تنبیه بدنی خلاف است و با خاطیان طبق قانون و توسط هیات رسیدگی به تخلفات اداری برخورد خواهد شد.

اما اینکه تاکنون با خاطیان چه برخوردی شده است و کارشناسان هیات رسیدگی به تخلفات چه گزارش‌هایی را به وزیر اعلام کرده‌اند،اطلاع‌رسانی شفافی صورت نگرفته است.

آثار مخرب تنبیه دانش آموزان

دکتر فاطمه قاسم‌زاده، روانشناس کودکان در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا درباره عوارض تنبیه بدنی دانش آموز عنوان کرد: افرادی که در دوران مدرسه به دست معلم، مسئولان مدرسه یا والدین مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند در آینده به افراد پرخاشگر و خشن تبدیل می‌شوند که به شدت گوشه‌گیر و منزوی هستند و اعتماد به‌نفس حضور در جمع یا اجتماع را نخواهند داشت.

وی افزود: تنبیه بدنی در مدارس موجب کاهش تمایل و بی‌رغبتی دانش آموز برای ادامه تحصیل می‌شود که علاوه بر سلامت جسمی و روحی، آینده شغلی او را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

کدام معلمان بیشتر به سمت تنبیه رو می‌آورند؟

قاسم‌زاده با بیان اینکه مراجعه دانش آموزان به مراکز روانشناسی به دنبال تنبیه بدنی در مدارس افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: آموزش و پرورش بخشنامه‌ ممنوعیت تنبیه بدنی را هر سال به تمام مدارس ابلاغ می‌کند اما به دلیل ضعف نظارت‌ها شاهد بی‌توجهی به این بخشنامه و بروز حوادث بسیاری در مدارس هستیم.

این روانشناس کودکان در ادامه با بیان اینکه همه انسان‌ها به صورت طبیعی دچار خطا می‌شوند، گفت: کودکان از این قاعده مستثنی نیستند بنابراین بهتر است به جای تنبیه آنها را نسبت خطایشان آگاه کنیم تا خود متوجه رفتارشان شوند.

قاسم‌زاده شیوه جذب معلم را یکی از دلایل افزایش تنبیه در مدارس دانست و عنوان کرد: معلمانی که از طریق دانشگاه تربیت معلم و فرهنگیان وارد نظام آموزشی کشور می‌شوند دوره‌های تعامل و رفتار با دانش آموز را طی می‌کنند به همین دلیل نحوه برخورد با دانش‌آموز را به خوبی می‌دانند اما متاسفانه معلمانی که از سایر رشته‌ها جذب شده‌اند درک چندانی از روانشناسی کودک ندارند و به محض بروز خطا در دانش آموز برخوردهای نامناسبی از خود بروز می‌دهند.

وی با بیان اینکه تنبیه بدنی در مدارس نقص حقوق کودکان است، یادآور شد: وزارت‌ آموزش و پرورش باید به مساله تنبیه بدنی، لفظی و ... در مدارس ورود پیدا کند.