نخستین جلسه شورای مرکزی ارزشیابی و نظارت بر تئاتر کشور تشکیل شد

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، مهدی شفیعی، مدیرکل اداره هنرهای نمایشی، در آغاز جلسه، ضمن قدردانی از حاضران که عضویت در این شورا را پذیرفته‌اند، گفت: «قوانین نظارت بر تئاتر، این هنر را در بین دیگر هنرها از قوانین بالادستی خوب و موثری بهره‌مند کرده است که می‌تواند از این هنر به خوبی صیانت کند و ضرورت دارد که در این شورا به ارزشیابی این هنر نیز بپردازیم.»

وی با اشاره به شیوه نظارت و ارزشیابی تئاتر در کشور و آیین‌نامه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این خصوص گفت: «این آیین‌نامه به نسبت کثرت فعالیت‌های نمایشی‌، نیاز به اصلاح دارد و ضرورت دارد با نگاه دوباره و جدی‌تر به ارزشیابی و صیانت از تولیدات هنرمندان تئاتر، به این آیین‌‌نامه نگاهی دوباره داشت.»

علی مرادخانی، معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شکل‌گیری شورای مرکزی نظارت بر تئاتر کشور را اقدامی فرخنده دانست و گفت: «با شکل‌گیری این شورا‌، تئاتر را به سمت بهتر شدن اجرا و محتوا و نظارت دقیق تر پیش می‌بریم.»

وی با تاکید بر این‌که مصوبات این شورا باید مجموعه فعالیت‌های حوزه تئاتر و انواع گونه‌های نمایشی را مورد دقت قرار دهد گفت: «باید در کنار این شورا یک کمیته کاری تشکیل شود و مدیران سالن‌ها به عنوان کسانی که درخواست مجوز نمایش می‌دهند بیشتر با بازخورد نمایش‌ها مواجه شوند.»

وی ادامه داد: «در حال حاضر هنرمند خودش را به بدنه دولت وصل می‌کند. باید مکانیزمی طراحی شود که دولت دیگر درگیر مسائل تولید هنری نشود. اگر این امور در نهاد و سازمان خاصی پیگیری شود شاید بتواند بخشی از کارهای ما را کمتر کند.»

رضا دادویی، مدیر اداره ارزشیابی و نظارت بر تئاتر نیز در این جلسه با اشاره به نقایص قوانین نظارت و ارزشیابی تئاتر و کاستی‌های موجود در این زمینه، گفت: «اصلاحیه‌ای بر آیین‌نامه نظارت و ارزشیابی مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی آماده کرده‌ایم که امیدواریم جمع‌بندی نهایی در این زمینه را ابتدای سال آینده به پایان برسانیم.»

وی با اشاره به تبصره‌هایی در آیین‌نامه نظارت و ارزشیابی بر تئاتر تصریح کرد: «یکی از مسائلی که نتوانسته‌ایم به لحاظ اجرایی و کارشناسی به جایگاه خودش برسانیم ارزشیابی است. حضور 5 تا 7 نفر برای نظارت و ارزشیابی تئاتر کشور این امر را نشدنی می‌کند. تنها برای جشنواره‌ها در یک سال بیش از 2500 مجوز داده می‌شود. این رقم ضریب خطا را بالا می‌برد. با این حال در طول یک سال گذشته خطا در این بخش تنها دو یا سه مورد بوده است.»

رحمت امینی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری نیز با بیان این‌که اگر ارزشیابی درست صورت گیرد، در نظارت دشواری نخواهیم داشت، شکل گیری چهار کارگروه تئاتر خصوصی، تئاتر دولتی و نیمه دولتی، تئاتر آزاد و تئاتراستان ها را در این شورا پیشنهاد داد.

این استاد دانشگاه با اشاره به وضعیت سالن‌های خصوصی تئاتر تاکید کرد: «بحث ارزشیابی از ساخت و طراحی سالن های خصوصی باید آغاز شود.»

وی ابراز امیدواری کرد که شورای حمایت دوباره احیا شود و ادامه داد: «اگر سه سالن خصوصی تئاتر، نمایش های قابل قبول دارند، مدیران آن ها حق دارند از حمایت مرکز برخوردار شوند.»

وی ابراز امیدواری کرد که در کوتاه‌مدت، آیین نامه مناسب برای وضعیت تئاتر کشور تدوین شود و گفت: «شخصا در شورای عالی انقلاب فرهنگی پیگیر تغییرات آن خواهم بود تا زمینه تصویب آن تسهیل شود.»

حسین مسافرآستانه، مدیر هنرهای نمایشی بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس نیز در بخش دیگری از این جلسه به روند نظارت و ارزشیابی بر تئاتر از گذشته تا امروز پرداخت و تاکید کرد: «آیین‌نامه ارزشیابی و نظارت بر تئاتر در هیچ‌جا بهتر از همین شورا نمی‌تواند تدوین شود. اعضای شورای مرکزی با توجه به شناختی که از این حوزه دارند می‌توانند این آیین‌نامه را مبتنی بر نیازهای روز تدوین کنند تا به شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب پیشنهاد داده شود. در غیر این صورت نمی‌توان با تصمیم مدیریتی و ریش سفیدی پیش رفت.»

وی تاکید کرد که جامعه مدیریتی تئاتر باید در قبال آیین نامه تعیین شده تعامل داشته باشند با هر نوع برخورد نظامی و انتظامی کار به صلاح نمی شود چرا که بازیگر و کارگردان را نمی توان با نظر شخصی وادار به تصحیح کرد.

وی گفت: «مجوز اجرا به کارگردان داده نمی‌شود. مجوز به مدیر سالن داده می‌شود اما یقه بازیگر را می‌گیرند که چرا خلاف می‌کنی! مدیر سالن باید جایگاه قانونی‌اش را در ارزشیابی و نظارت پیدا کند و مسئولیت عدول از مواضع قانونی را بر عهده بگیرد. در این حالت مدیر مجبور است از رای شورا صیانت کند وگرنه می‌داند با نظارت شورا برایش پی‌آمد قانونی خواهد داشت.»

شهرام کرمی مدیر هنرهای نمایشی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز به عنوان دیگر عضو شورای مرکزی ارزشیابی و نظارت بر تئاتر کشور، پیش‌بینی شکل شورایی برای ارزشیابی و نظارت را یک پیش‌بینی فرخنده دانست که باعث کم شدن سلیقه شخصی و بیان سلیقه‌ها و دیدگاه‌های مختلف می‌شود.

وی تئاتر را هنری با تفکر آزاد و خیلی بازتر از دیگر هنرها دانست که از زمانه جلوتر است و با اشاره به انواع نمایش‌هایی که در کشور اجرا می‌شوند از تئاتر کودک و نوجوان گرفته تا تئاتر خیابانی و آیینی و سنتی، گفت: «نمی‌توانیم با یک شکل ثابت همه حوزه‌های تئاتری را مورد دقت قرار دهیم چرا که هریک از این گونه‌های تئاتری معیارهای متفاوتی دارند.»

وی ادامه داد: «تئاتر بیش از دو هزار گونه رسمی دارد که جدا از حوزه تخصصی، نمی‌توان آن را با یک شرایط ثابت ارزشیابی کرد. مهمترین کار این شورا این است که وجاهت تئاتر را با نظر شورایی بهتر کند و امیدوارم که آیین نامه ای برای خیلی از موضوعات تئاتر داشته باشد.»

کرمی در ادامه به اولویت های تئاتر پرداخت و افزود: «بعضی از موضوعات برایمان جزو اولویت‌هاست اما سالن‌ها مکلف به حرکت در این اولویت‌ها نیستند. ارزشیابی باید سطوح مختلف را در بر بگیرد. شورا نباید یک مرکز مجزا از بدنه تئاتر باشد. گاه هنرمند در شرایط آفرینشگری قرار می‌گیرد و در حالی که همه شرایط فرهنگی جامعه را نیز می داند، از آن گذر می‌کند. امیدوارم سیاستگذاری‌ها این شرایط خلاقانه را در نظر بگیرد.»

یدالله وفاداری، شکل‌گیری اتاق فکر برای تشخیص شرایط موجود و ایجاد شرایط مطلوب را پیشنهاد داد و تاکید کرد: «در این زمینه برنامه‌ریزی، دستورالعمل و پشتیبانی نیاز داریم.»

دریابیگی نیز دیده شدن راهکار عملیاتی را یک ضرورت دانست و متمرکز کردن اعضای شورا در هر یک از سالن های تئاتر را که در دوره دادویی اتفاق افتاده است، یک اتفاق خوب عنوان کرد. وی شکل‌گیری اداره کل مجزایی برای نظارت و ارزشیابی را پیشنهاد داد.

بهداروند، نویسنده و پژوهشگر نیز موسیقی، تئاتر و سینما را سه مقوله حساس و شمشیری دو لبه دانست که حساسیت‌های خاص خود را دارند و رابطه تعاملی با هنرمندان را خواستار شد.

وی ادامه داد: «این شورا باید از حالت تشریفات بیرون بیاید و با شکل گیری اتاق فکر، خروجی جدی داشته باشد. باید نسبت تئاتر را با فرهنگ انقلاب اسلامی مورد دقت قرار دهد و ضمن توجه به شاخصه انواع تئاتر رشد و بالندگی ایجاد کند.»

وی تاکید کرد که از رفتارهای افراط و تفریطی باید پرهیز شود چرا که مهندسی ارزشیابی و نظارت را کند می‌کند: «شورا باید از رویکردهای سفارشی و امری بپرهیزد و مدیریت هنری را از مدیریت سیاسی مجزا کند. در این زمینه کار فرهنگی را باید به اشخاص فرهنگی بسپارید نه به سرهنگ‌ها.»

تیموری، سربازرس فرهنگی و هنری سازمان بازرسی کل کشور، نیز شکل‌گیری این شورا را برآورده شدن آرزوهای سازمان بازرسی عنوان کرد و با اشاره به عملکرد ارزشیابی و نظارت بر سینما گفت: «امسال بیش از هزار ساعت در شورای سینمایی بوده‌ام و بیش از 150 جلسه 5 ساعته داشته ایم. در شورای ارزشیابی و نظارت بر تئاتر کشور خود شما تاثیرگذار هستید. حقی را که در این شورا دارید دست‌کم نگیرید.»

وی با اشاره به برخی از مسائل قانونی صدور مجوزها که در سال‌های گذشته وجود داشته است، از حاضران خواست که در اولین قدم آیین نامه داخلی و رئوس برنامه‌های خود را مدون کنند.

علی مرادخانی، معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، پیش از اهدای احکام اعضای شورا، گفت: «در یک سال گذشته انواع مجاری و مبادی صرف بودجه را شناسایی و از بسیاری از اتلاف‌ها جلوگیری کرده‌ام. کارهای زیادی در این حوزه وجود دارد که شکل‌گیری این شورا قدم بعدی بوده است و در دوره مدیریت آقای شفیعی آغاز می‌شود.»

او با تشکر از آقای تیموری، از وی خواست تا در جلسات شورا و به خصوص در زمان تنظیم آیین‌نامه شرکت داشته باشند و با اشاره به برخی از نکاتی که توسط حاضران بیان شد، گفت: «ایمانی و دوستان شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز دیدگاه مثبتی به رفع فرسودگی آیین‌نامه نظارت و ارزشیابی دارند.»

مرادخانی با اشاره به رشد استقبال از تئاتر و افزایش مخاطبان آن، تاکید کرد که به بخش تئاتر کودک و نوجوان و بخش‌هایی که با جوانان سروکار داریم باید بیشتر اهمیت داده شود.

معاون هنری وزیر، ابراز امیدواری کرد که در اردیبهشت‌ماه، این شورا نظر فائق خود بر تئاتر را ارائه کند و کارهای آیین‌نامه، شکل‌گیری کمیسیون ها و کارگروه‌ها و اتاق فکر به انجام برسد،وی در ادامه گفت: «تجربه نشان داده که هر جا رویکرد عقلانی اتخاذ شده است، مردم با آن همراهی کرده‌اند.»

جلسه اعضای شورای مرکزی نظارت بر تئاتر کشور متشکل از سعید کشن‌فلاح، رحمت امینی، بهداروند، وفاداری، علیرضا دریابیگی، شهرام کرمی، حسین مسافر‌آستانه، با حضور علی مرادخانی، معاون هنری وزیر ارشاد، مهدی شفیعی، مدیرکل اداره هنرهای نمایشی، پیمان شریعتی، معاون اجرایی اداره‌کل هنرهای نمایشی، رضا دادویی، مدیر ارزشیابی و نظارت، نعیمایی، تیموری، سربازرس فرهنگی و هنری سازمان بازرسی کل کشور و ندا انتظامی، مدیر روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز چهارشنبه 20 اسفند در دفتر مدیرکل اداره هنرهای نمایشی برگزار شد.