استفاده از هم‌فکری نخبگان ضرورت امروز آموزش و پرورش است
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نقش حیاتی آموزش در یک زندگی مولد و خوب غیر‌قابل‌انکار است. آموزش ارزش و تعالی زندگی فردی و اجتماعی را بهبود می‌بخشد. همچنان که یکی از فیلسوفان چینی می‌گوید که اگر برای یک سال برنامه‌ریزی می‌کنید، گندم بکارید و اگر می‌خواهید برای ۱۰ سال برنامه‌ریزی کنید، درخت بنشانید و درصورتی‌که برای یک عمر برنامه‌ریزی می‌کنید، انسان تربیت کنید.
بدیهی است اگر مسیر آموزشی درستی برای کودکان و نوجوانان ترسیم شود، آینده کشور روشن خواهد بود. در این راستا فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی گام‌های بلندی برداشته و به موضوع آموزش و پرورش پرداخته‌اند.
کتاب «آموزش‌وپرورش آینده؛ بازخوانی آموزش‌وپرورش ایران در آستانۀ قرن پانزدهم شمسی» به اهتمام فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی ایران در 681 صفحه تدوین شده و انتشارات متن آن را منتشر کرده است.
این کتاب که به گفته کارشناسان این عرصه می‌تواند منشأ تغییر در نظام آموزشی کشور باشد متاسفانه از طرف مسئولان آموزش و پرورش با اقبال خوشی مواجه نشده است.
سید مهدی سیدی عضو کارگروه مرجعیت علمی فرهنگستان علوم پزشکی درباره انتشار کتاب آموزش و پرورش آینده و استقبال آموزش و پرورش به خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: در وهله اول آموزش و پرورش باید احساس نیاز به این کتاب داشته باشد. می‌توانیم این طور مثال بزنیم تا زمانی که احساس درد به وجود نیاید، نیازی برای درمان احساس نمی‌شود.
وی افزود: کتاب «آموزش و پرورش آینده» که در آن نویسندگان و صاحب نظران یا بهتر بگویم سینه‌سوختگان سیستم آموزشی کشور در آن دست به قلم شده‌اند و این مجموعه را گردآوری کرده‌اند به درخواست آموزش و پرورش نبود و اصلا این وزارت مشارکت فعالانه در این امر نداشت. در حالی که باید آموزش و پرورش از فرهنگستان‌ها درخواست می‌کرد تا اعضای این چهار فرهنگستان کشور تجربیات و آموخته‌های خود را در اختیار این وزارتخانه قرار دهند.
چطور با کم‌کاری آموزش و پرورش تمام کشور با مشکل مواجه می‌شود؟
عضو کارگروه مرجعیت علمی فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه اگر آموزش و پرورش نتواند وظایف خود را به‌درستی انجام دهد، تمام امور کشور با مشکل مواجه می‌شود، گفت: قطعاً در کشور مشکلاتی وجود دارد که شاید از دید بسیاری از مردم پنهان باشد و اصلاً کسی متوجه نشود این مشکل از آموزش و پرورش بوده است. برای مثال می‌توانیم بگوییم بسیاری از ناهنجاری‌هایی که در حوزه سبک زندگی مشاهده می کنید به دلیل آموزش‌های غلط در حوزه آموزش و پرورش است.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش کشور سیستمی سیال است. با وجود اینکه یک سری اصول ثابت دارد ولی روش‌ها در جهت بهره‌وری و تأثیرگذاری بیشتر به‌روز می‌شود. متاسفانه آموزش و پرورش ما به جای محرک و پویا بودن، ساکن و بی‌انرژی است. گویی آموزش و پرورش عزم و آمادگی لازم برای تغییر و پویایی را ندارد.
آموزش و پرورش انگیزه‌ای برای پویا شدن ندارد
سیدی گفت: آموزش و پرورش را باید یک مجموعه و سیستم در نظر گرفت نه یک عامل، متاسفانه این سیستم انگیزه‌ای برای پویاشدن ندارد و حتی تلاشی کافی هم برای این موضوع ندارد.
وی افزود: چند وقت پیش با معلمی صحبت می‌کردم که می‌گفت این حقوقی که آموزش و پرورش به من می‌دهد، فقط برای این است که به مدرسه بیایم نه برای درس دادنم! وقتی منزلت معلم را از بین برده‌ایم طبیعی است کل سیستم آموزشی به هم خواهد ریخت.
چرا بودجه آموزش و پرورش کم می‌شود؟
سیدی با بیان اینکه آموزش و پرورش در نظام برنامه‌ریزی و بودجه کشور به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده بودجه محسوب می‌شود، افزود: متاسفانه آموزش و پرورش از نظر سازمان برنامه و بودجه کشور خروجی قابل‌توجهی ندارد؛ بنابراین کسانی که در سازمان برنامه‌ریزی و بودجه به تخصیص اعتبار می‌پردازند، تمام تلاش خود را می‌کنند تا بودجه آموزش و پرورش را کم کنند. البته این موضوع را هم در نظر بگیریم که اگر آموزش و پرورش در مسیر درست خود قدم بردارد، مهم‌ترین وزارتخانه کشور در نظر گرفته می‌شود چراکه تولید انسان به عهده این نهاد است.
عضو هیئت علمی وابسته دانشگاه تهران افزود: به‌عنوان کسی که درباره نحوه شکل‌گیری و آموزش کتاب‌های درسی در کشورهای پیشرفته دنیا آموزش مطالعه دارم، بارها به مدیران آموزش و پرورش گفته‌ام که آمادگی همکاری با وزارتخانه را دارم اما هر بار شنیده‌ام که نه‌تنها نیازی به کمک ندارند؛ بلکه قصد تغییر در کتاب‌های نوشته شده از چند دهه قبل را هم ندارند. دلیل این موضوع هم این است که آموزش و پرورش احساس نیاز به تغییر نمیکند و به افراد باتجربه‌ای مانند کسانی که در فرهنگستان‌ها عضو هستند و آمادگی هم‌فکری با سیستم آموزشی کشور را دارند، احساس نیاز ندارد.
این کتاب برای ثبت در تاریخ است
عضو کارگروه مرجعیت علمی فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه حتی اگر آموزش پرورش احساس نیاز برای تغییر نداشته باشد و مشکلی احساس نکند ولی کارشناسان امر خوب می‌دانند که این سیستم دچار مشکل است، گفت: در فرهنگستان‌ها تعدادی افراد دلسوز دور هم جمع شد و پس از نزدیک به چهار سال نسخه‌ای از کتاب «آموزش و پرورش آینده» به رشته تحریر درآمد؛ اما خوب می‌دانیم مسئولان توجه کافی به این کتاب نخواهند داشت. بهتر است بگوییم ما این کتاب را تنها برای ثبت در تاریخ نوشته‌ایم تا آیندگان بدانند عده‌ای بودند که با دلسوزی و کارشناسی، مشکل نظام آموزشی را تشخیص دادند و هشدارهای لازم را نیز دادند و می‌توانست هشدارهایشان منش، تغییر باشد؛ اما مسئولان توجه کافی مبذول نداشتند.
هشدارها چند سال دیگر کار به جایی نخواهد برد
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری دانشگاه افزود: چندین سال دیگر این هشدارها راه به جایی نمی‌برد؛ زیرا وضعیت وخیم شده است، شاید الان با چند تغییر کوچک بتوان آموزش و پرورش را از بحران خارج کرد؛ اما در آینده قطعاً این اتفاق نخواهد افتاد.
سیدی گفت: این کتاب زمانی می‌توانست منشأ تغییر باشد که آموزش و پرورش از ما درخواست می‌کرد تا آن را بنویسیم و هزینه‌های انتشار این کتاب را متقبل می‌شد در حالی که آموزش و پرورش این درخواست را نداشت. آموزش و پرورش کشور با توجه به وضعیت مالی که با آن روبه‌روست بیشتر در پی رفع موارد اولیه است و مسائل مهمی مثل پرورش نسل آینده در درجه چندم اهمیت است. در حالی که در کشورهای پیشرفته اگر کسی بتواند یک تاثیر کوچک در راستای بهره‌وری و تاثیر بیشتر در نظام آموزشی کشور بگذارد، به او مدال افتخار می‌دهند در حالی که در کشور ما در روز رونمایی از این کتاب مسئولانی که باید در جلسه حضور می‌داشتند، غایب بودند. این موضوع یعنی عدم نیاز به تغییر در سیستم آموزشی! به همین دلیل می‌گوییم ما این کتاب را در ثبت در تاریخ نوشته‌ایم.
انتهای پیام/