از رصدخانه‌ای با بزرگ‌ترین تلسکوپ کشور تا قوی‌ترین مرکز تحقیقات زلزله

گروه استان‌های خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت هشتم اردیبهشت ۱۳۸۱ راه‌اندازی و از آن زمان تاکنون در زمینه عمرانی بیش از ۳۳ هزار متر مربع ساختمان اداری ـ آموزشی ـ کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها ـ کتابخانه ـ زمین و سالن‌های ورزشی ـ خوابگاه دانشجویی ـ استادسرا ـ سالن غذاخوری ـ رصدخانه ـ مسجد و مجموعه فرهنگی احداث و مورد بهره‌برداری قرار گرفته و بیش از ۱۶۰ هزار مترمربع محوطه‌سازی، ۲۸ هزار متر حصارکشی و بیشتر از ۲ هکتار فضای سبز ایجاد شده است.

اکنون در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت ۷۰۰ دانشجو در ۴۸ رشته مقطع تحصیلی مشغول تحصیل و ۵۲ درصد آنان در ۱۵ رشته ـ گرایش در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی و بقیه در مقاطع کارشناسی و کاردانی هستند.

تعداد استادان هیئت علمی تمام‌وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت ۲۰ نفر و استادان مدعو ۸۱ نفر هستند.  با بهره‌گیری از امکانات و فضا‌های آموزشی مناسب و استادان مجرب سعی در پرورش و تعلیم جوانان و دانشجویان مستعد با کیفیت بالا داشته و دارد، ضمن آنکه این دانشگاه موفق شد برای نخستین‌بار در استان یزد در دوره دکتری عمران با دو گرایش سازه و مدیریت ساخت دانشجو جذب کند.

**فعالیت‌های پژوهشی

در زمینه‌های علمی، پژوهشی و عمرانی نیز فعالیت‌های ویژه و تقریباً منحصر به فردی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت انجام شده که اینگونه فعالیت‌ها توانسته زمینه توسعه کمی و کیفی دانشگاه را بیش از پیش فراهم آورد.

ساخت نخستین رصدنما (رصدخانه + آسمان‌نما) و خرید بزرگ‌ترین تلسکوپ موجود در کشور برای ارائه خدمات علمی و پژوهشی به علاقه‌مندان علم نجوم و ساخت موفقیت‌آمیز بزرگ‌ترین پوسته بتنی استان یزد (گنبد مسجد دانشگاه)، تأسیس و راه‌اندازی فاز سوم مرکز تحقیقات سازه و زلزله در سال ۱۳۹۹ و تأسیس دو شرکت دانش‌بنیان پیشگامان توسعه علم در زمینه ساخت سازه‌های جدید ساختمانی (LSF) و شرکت سافا در زمینه تولید نرم‌افزار‌های رایانه‌ای از دستاورر‌های خاص دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت است.

رصدخانه

رصدخانه تفت با زیربنای ساختمانی به وسعت ۵۰۰ مترمربع بوده که در طبقه دوم آن گنبد متحرکی به قطر ۷ متر قرار دارد و تلسکوپ اصلی درآن نصب شده است. این تلسکوپ تمام اتوماتیک از نوع دابسونی با قطر آیینه ۲۵ اینچ با حداکثر بزرگ‌نمایی نظری یک‌هزار و ۲۵۰ برابر بوده که در حال حاضر بزرگ‌ترین تلسکوپ موجود در کشور است.

اهداف اصلی رصدخانه

فعالیت در حوزه گردشگری نجومی و توریسم، آموزش صحیح و اصولی دانش نجوم به جامعه علمی، ترویج نجوم، پژوهش در زمینه هوافضا و ستاره‌شناسی از ویژگی‌های مهم رصدخانه تفت، تجهیز آن به کتابخانه تخصصی نجوم و هوافضا، افلاک‌نما با قابلیت رویت ستاره‌ها و اجرام سماوی است.

آسمان‌نمای دیجیتال (Digital Planetarium)

گنبدی به قطر تقریبی ۵/۵ متر با ظرفیت ۲۵ نفر که در داخل ساختمان طراحی و نصب شده است. از سطح داخلی این گنبد با استفاده از دستگاه آسمان‌نما برای شبیه‌سازی آسمان استفاده می‌شود.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت به وسیله کامپیوتر و نرم‌افزار‌های شبیه‌ساز آسمان منظره واقعی آسمان را ساخته، تصویری کروی را آماده و با استفاده از پروژکتور‌های ویژه آن را بر روی صفحه نمایش داخلی گنبد نمایش می‌دهد.

دستگاه آسمان‌نمای تهیه شده قابلیت شبیه‌سازی آسمان و موقعیت اجرام سماوی در زمان‌ها و مکان‌های مختلف را دارد که برای آموزش مفاهیم نجوم، آرایش صور فلکی و اجرام سماوی و حرکات آن‌ها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

لازمه تحقیق و پژوهش وجود ابزار و امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مناسب ازجمله کتابخانه برخوردار از منابع علمی، کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های مدرن و مجهز، همچنین شبکه‌های ارتباط جهانی (اینترنت- اینترانت) است.

خوشبختانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت در راستای سیاست‌های کلان دانشگاه به ویژه توصیه‌ها و آیین‌نامه‌های رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سال‌های گذشته مبنی بر انجام پژوهش‌های کاربردی، تولید ثروت و ایجاد ارزش افزوده از ظرفیت‌های ساختاری دانشگاه و کسب درآمد از منابع غیرشهریه‌ای که طرح سا‌ها و راه‌اندازی مرکز تحقیقات سازه و زلزله، تأسیس شرکت دانش‌بنیان پیشگامان توسعه علم یزد در زمینه صنعت ساختمان‌سازی‌های نوین و شرکت سافا در زمینه تولید نرم‌افزار‌های کاربردی برای شرکت‌های خصوصی و ادارات دولتی به عنوان یک طرح ابتکاری ارزشمند الگوی شایسته‌ای برای این گونه فعالیت‌ها است، اقدام به برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری برای ساخت کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌های متعدد به‌خصوص در گرایش‌های سازه، زلزله و تجهیز آنها به ابزار و تجهیزات مدرن کرده است.

هیچکدام از دانشگاه‌های آزاد اسلامی و نیز دانشگاه‌های دولتی به جز چند دانشگاه دولتی محدود در تهران از امکانات آزمایشگاهی مناسبی برای دانشجویان رشته‌های سازه و زلزله برخوردار نیستند.

وجود یک مرکز تحقیقات قوی سازه و زلزله نه‌تنها امکان سرویس به دانشگاه‌های کشور و نیز به بخش صنعت ساختمان منطقه می‌دهد؛ بلکه منبع درآمدی پایداری برای دانشگاه آزاد اسلامی تفت می‌‌شود.

مرکز تحقیقات سازه و زلزله این دانشگاه در منطقه جنوب کشور منحصر به فرد بوده است؛ بنابراین توانایی خدمت‌رسانی به پژوهشگران، صنعتگران و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها در راستای تولید علم و پژوهش کاربرد دارد. این مرکز به‌عنوان دبیرخانه کنسرسیوم سازه و زلزله دانشگاه آزاد اسلامی کشور در سال ۱۴۰۰ تعیین شده است.

خدمات قابل ارائه توسط مرکز تحقیقات سازه و زلزله واحد تفت

انجام کار‌های تحقیقاتی همراه با تست‌های آزمایشگاهی برای شناحت رفتار لرزه‌ای انواع قطعات سازه‌های فولادی سرد نورد شده (معروف به LSF) - با اکچوئیتور‌های رفت و برگشتی در دو ظرفیت ۱۰ تن و ۲۰ تن، انجام انواع آزمایش‌های لازم برای تعیین مقاومت و استحکام مصالح مانند بتن، فولاد، آسفالت، انجام کار‌های تحقیقاتی و تست‌های آزمایشگاهی درباره میراگر‌ها و تعیین میزان استهلاک انرژی و ضریب رفتار آنها، انجام کار‌های تحقیقاتی و آزمایشگاهی درباره جداساز‌های لرزه‌ای، تعیین مقاومت نهایی و ضرایب لرزه‌ای برای انواع اتصالات براساس مطالعات آزمایشگاهی و ترسیم منحنی‌های هیسترزیس، امکان پذیرش پروژه‌های مقاوم‌سازی برای ساختمان‌های اداری، تجاری، بیمارستان‌ها و ... با توجه به استادان مجرب و تجهیزات آزمایشگاهی، امکان پذیرش دانشجویان ارشد و دکتری تخصصی داخلی و خارجی برای انجام تحقیقات آزمایشگاهی در این مرکز، انجام تست خستگی، کف صلب معلق همراه با دیوار صلب دوجهته با قابلیت اعمال نیرو به صورت سه بعدی فضای کالبدی مرکز از خدمات قابل ارائه توسط مرکز تحقیقات سازه و زلزله دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت است.

دانشجویی

خوابگاه دانشجویی با ظرفیت ۴۰۰ نفر، تکثیر و انتشارات، اینترنت بی‌سیم، سالن غذاخوری، بوفه، پارکینگ دانشجویی وسرویس ایاب و ذهاب بخشی از خدماتی است که به دانشجویان اراِئه می‌‌شود.

این دانشگاه در زمینه ورزش به‌خصوص ورزش قهرمانی تلاش‌های گسترده‌ای داشته که ماحصل آن کسب ده‌ها عنوان قهرمانی و نایب قهرمانی در رشته‌های انفرادی و تیمی در سطح منطقه و کشور بوده است.

کسب عنوان قهرمانی ایران در دوچرخه‌سواری، نایب قهرمانی مسابقات بین‌المللی دوچرخه‌سواری ایرلند، قهرمانی لیگ برتر بستکبال استان یزد، کسب عنوان قهرمانی مسابقات فوتسال جام رمضان (سه دوره)، عناوین قهرمانی و نایب‌قهرمانی در رشته‌های کشتی، وزنه‌برداری و کاراته میزبانی مسابقات قهرمانی شطرنج، کاراته، بسکتبال و فوتسال مناطق ۴ و ۷ دانشگاه‌های آزاد اسلامی، عضویت دانشجویان ورزشکار دختر و پسر دانشگاه در تیم‌های ملی بستکبال جوانان، کاراته و کانوپولو، دومیدانی و ... ازجمله موفقیت‌های دانشجویان این دانشگاه در امر ورزش بوده است.

فرهنگی

در زمینه مسائل فرهنگی نیز اقدامات ارزشمند و شایسته‌ای انجام شده، تدفین سه شهید گمنام در دانشگاه و برگزاری سالانه یادواره شهدا همراه با اقامه نماز جمعه، ساخت مسجد با بزرگ‌ترین پوسته بتنی و مجموعه فرهنگی، برگزاری اردو‌های سیاحتی، زیارتی، برگزاری مراسم به مناسبت اعیاد ایام عزاداری، جلسات پرسش و پاسخ با حضور مسئولان دانشگاه و نشست‌های فرهنگی با شرکت استادان و کارشناسان صاحب‌نظر، اعزام دانشجویان به عمره مفرده و عتبات عالیات، جشن ازدواج دانشجویی، جشن فارغ‌التحصیلی، برگزاری انواع نمایشگاه، مسابقات فرهنگی و ... تنها گوشه‌ای از این امور است.

در مجموع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت با توجه به اهداف متعالی توسعه علم و فرهنگ در جامعه و پذیرش و تربیت نیرو‌های متخصص و متعهد از بدو تأسیس تاکنون سعی کرده تمامی توان و اراده خود را معطوف بر بهره‌برداری از ظرفیت‌ها و امکانات موجود برای تحقق آرمان‌های آموزش عالی در کشور کند.

حوزه اداری و مالی

خدماتی که در این حوزه به دانشجو ارائه می‌‌شود، عبارت است از تقسیط شهریه، پرداخت انواع تسهیلات به دانشجویان ازجمله وام تأمین شهریه، وام ضروری، وام ازدواج و صندوق رفاه دانشجویی.

مرکز آموزشی و فرهنگی سمای تفت

مرکز آموزشی و فرهنگی سمای تفت سال ۱۳۹۶ در مقطع ابتدایی (دخترانه و پسرانه) شروع به فعالیت کرد و بعد از گذشت چهار سال تعداد ۲۰۷ دانش‌آموز در این مرکز در حال تحصیل هستند.

این مجموعه دارای جدید‌ترین امکانات آموزشی بوده و ۲۴ کادر آموزشی و اجرایی مجرب در آن مشغول به کار هستند.

امکانات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت

امکانات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت عبارتند از آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های مجهز در رشته‌های عمران، برق و تربیت‌بدنی، رصدخانه، آسمان‌نما و کتابخانه تخصصی، زمین چمن مصنوعی و دوسوله ورزشی در رشته‌های فوتسال، فوتبال، کشتی، پینگ‌پنگ و ژیمناستیک، خوابگاه دانشجویی با ظرفیت ۴۰۰ نفر، سالن اجتماعات مرکزی با ظرفیت ۲۰۰ نفر، کتابخانه مرکزی با بیش از ۲۰ هزار جلد کتاب، سالن غذاخوری، پارکینگ دانشجویی، سرویس ایاب و ذهاب شرکت اتوبوسرانی از پارکینگ دانشگاه به مرکز استان یزد.

اهم افتخارات

کسب عنوان واحد دانشگاهی برتر در پنجمین جشنواره فرهیختگان دانشگاه‌های آزاد اسلامی سراسر کشور در سال ۱۳۹۶، دریافت لوح تقدیر در سومین جشنواره فرهیختگان به‌عنوان «واحد فناور برتر» در کشور، کسب عنوان محصولات تجاری شده برترشرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور سال ۱۳۹۵، تصویب دو شرکت دانش‌بنیان و اخذ مجوز از نهاد ریاست جمهوری، راه‌اندازی رصدخانه با بزرگ‌ترین تلسکوپ موجود در ایران، راه‌اندازی و اخذ مجوز مرکز تحقیقات سازه و زلزله در سال ۹۵، راه‌اندازی فاز سوم مرکز تحقیقات سازه و زلزله در سال ۱۳۹۹، برگزاری یادواره شهدا و برپایی نماز جمعه در دانشگاه (هرسال)، کسب عنوان «رئیس برتر» دانشگاه‌های آزاد اسلامی کشور توسط محمدرضا جواهری رئیس دانشگاه در شصت و چهارمین اجلاس شورای مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، برگزاری سه همایش ملی «پژوهش‌های کاربردی و فناوری‌های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی و تربیت بدنی و علوم ورزشی»، راه‌اندازی مدرسه سما دانشگاه (در مقطع پیش‌دبستانی و ابتدایی پسرانه و دخترانه)، عقد تفاهم‌نامه علمی، آموزشی و فرهنگی با مؤسسه اخترشناسی استان یزد، عقد تفاهم‌نامه علمی، پژوهشی وآموزشی با هیئت والیبال استان یزد و فدراسیون والیبال، پذیرش دانشجو در دوره دکتری تخصصی عمران ـ گرایش مدیریت ساخت و گرایش مهندسی سازه از مهم‌ترین افتخارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت است.

از دیگر افتخارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت اخذ مجوز فعالیت مرکز تحقیقات سازه و زلزله از مهرماه سال ۹۵ و ساخت و تجهیز فاز ۱ و ۲ مرکز، اخذ مجوز دبیرخانه کنسرسیوم سازه و زلزله دانشگاه آزاد اسلامی از سال ۱۴۰۰، کسب عنوان محصولات تجاری شده برتر شرکت‌های دانش‌بنیان در بین دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور سال ۱۳۹۵ در زمینه عمران، راه‌اندازی مقطع دکتری تخصصی برای رشته‌های عمران گرایش‌های مدیریت ساخت و سازه، انجام زیرساخت شهرک فناوری‌های آزاد (معروف به شهرک شفا)، برگزاری یادواره شهدا و برپایی نماز جمعه در دانشگاه (هرسال)، برگزاری دو همایش ملی در گروه عمران و یک همایش ملی تربیت‌بدنی، دریافت لوح تقدیر در سال ۹۴ در سومین جشنواره فرهیختگان با عنوان «واحد فناور برتر» در کشور بابت شرکت دانش‌بنیان در زمینه عمران، دریافت لوح تقدیر به‌عنوان واحد برتر در حوزه پژوهش و فناوری در پنمین جشنواره فرهیختگان سال ۹۶، دریافت لوح تقدیر شرکت دانش‌بنیان برتر در سال ۱۳۹۸ در هفتمین جشنواره فرهیختگان برتر توسط شرکت دانش‌بنیان سافا، عضویت آزمایشگاه‌های واحد در شبکه‌های آزمایشگاهی فناوری معاونت علمی فناوری نهاد ریاست جمهوری، انجام بیش از ۶۳ مورد تست‌های آزمایشگاهی مرکز تحقیقات از پایان‌نامه‌های دانشجویی و رساله‌های دانشجویان دکتری از دانشگاه‌های آزاد اسلامی خوراسگان، نجف‌آباد، یزد، کرمان و دانشگاه صنعتی اصفهان، تصویب و پذیرش دانشجو در دو رشته دکتری عمران با دو گرایش سازه و مدیریت ساخت است.

چشم‌انداز آینده

استقرار دبیرخانه کنسرسیوم بتن دانشگاه آزاد اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت، راه‌اندازی مرکز ملی نجوم وجذب توریست و گردشگر برای بازدید از رصدخانه دانشگاه، بهره‌برداری فاز‌های تکمیلی مرکز تحقیقات سازه و زلزله و تأسیس مرکز ملی تحقیقات سازه و زلزله، توسعه رشته‌های مهارتی و کاربردی مرتبط با صنعت، پیگیری اخذ مجوز رشته پرستاری و علوم آزمایشگاهی، پیگیری اخذ مجوز توسعه مرکز آموزشی و فرهنگی سما در مقطع متوسطه، تدوین طرح‌های پژوهشی و اقتصادی براساس نقاط قوت و فرصت‌های دانشگاه مطابق سند آمایش استان و سند توسعه دانشگاه آزاد اسلامی و پیگیری و تداوم فرآیند اخذ سند مالکیت دانشگاه از برنامه‌های آینده دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت است.